Actueel
Expert: Zoveel fooi moet je geven op het terras of in een restaurant
Fooi geven: een traditie die steeds meer verdwijnt
Waar het vroeger vanzelfsprekend was om een fooi achter te laten in de horeca, is dat tegenwoordig allerminst het geval. Steeds minder mensen geven een extraatje na een drankje op het terras of een etentje in een restaurant. Maar wat ligt hieraan ten grondslag? Waarom lijken we afscheid te nemen van deze traditie?
De dalende trend van fooi geven
Het aantal mensen dat nog fooi geeft, neemt al jaren gestaag af. Dat komt door meerdere factoren, waaronder een verschuiving in de manier waarop we betalen. In een tijd waarin contant geld steeds minder vaak wordt gebruikt, lijkt de traditionele manier van een paar muntjes op tafel leggen langzaam uit te sterven. Tegenwoordig rekent de overgrote meerderheid van de horecabezoekers af met een pinpas of zelfs via een QR-code. Dit lijkt een directe impact te hebben op het aantal fooien.
Een poging om dit probleem op te lossen, was de introductie van een ‘fooifunctie’ op pinapparaten. Deze functie stelt klanten in staat om bij het betalen van de rekening eenvoudig een bedrag voor fooi aan te tikken. Hoewel dit bedoeld was om het geven van een fooi makkelijker te maken, heeft het vaak het tegenovergestelde effect. Klanten vinden de functie opdringerig en voelen zich soms zelfs onder druk gezet om meer te betalen. In plaats van de gewenste positieve impact, lijkt het juist weerstand op te roepen.
Wantrouwen over digitale fooien
Naast de technische veranderingen is er ook sprake van een groeiend wantrouwen over wat er met digitale fooien gebeurt. Wanneer iemand contant geld op tafel laat liggen, weet je zeker dat dit rechtstreeks naar het personeel gaat. Bij een digitale fooi via een pinapparaat is dat veel minder duidelijk. Veel mensen hebben het idee dat deze fooien niet bij de werknemers belanden, maar in plaats daarvan in de zak van de ondernemer verdwijnen. Dit idee maakt mensen huiverig om digitaal een extraatje te geven.
Daarnaast is er kritiek op het systeem zelf. Sommigen vinden dat fooien niet zouden moeten bestaan in een moderne werkomgeving, omdat het personeel gewoon een fatsoenlijk salaris hoort te krijgen. “Als je in een restaurant werkt, zou je een eerlijk loon moeten ontvangen zonder afhankelijk te zijn van fooien,” klinkt het vaak.
Discussie over het horecasysteem
Niet iedereen heeft begrip voor de traditie van fooi geven. Irene, een criticus van het systeem, legt haar standpunt uit: “Je krijgt een menukaart met prijzen, maar eigenlijk ben je bijna verplicht om 30 procent meer te betalen voor het loon van de medewerkers.” Zij pleit voor een andere aanpak: “Waarom verhoog je de prijzen niet gewoon en betaal je je personeel een normaal salaris?”
Aan de andere kant staat Henk, die juist boos reageert op mensen die in de horeca klagen over een gebrek aan fooien. “Die horecamedewerkers moeten maar gaan klagen bij hun baas in plaats van bij de klant. Wij betalen al genoeg voor een drankje, en dan durven ze ook nog te zeuren dat ze geen fooi krijgen.”
De discussie over fooien roept duidelijk heftige emoties op, zowel bij horecamedewerkers als bij consumenten.
Wat is de etiquette rondom fooi geven?
Om wat meer duidelijkheid te scheppen, legt Anne-Marie van Leggelo, directeur van het Etiquette Bureau, de ongeschreven regels uit. Volgens haar zijn er bepaalde normen die mensen kunnen hanteren bij het geven van fooien. “In een restaurant is een fooi van 5 tot 10 procent van de rekening gebruikelijk,” legt ze uit. “Op een terras is het naar boven afronden al voldoende.”
Deze regels lijken echter minder breed gedragen te worden. Waar sommige mensen nog trouw de etiquette volgen, zien anderen de stijgende prijzen in de horeca als reden om geen extraatje meer te geven. Toch benadrukt Van Leggelo dat het personeel in de horeca vaak hun uiterste best doet om gasten een fijne ervaring te geven, en dat een fooi een blijk van waardering is.
Deskundige Reinildis van Ditzhuyzen voegt hieraan toe dat mensen “niet krenterig” moeten zijn als ze besluiten een fooi te geven. “Als je fooi geeft, doe het dan goed,” zegt ze. “Je geeft niet een paar losse centen of vraagt wisselgeld terug als je een biljet hebt overhandigd. Dat is niet netjes.”
Waarom geven we steeds minder fooi?
Naast de praktische veranderingen in hoe we betalen, speelt ook de economische realiteit een rol. Voor veel mensen worden uit eten gaan of een drankje doen steeds duurder, mede door inflatie en hogere kosten in de horeca. Dit zorgt ervoor dat consumenten kritischer kijken naar hun uitgaven. Waar een fooi vroeger een vanzelfsprekendheid was, is het nu eerder een afweging.
Daarnaast lijkt er een generatiewisseling plaats te vinden. Jongere generaties lijken minder waarde te hechten aan het geven van fooien dan oudere generaties. Voor hen voelt het eerder als een vrijwillige keuze dan een sociale verplichting.
Hoe reageert de horeca op het dalende aantal fooien?
Horecamedewerkers voelen de gevolgen van het dalende aantal fooien direct in hun portemonnee. Voor veel medewerkers zijn fooien een belangrijk onderdeel van hun inkomsten. Toch lijkt het horecapersoneel begrip te hebben voor de veranderende tijdgeest.
Sommige horecabedrijven proberen het systeem aan te passen. Zo experimenteren sommige restaurants met het opnemen van een servicetoeslag in de rekening, waardoor klanten niet meer expliciet om een fooi worden gevraagd. Dit systeem wordt in andere landen, zoals de Verenigde Staten, al langer gehanteerd.
Een cultuurverschil
Het debat rondom fooien is niet uniek voor Nederland. In sommige landen, zoals Japan, wordt fooi geven zelfs als beledigend beschouwd, terwijl het in andere landen, zoals de Verenigde Staten, juist als een sociale norm wordt gezien. De Nederlandse cultuur lijkt ergens tussenin te zitten.
Aan de ene kant waarderen Nederlanders goede service en laten ze dat graag blijken met een fooi. Aan de andere kant hechten ze ook veel waarde aan gelijkheid en vinden ze dat een goede beloning voor horecapersoneel niet afhankelijk zou moeten zijn van de klant.
Wat nu? De toekomst van fooien
De vraag of fooi geven een traditie is die langzaam zal verdwijnen, blijft voorlopig onbeantwoord. Met de opkomst van digitale betalingen en een veranderende houding onder consumenten, lijkt het in ieder geval minder vanzelfsprekend te worden.
Wat wel duidelijk is, is dat het onderwerp veel discussie oproept. Terwijl sommige mensen trouw een extraatje blijven geven, zien anderen het als een achterhaald concept dat niet meer past in de moderne tijd.
Ik geef in een restaurant geen fooi (vanwege de absurd hoge prijzen). En ik ding in een winkel niet af. Dus betaal ik gewoon wat ik moet betalen zonder extra korting of fooi.
— Marina (@dejong62) January 5, 2025
Praat mee: geef jij fooi?
De meningen over fooi geven lopen uiteen. Ben jij iemand die altijd een fooi geeft, of kies je er juist bewust voor om dat niet te doen? Deel je mening en ervaringen over dit onderwerp. Het blijft een discussie die relevant is voor iedereen die van tijd tot tijd een terrasje pakt of uit eten gaat.
De gezondheidstoestand van Bruce Willis blijft de afgelopen tijd verder achteruitgaan, en dat laat diepe sporen na bij zijn familie. Volgens mensen uit zijn directe omgeving is er binnen het gezin een pijnlijk maar eerlijk besef gegroeid: de man die hij ooit was, is langzaam aan het verdwijnen. Zijn dochters hebben daar in stilte al afscheid van genomen – niet van hun vader als persoon, maar van wie hij vroeger was.
Samen, zolang het kan
Tijdens de feestdagen probeert de uitgebreide familie Willis zo veel mogelijk samen te zijn. Dat betekent: Demi Moore met dochters Rumer, Scout en Tallulah, én Bruce’ huidige vrouw Emma Heming met hun dochters Mabel en Evelyn. De samenstelling is bijzonder, maar de band is hecht. Alles draait om nabijheid, rust en het maken van herinneringen – hoe klein die momenten soms ook zijn.
Binnen de familie leeft het besef dat elke kerst, elk gezamenlijk etentje of simpel samenzijn extra betekenis heeft gekregen. Niet vanuit angst, maar vanuit waardering. Niemand weet hoe de toekomst eruitziet, maar iedereen voelt dat het nu telt.
Een bron vertelt: “De feestdagen waren altijd al belangrijk voor deze familie. Juist nu willen ze die momenten koesteren. Ze voelen zich dankbaar dat Bruce er nog is en dat ze hem kunnen omringen met liefde.”
Afscheid in fases
Het woord ‘afscheid’ krijgt in dit verhaal een andere lading. Het gaat niet om een plots einde, maar om een proces dat zich langzaam ontvouwt. De z!ekte waarmee Bruce te maken heeft, is onomkeerbaar. Dat betekent dat zijn dochters hebben moeten leren loslaten, stap voor stap, terwijl hij fysiek nog bij hen is.
Dat afscheid is niet luid of publiek. Het gebeurt in kleine momenten: wanneer hij hen niet meer herkent, wanneer een gesprek niet meer lukt, of wanneer een herinnering alleen nog bij hen leeft. Het is r0uw in lagen – zonder duidelijke einddatum.
Rumer Willis sprak daar onlangs openhartig over. Ze vertelde dat haar vader haar soms niet meer herkent, maar dat ze daar niet verbitterd over is. “Ik ben vooral dankbaar dat ik hem nog kan vasthouden, hem kan knuffelen. Dat gevoel blijft.”
Leven met een veranderend contact
Bruce heeft intensieve zorg nodig, dag en nacht. Zijn z!ekte beïnvloedt vooral zijn cognitieve vermogens en communicatie. Voor zijn omgeving was die verandering in het begin beangstigend. Emma Heming beschreef dat eerder als confronterend: “Hij was niet meer de warme, open Bruce die iedereen kende. Dat was moeilijk om te zien.”
Toch heeft de familie een nieuw evenwicht gevonden. Door professionele begeleiding, structuur en veel geduld hebben ze geleerd om op andere manieren contact te maken. Communicatie verloopt niet meer via woorden, maar via aanraking, gezichtsuitdrukking en aanwezigheid.
“We hebben een manier gevonden om met hem te zijn,” vertelde Emma. “Niet zoals vroeger, maar op een nieuwe manier die werkt.”
De kracht van nabijheid
Wat opvalt in de verhalen van mensen rond Bruce Willis, is de nadruk op liefde en rust. Er is geen strijd tegen wat niet meer kan. In plaats daarvan wordt er gekeken naar wat er nog wél is: momenten van herkenning, een glimlach, een hand vasthouden, samen in stilte zijn.
Voor zijn dochters is dat een leerproces geweest. Ze hebben moeten accepteren dat hun rol verandert: van kind naar verzorger, van herinneringen ophalen naar nieuwe rituelen creëren. Het vraagt volwassenheid, maar ook zachtheid.
Die houding wordt door velen als bewonderenswaardig gezien. Op sociale media spreken fans hun respect uit voor de manier waarop de familie met de situatie omgaat. Zonder drama, zonder publieke uitbarstingen – maar met openheid en menselijkheid.
Geen grote woorden, wel betekenis
Wat dit verhaal zo aangrijpend maakt, is juist het ontbreken van grote uitspraken. Niemand probeert de situatie mooier te maken dan hij is. Tegelijkertijd is er geen wanhoop. Het is een verhaal over aanpassen, over leven met wat er is, en over liefde die niet verdwijnt, ook als herkenning dat soms wel doet.
Bruce Willis was jarenlang een icoon op het scherm: sterk, charismatisch, onverzettelijk. In deze fase van zijn leven is hij dat op een andere manier geworden – als middelpunt van een familie die laat zien wat zorg, trouw en verbondenheid betekenen.
Een ander soort nalatenschap
Voor zijn dochters zal hun vader altijd meer zijn dan de z!ekte die hem nu beperkt. Hij blijft de man van hun jeugd, van films, van herinneringen die niemand hen kan afnemen. Tegelijk leren ze hem opnieuw kennen, in stilte, in kwetsbaarheid.
Die dubbele werkelijkheid is zwaar, maar ook verbindend. Het dwingt tot vertraging, tot aanwezig zijn in het moment. En misschien is dat wel de grootste les die deze periode met zich meebrengt.
Zoals een familievriend het verwoordt: “Ze r0uwen niet alleen om wat verdwijnt, maar vieren ook wat er nog is.”
Liefde zonder voorwaarden
In alles wat naar buiten komt over Bruce Willis en zijn familie, staat één ding centraal: liefde zonder voorwaarden. Niet afhankelijk van woorden, prestaties of herkenning. Gewoon er zijn, samen.
En misschien is dat, los van roem en carrière, uiteindelijk de meest menselijke rol die iemand kan spelen.