Actueel
Wetenschappers komen met angstaanjagende waarschuwing voor iedereen die flessenwater drinkt

Nanoplastics in flessenwater: wat je echt moet weten over je dagelijkse drinkwater
Water drinken is essentieel voor een goede gezondheid. Je lichaam bestaat voor meer dan de helft uit water, en dagelijks voldoende vocht binnenkrijgen is cruciaal voor vrijwel elk proces in je lijf – van het reguleren van je temperatuur tot het vervoeren van voedingsstoffen. Steeds meer mensen grijpen daarom naar flessenwater, in de veronderstelling dat dit schoner en gezonder is dan kraanwater. Maar nieuw wetenschappelijk onderzoek zet die aanname stevig op losse schroeven.
Flessenwater bevat alarmerend veel nanoplastics
Een recent onderzoek wijst uit dat flessenwater gemiddeld zo’n 240.000 nanoplastics per liter bevat. Ter vergelijking: kraanwater in Nederland bevat er slechts 5,5 per liter. Dit gigantische verschil zorgt voor groeiende bezorgdheid onder wetenschappers, consumenten én beleidsmakers. Want deze minuscule plasticdeeltjes – kleiner dan microplastics – kunnen zich moeiteloos door het menselijk lichaam verplaatsen, met mogelijk ernstige gezondheidsrisico’s tot gevolg.
Wat zijn nanoplastics?
Nanoplastics zijn minuscule stukjes plastic, kleiner dan 1 micrometer. Ze zijn zo klein dat ze niet met het blote oog waarneembaar zijn en zelfs niet met gewone microscopen. Dankzij recente technologische ontwikkelingen kunnen wetenschappers deze deeltjes nu wél detecteren en tellen – met verontrustende resultaten.
Wat nanoplastics zo zorgelijk maakt, is hun vermogen om door biologische barrières heen te dringen. Ze kunnen celmembranen passeren, via de bloedbaan organen bereiken en zelfs de bloed-hersenbarrière oversteken. Dat betekent dat deze deeltjes mogelijk overal in je lichaam terecht kunnen komen.
Mogelijke gezondheidsrisico’s
Hoewel het langetermijneffect van nanoplastics op het menselijk lichaam nog grotendeels onbekend is, zijn er wel duidelijke aanwijzingen voor schadelijke effecten. Onderzoek heeft aangetoond dat nanoplastics kunnen leiden tot:
-
Ontstekingsreacties in het lichaam
-
Verstoring van het immuunsysteem
-
Hormonale disbalans door de afgifte van chemische stoffen zoals ftalaten
-
Verhoogd risico op kanker
-
Vruchtbaarheidsproblemen en ontwikkelingsstoornissen
Ftalaten, die vaak vrijkomen uit plastics, worden al jaren in verband gebracht met ernstige gezondheidsproblemen. Deze chemicaliën kunnen de werking van het hormonale stelsel verstoren, wat met name bij kinderen en zwangere vrouwen grote gevolgen kan hebben.
Waar komen die nanoplastics vandaan?
Het is niet zozeer het water zelf dat vervuild is, maar de verpakking waarin het zit. De meeste plastic flessen zijn gemaakt van PET (polyethyleentereftalaat). Wanneer een fles wordt blootgesteld aan warmte, druk, zonlicht of gewoon ouderdom, begint het plastic af te breken. Tijdens dit proces komen minuscule deeltjes los die uiteindelijk in het drinkwater terechtkomen.
En dat is nog niet alles. Tijdens het productieproces van flessenwater worden filters gebruikt om het water verder te zuiveren. Deze filters zijn vaak gemaakt van nylon – een ander type plastic. Onderzoekers hebben nu ontdekt dat ook uit deze filters kleine nylondeeltjes vrijkomen die het eindproduct alsnog vervuilen. Ironisch genoeg voegen deze stappen, bedoeld om het water schoner te maken, juist meer vervuiling toe.
Je drinkt meer plastic dan je denkt
Nanoplastics in flessenwater zijn slechts het topje van de ijsberg. Onderzoeken hebben aangetoond dat plasticdeeltjes ook voorkomen in alledaagse producten zoals:
-
Kraanwater (zij het in veel lagere concentraties)
-
Zout
-
Honing
-
Bier
-
Thee
-
Zuivelproducten zoals melk
We worden dus dagelijks, en vaak ongemerkt, blootgesteld aan een cocktail van micro- en nanoplastics. Deze deeltjes zijn inmiddels overal te vinden: in onze oceanen, in de bodem, in het regenwater én in onze voeding.
Hoe kun je jezelf beschermen?
Hoewel het onmogelijk lijkt om nanoplastics volledig te vermijden, kun je met een aantal simpele gewoontes je blootstelling drastisch beperken:
1. Drink kraanwater
In Nederland is kraanwater van uitstekende kwaliteit. Het wordt streng gecontroleerd en bevat in veel gevallen nauwelijks tot geen plasticdeeltjes. Je kunt het dus met een gerust hart drinken.
2. Gebruik een hervulbare fles van glas of roestvrij staal
Plastic flessen zijn niet bedoeld voor hergebruik. Elke keer dat je ze opendraait, indrukt of opnieuw vult, kunnen er deeltjes loskomen. Kies liever voor duurzame alternatieven die géén schadelijke stoffen afgeven.
3. Vermijd warmte in combinatie met plastic
Laat nooit een fles water in een warme auto liggen of blootgesteld aan de zon. Hitte versnelt het afbraakproces van plastic en zorgt ervoor dat meer deeltjes vrijkomen.
4. Gebruik eventueel een waterfilter thuis
Goede waterfilters kunnen bijdragen aan extra zuivering van je drinkwater. Let wel op: filters moeten op tijd vervangen worden, anders kunnen ze juist zelf een bron van vervuiling worden.
5. Let op je voedselverpakking
Probeer waar mogelijk voedsel te kopen dat niet verpakt is in plastic. Gebruik glazen potten of metalen trommels voor opslag, en vermijd het opwarmen van voedsel in plastic bakjes.
Impact op het milieu
De gevolgen van nanoplastics reiken verder dan alleen onze gezondheid. Plasticdeeltjes vervuilen wereldwijd het milieu. Ze worden aangetroffen in de diepste oceaangrotten, op afgelegen bergtoppen en zelfs in de lucht die we inademen.
Dieren slikken micro- en nanoplastics in, waarna deze deeltjes via de voedselketen weer bij ons terechtkomen. Zo ontstaat een vicieuze cirkel die steeds moeilijker te doorbreken lijkt.
Is glas dan het antwoord?
Voorlopig wel. Glas is volledig inert: het reageert niet op warmte, licht of druk en geeft geen schadelijke stoffen af. Een glazen fles of karaf is dan ook de veiligste en duurzaamste manier om je drinkwater te bewaren.
Roestvrij staal is een andere goede optie, vooral voor onderweg. Het is licht, duurzaam en veilig – zolang het niet beschadigd is van binnen.
Wat kun je als consument doen?
Het begint bij bewustwording. Door te kiezen voor kraanwater en plastic zoveel mogelijk te vermijden, bescherm je niet alleen jezelf, maar draag je ook bij aan een schonere planeet.
Daarnaast kun je:
-
Meedoen aan lokale opruimacties
-
Bewust boodschappen doen en producten kiezen zonder plastic verpakkingen
-
Je stem laten horen bij fabrikanten en beleidsmakers
Tot slot: terug naar de basis
Water is een eerste levensbehoefte. Dat zouden we moeten kunnen drinken zonder ons zorgen te hoeven maken over onzichtbare bedreigingen. De wetenschap heeft ons wakker geschud: flessenwater is misschien minder gezond dan we dachten.
Gelukkig hebben we in Nederland de luxe van veilig en betrouwbaar kraanwater. Door bewuste keuzes te maken – zoals overstappen op duurzame drinkflessen en minder plastic gebruiken – nemen we verantwoordelijkheid voor onze eigen gezondheid én voor die van de generaties na ons.
Wat vind jij van deze ontwikkelingen? Gebruik jij flessenwater of drink je liever uit de kraan? Laat het weten in de reacties op Facebook.

Actueel
Onze gedachten zijn momenteel bij Janny van der Heijden
