Actueel
RTL-baas gooit realityshow Gerard Joling in de prullenbak: ´Om te huilen!!
Tweeënhalf jaar geleden nam Peter van der Vorst, programmadirecteur van RTL, een opvallend besluit: het programma Joling en de Buitenlanders werd definitief geschrapt. Ondanks het feit dat de opnames al waren afgerond, besloot RTL dat het programma niet meer paste in de veranderende tijdsgeest. De beslissing kwam voort uit maatschappelijke discussies en een groeiend bewustzijn over representatie en racisme.
Gerard Joling en het Racismedebat
Gerard Joling is al jarenlang een uitgesproken figuur in de media. Hij heeft in het verleden regelmatig scherpe columns geschreven over de ‘islamisering van Nederland’ en andere maatschappelijke thema’s. Deze uitlatingen vielen niet altijd in goede aarde, en ze leidden tot kritische reacties van verschillende kanten.
Peter van der Vorst, destijds nog presentator, was ook kritisch over Joling’s standpunten: “Ik vind dat je als artiest ook een bepaalde verantwoordelijkheid hebt. Mensen luisteren naar je en laten zich beïnvloeden door wat je zegt.”
In 2019, het jaar waarin Van der Vorst werd aangesteld als programmadirecteur van RTL, werd begonnen met de productie van Joling en de Buitenlanders. Het format van het programma was erop gericht om Gerard Joling zijn vooroordelen over bepaalde bevolkingsgroepen te laten onderzoeken. Dit zou gebeuren door middel van reizen naar landen als Marokko en Suriname, waarbij een bekende Nederlander hem zou begeleiden en de dialoog zou aangaan.
Het idee was om Joling te confronteren met andere culturen en inzichten, zodat hij mogelijk zijn visie zou bijstellen. Wat begon als een luchtige, maar tegelijkertijd confronterende manier om het gesprek over diversiteit en inclusie te openen, stuitte echter al snel op maatschappelijke weerstand.
Waarom werd het programma geschrapt?
Terwijl de afleveringen werden voorbereid, ontstond er steeds meer kritiek op het programma. De Black Lives Matter-beweging kreeg in 2020 wereldwijd momentum en er kwam meer aandacht voor institutioneel racisme en culturele sensitiviteit.
In een interview met de Volkskrant blikte Van der Vorst terug op de beslissing om het programma uiteindelijk niet uit te zenden: “Gerard was uitgesproken over sommige bevolkingsgroepen, en we dachten: hoe kunnen we dat inzetten voor een programma? Het idee was om zijn vooroordelen te ontkrachten en een dialoog te laten ontstaan.”
Toch sloeg de twijfel toe toen de eerste afleveringen klaar waren. “Corona kwam ertussen, en Black Lives Matter. Toen ik de montages zag, voelde het ineens gek. Het programma was bedacht en gemaakt door een niet-diverse club mensen. De opzet was dat een BN’er moest bewijzen dat Gerard ongelijk had. Dat was een totaal verkeerde invalshoek.”
De veranderde maatschappelijke context en de hernieuwde aandacht voor representatie maakten dat de programmamakers inzagen dat het programma niet langer op de juiste manier in de samenleving paste. Het zou kunnen overkomen als een poging om raciale en culturele kwesties te bagatelliseren in plaats van echt bespreekbaar te maken.
Van der Vorst gaf toe dat de intentie goed was, maar de uitvoering uiteindelijk niet klopte: “We probeerden iets op een luchtige manier bespreekbaar te maken, maar in de context van die tijd voelde het misplaatst. Het was geen inhoudelijk sterk of goed doordacht programma, en dan kun je maar beter besluiten om het niet uit te zenden.”
Gerard Joling en de Politiek
Naast zijn flamboyante televisiecarrière heeft Gerard Joling zich nooit terughoudend opgesteld over politieke kwesties. Hij is een openlijke PVV-stemmer en heeft zich in het verleden kritisch uitgelaten over het immigratiebeleid. Zijn uitgesproken mening over deze onderwerpen heeft hem zowel fans als tegenstanders opgeleverd.
Peter van der Vorst daarentegen heeft politiek gezien een heel ander pad bewandeld. Hij stemde vroeger op de SP, maar geeft nu aan meer naar het politieke midden te zijn opgeschoven. Bij de laatste verkiezingen koos hij strategisch voor GroenLinks-PvdA. Deze verschillen in politieke opvattingen weerspiegelen mogelijk ook de bredere discussie binnen RTL over welke programma’s passen binnen hun visie en maatschappelijke verantwoordelijkheid.
Een bredere verandering bij RTL
De keuze om Joling en de Buitenlanders niet uit te zenden past binnen een bredere trend bij RTL. In de afgelopen jaren heeft de zender kritisch gekeken naar hun programmering en de manier waarop ze omgaan met gevoelige maatschappelijke thema’s. Er is meer aandacht gekomen voor diversiteit, inclusie en verantwoorde journalistiek.
Van der Vorst benadrukt dat RTL zich bewuster is geworden van de impact die hun programma’s kunnen hebben: “We willen niet alleen entertainment maken, maar ook bijdragen aan gesprekken die relevant en respectvol zijn. Dat betekent dat we keuzes moeten maken in wat we wel en niet uitzenden.”
Het schrappen van Joling en de Buitenlanders was daarmee geen opzichzelfstaande beslissing, maar onderdeel van een bredere ontwikkeling binnen RTL om hun verantwoordelijkheid als groot mediaplatform serieus te nemen.
De impact van deze beslissing
De beslissing om het programma te schrappen had niet alleen gevolgen voor Gerard Joling, maar ook voor de manier waarop televisieprogramma’s worden beoordeeld in Nederland. De tijd waarin alles zonder kritische reflectie uitgezonden kon worden, lijkt voorbij. Er is meer bewustzijn over de manier waarop verschillende bevolkingsgroepen worden afgebeeld in de media en welke stemmen wel of niet worden gehoord.
Voor Gerard Joling betekende het dat een groot project, waarin hij zich had verdiept, plotseling in de ijskast werd gezet. Hoewel hij publiekelijk weinig heeft gezegd over het besluit, is het duidelijk dat hij de impact ervan heeft gevoeld.
Van der Vorst geeft tot slot aan dat de deur voor Gerard niet definitief dicht is. “Gerard is een van de grootste entertainers van Nederland en we werken graag met hem samen. Maar bij sommige onderwerpen moet je extra zorgvuldig zijn. Dit was zo’n geval.”
Conclusie: een televisiebeslissing in een veranderende wereld
De beslissing om Joling en de Buitenlanders te schrappen illustreert hoe de mediawereld zich aanpast aan veranderende normen en waarden. Wat enkele jaren geleden misschien als onschuldig entertainment werd gezien, kan in het huidige maatschappelijke klimaat anders worden opgevat.
RTL heeft met deze beslissing laten zien dat ze zorgvuldig willen omgaan met hun rol als zender en de impact van hun programma’s serieus nemen. In een wereld waarin discussies over representatie, racisme en inclusie steeds prominenter worden, is het logisch dat mediabedrijven kritisch kijken naar wat ze uitzenden.
Voor Gerard Joling betekende dit het einde van een programma dat nooit het levenslicht zag. Maar in de bredere context laat het zien dat televisie niet alleen draait om amusement, maar ook om maatschappelijke verantwoordelijkheid. Hoe de rol van entertainment in maatschappelijke discussies zich verder zal ontwikkelen, blijft een interessante vraag voor de toekomst.
Actueel
Luxe leven vol peperdure auto’s en droomvakanties: heel België in de ban van de spraakmakende zaak rond de frauderende verpleegkundige
Wijkverpleegkundige in België aangehouden vanwege vermoedens van grootschalige zorgfraude
In België is een 42-jarige wijkverpleegkundige aangehouden op verdenking van omvangrijke zorgfraude. Volgens de autoriteiten zou de vrouw jarenlang zorg hebben gedeclareerd die nooit is geleverd of bewust verkeerd was ingeschat. Het bedrag waarover wordt gesproken, kan uiteindelijk oplopen tot miljoenen euro’s. Het luxueuze leven dat zij volgens Belgische media met deze inkomsten financierde, is abrupt tot stilstand gekomen.
De zaak zorgt voor veel beroering in de Vlaamse zorgsector, die al langer kampt met personeelstekorten en administratieve druk. De vraag hoe deze situatie jarenlang kon voortbestaan, houdt professionals, patiënten en beleidsmakers bezig.
Luxe levensstijl valt op tijdens onderzoek
Belgische media publiceerden foto’s waarop te zien is dat de wijkverpleegkundige een levensstijl leidde die niet in verhouding lijkt te staan tot haar inkomsten. Tropische vakanties, diners in luxe restaurants, exclusieve handtassen en opvallend veel dure voertuigen: het zijn allemaal elementen die tijdens het onderzoek naar voren kwamen.
Bij huiszoekingen in Houthulst en verschillende andere locaties in West-Vlaanderen werden:
-
17 luxeauto’s in beslag genomen,
-
grote hoeveelheden contant geld,
-
designartikelen,
-
én vastgoed.
Op sociale media en in lokale berichtgeving wordt onder meer verwezen naar een Porsche Cayenne met gepersonaliseerde nummerplaat. Foto’s tonen hoe de vrouw trots poseerde met de auto’s en haar reismomenten deelde.
Deze beelden roepen veel vragen op, vooral omdat wijkverpleegkundigen in België normaal gesproken een modaal inkomen verdienen. Het zichtbare verschil tussen inkomsten en uitgaven vormde volgens bronnen een belangrijk aanknopingspunt voor het onderzoek.
Achtergrond van de vrouw: zorgmedewerker én gemeenteraadslid
Naast haar werk als zelfstandig wijkverpleegkundige was de vrouw sinds vorig jaar ook politiek actief. Ze werd gemeenteraadslid voor de Belgische rechts-conservatieve partij Vlaams Belang. Na haar aanhouding heeft de partij haar onmiddellijk geschorst.
Die combinatie van zichtbaarheid in de zorg én de lokale politiek maakt de zaak extra gevoelig. In verschillende gemeenten wordt met zorg gereageerd op de berichtgeving, omdat mensen zich afvragen hoe deze situatie zo lang kon blijven voortbestaan ondanks eerdere signalen.
Declaratiesysteem in België: veel verantwoordelijkheid bij zelfstandigen
In België mogen zelfstandige thuisverpleegkundigen zelf zorg declareren bij de verschillende ziekenfondsen. De zorgverlener geeft door welke handelingen zijn verricht, waarna het ziekenfonds de facturen verwerkt en uitbetaalt.
Volgens Belgische media ging het hier jarenlang mis. De wijkverpleegkundige zou onder meer:
-
zorg hebben gedeclareerd die niet of niet volledig is geleverd,
-
te hoge medische handelingen hebben opgegeven,
-
en veel meer patiënten per dag hebben gefactureerd dan praktisch mogelijk is.
Zo zouden er dagen zijn geweest waarop ze 90 patiënten zou hebben bezocht. In de praktijk ligt het maximum veel lager: volgens andere zorgverleners zijn ongeveer twintig huisbezoeken per dag een reële bovengrens om kwalitatieve zorg te kunnen leveren.
Daarnaast zijn er meldingen binnengekomen dat de vrouw sommige patiënten onder druk zette om premies contant af te geven of rechtstreeks naar haar rekening over te maken. Deze verklaringen worden door justitie onderzocht.
Al jaren in beeld bij controle-instanties
Opvallend is dat de vrouw niet pas recent in beeld kwam bij toezichthouders. Volgens Belgische media en officiële bronnen dateert de eerste melding bij de zorgautoriteit RIZIV al uit 2017.
Sindsdien zijn meerdere onderzoeken gevoerd, waarbij:
-
onterechte declaraties aan het licht kwamen,
-
boetes zijn opgelegd,
-
en beperkingen zijn ingesteld.
Toch leidde dit niet tot een stopzetting van haar activiteiten. Vanuit de sector klinkt kritiek op het tempo van de handhaving. Sommige thuisverpleegkundigen noemen het verbijsterend dat iemand ondanks eerdere meldingen nog jarenlang kon doorgaan.
De Belgische zorgautoriteit reageert dat zij pas kan optreden wanneer er een volledig en sluitend dossier ligt. In eerdere dossiers ontbrak volgens hen voldoende juridische basis om harder in te grijpen. Hierdoor duurde het jaren voordat er genoeg bewijs was om justitie te inschakelen.
Toen recent opnieuw opmerkelijke facturen opdoken, besloot RIZIV het dossier door te verwijzen naar de gerechtelijke autoriteiten. Deze week volgde een grote politieactie, waarbij de wijkverpleegkundige werd aangehouden.
Collega’s en patiënten reageren geschokt
Onder collega-zorgverleners leidt de zaak tot frustratie en teleurstelling. Zij benadrukken dat de meeste thuisverpleegkundigen een enorme werkdruk ervaren en dagelijks alles op alles zetten om hun patiënten goed te helpen.
Dat iemand in dezelfde sector misbruik zou hebben gemaakt van het systeem, voelt voor hen als een klap in het gezicht.
Een
collega-thuisverpleegkundige zegt tegen VRT Nieuws:
“Hoe kan iemand op zo’n manier acht jaar blijven werken? Dat geeft
een wrang gevoel. De bal is nu wel aan het rollen, maar eigenlijk
is het al te laat.”
Ook patiënten reageren aangeslagen. Sommigen voelen zich misleid, anderen begrijpen niet hoe het zo ver heeft kunnen komen. In de zorg draait het tenslotte om vertrouwen: vertrouwen in hulpverleners, in het systeem en in de ondersteuning die mensen krijgen wanneer ze die nodig hebben.
Zorgfraude als maatschappelijk probleem
De zaak roept een bredere discussie op over hoe zorgfraude kan worden opgespoord en voorkomen. De Belgische regering en zorgautoriteiten werken al langer aan manieren om het declaratiesysteem te verbeteren. De casus rond deze wijkverpleegkundige wordt gezien als een voorbeeld van wat er mis kan gaan wanneer controles ontoereikend zijn of wanneer maatregelen gemakkelijk kunnen worden omzeild.
Experts wijzen erop dat:
-
fraude een klein percentage vormt van de totale zorg,
-
maar de impact ervan groot kan zijn,
-
zeker wanneer het over langere tijd en op grote schaal gebeurt.
Het leidt tot financiële schade, tast het vertrouwen in de zorg aan en zet een sector die al onder druk staat nog verder onder spanning.
Hoe gaat het nu verder?
De wijkverpleegkundige zit momenteel vast en wordt ondervraagd. Justitie onderzoekt de volledige omvang van de mogelijke fraude, onder meer door:
-
financiële stromen na te gaan,
-
documenten en administratie te analyseren,
-
patiënten te horen,
-
en controle-instanties te bevragen.
Pas na afronding van dat onderzoek kan worden vastgesteld welke stappen volgen, zowel strafrechtelijk als civiel.
Een zaak die België nog lang zal bezighouden
De combinatie van zorgfraude, politieke betrokkenheid en een luxueuze levensstijl maakt dat deze zaak veel aandacht krijgt.
Voor de zorgsector is het vooral een pijnlijk voorbeeld van hoe vertrouwen beschadigd kan raken — niet alleen bij patiënten, maar ook bij collega’s die zich elke dag inzetten voor eerlijke en kwalitatieve zorg.
Het onderzoek gaat door, maar één ding is nu al duidelijk: deze zaak zal een belangrijke discussie op gang brengen over toezicht, verantwoordelijkheid en de noodzaak van eerlijke zorgverlening binnen het Belgische zorgsysteem.