Actueel
Het echte salaris van paus Leo XIV: Hoeveel verdient de eerste Amerikaanse paus?
Wat verdient de paus eigenlijk? De verrassend sobere realiteit achter het Vaticaanse leiderschap
Met de benoeming van Robert Francis Prevost tot de eerste Amerikaanse paus – paus Leo XIV – is de wereld opnieuw nieuwsgierig naar de invulling van het pausdom. Eén vraag duikt daarbij regelmatig op: hoeveel verdient de paus eigenlijk? Het antwoord is eenvoudiger dan velen verwachten.
Een van de machtigste mannen ter wereld, maar zonder salaris
Hoewel de paus wordt gezien als een van de invloedrijkste personen ter wereld, zowel spiritueel als politiek, ontvangt hij geen traditioneel salaris. De functie van paus wordt volledig gefaciliteerd door het Vaticaan, dat voorziet in huisvesting, vervoer, gezondheidszorg, voeding en beveiliging.
Paus Leo XIV volgt daarmee de eeuwenoude traditie waarin het geestelijk leiderschap niet draait om geld, maar om dienstbaarheid. Zijn voorganger, paus Franciscus, stond bekend om zijn eenvoudige levensstijl en weigerde ieder persoonlijk inkomen. In dat licht zal ook Leo XIV naar verwachting kiezen voor soberheid en nederigheid.
Wat als de paus wél betaald zou worden?
Er zijn schattingen dat het pausdom een symbolisch bedrag van zo’n €2.500 per maand zou vertegenwoordigen – meer een toelage dan een salaris. Toch maakt geen enkele paus aanspraak op deze vergoeding. De volledige kosten van levensonderhoud worden gedragen door het Vaticaan, zodat de paus zich volledig kan wijden aan zijn spirituele rol.
De nalatenschap van paus Franciscus: eenvoud boven status
Paus Franciscus gaf tijdens zijn ambtsperiode (2013–2025) regelmatig blijk van zijn nuchtere benadering. Zo schonk hij een geschonken Lamborghini van bijna een miljoen dollar aan het goede doel door deze te laten veilen. Ook koos hij ervoor te wonen in het bescheiden Domus Sanctae Marthae in plaats van in het imposante Apostolisch Paleis.
Het voorbeeld van Franciscus is gebaseerd op de filosofie van Sint Franciscus van Assisi, de patroonheilige van de armen. Paus Leo XIV lijkt zich aan datzelfde gedachtegoed te willen spiegelen.
Geen persoonlijk vermogen, wel middelen ten dienste van anderen
Hoewel een paus dus geen traditioneel vermogen opbouwt, beschikt hij wel over aanzienlijke middelen. Deze zijn echter niet bedoeld voor persoonlijk gebruik, maar dienen om projecten, hulpverlening en het dagelijks functioneren van het Vaticaan mogelijk te maken.
Zo schonk paus Franciscus bijvoorbeeld 215.000 dollar aan hulp voor gedetineerden in Rome. Schattingen van het ‘nettovermogen’ van de paus gaan uit van ongeveer 12 miljoen dollar, maar dit bestaat vooral uit toegang tot Vaticaanse middelen.
De financiële huishouding van het Vaticaan
Het Vaticaan genereert inkomsten uit verschillende bronnen: toerisme, museumbezoeken, donaties en opbrengsten uit investeringen. Eén van de bekendste donatiekanalen is Peter’s Pence, een wereldwijde inzamelingsactie onder katholieken. Deze levert jaarlijks naar schatting 25 miljoen dollar op, vooral uit landen als de VS, Duitsland en Italië.
Toch heeft ook het Vaticaan financiële zorgen. In 2023 werd een tekort van 90 miljoen dollar gemeld. Om deze problemen aan te pakken, kondigde paus Franciscus in 2021 loonsverlagingen aan voor topgeestelijken binnen het Vaticaan, waaronder kardinalen en bisschoppen.
Meer dan geld: spirituele rijkdom
Hoewel de paus niet betaald wordt in conventionele zin, beschikt hij over alles wat hij nodig heeft om zijn taak te vervullen. De pauselijke rol wordt gekenmerkt door dienstbaarheid, eenvoud en toewijding aan anderen.
De benoeming van een Amerikaanse paus, Leo XIV, zal wereldwijd op de voet gevolgd worden. Toch herinnert zijn rol ons eraan dat het pausdom bovenal een geestelijke functie is – geworteld in zorg, bescheidenheid en verantwoordelijkheid, niet in materiële rijkdom.
Enschede verbiedt als eerste Nederlandse stad fatbikes in de binnenstad: “Onveilig, gevaarlijk en vaak opgevoerd”
Waar de landelijke politiek nog twijfelt over regelgeving rond fatbikes, neemt de gemeente Enschede het voortouw. De stad voert per 1 januari 2026 een verbod in op het gebruik van fatbikes in de binnenstad. De beslissing is het gevolg van toenemende zorgen over verkeersveiligheid, overlast en het gedrag van veelal jonge bestuurders.
Fatbike-overlast: van hip naar hinderlijk
Fatbikes zijn in korte tijd enorm populair geworden onder jongeren. De stoere e-bikes met brede banden en krachtige motoren zijn niet alleen opvallend, maar ook vaak opgevoerd. Waar ze oorspronkelijk bedoeld zijn voor off-road gebruik in bijvoorbeeld zand of sneeuw, rijden ze tegenwoordig massaal op stoepen, fietspaden en winkelstraten – met snelheden die kunnen oplopen tot boven de 40 kilometer per uur.
In Enschede leidde dit tot een groeiend aantal klachten van burgers en ondernemers. Bewoners voelen zich niet langer veilig in het centrum, en winkeliers spreken van “asociaal gedrag en gevaarlijke verkeerssituaties”. De gemeenteraad vond het genoeg geweest en nam een historisch besluit: een verbod op fatbikes in het hart van de stad.
Waarom Enschede ingrijpt
De motie voor het verbod kwam van Rachel Denneboom, fractievoorzitter van de VVD in Enschede. Zij kreeg bijval van partijen als Volt, CDA en Burgerbelangen Enschede. “Fatbikes zien eruit als fietsen, maar gedragen zich als scooters,” aldus Denneboom. “De snelheid is vaak te hoog, de controle ontbreekt en de bestuurders zijn vaak erg jong.”
Het voorstel werd met een meerderheid aangenomen. Het verbod zal worden opgenomen in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV), waarin nu al staat dat scooters verboden zijn in het centrum. Volgens Denneboom is het een logische volgende stap om ook fatbikes onder die categorie te scharen.
Een scooter vermomd als fiets
“Wat je ziet, is dat deze fatbikes zich net als scooters gedragen: ze racen door voetgangerszones, veroorzaken gevaarlijke situaties en negeren verkeersregels,” licht Denneboom toe. “Alleen hebben ze het uiterlijk van een fiets, waardoor ze lastig te handhaven zijn met de huidige regels.”
Ze vervolgt: “Als het verbod er eenmaal is, kunnen handhavers effectiever optreden. We hebben dat eerder gezien bij het scooterverbod: in het begin was er veel discussie, maar uiteindelijk heeft het geleid tot een rustiger en veiliger stadscentrum.”
Wanneer gaat het fatbikeverbod in?
Het geplande verbod gaat op 1 januari 2026 in. Tot die tijd wordt gewerkt aan de juridische onderbouwing en de aanpassing van de APV. Ook zal de gemeente inzetten op voorlichting en communicatie richting inwoners, scholen en ouders.
De handhaving zal vergelijkbaar zijn met eerdere maatregelen tegen scooters: waarschuwingen in het begin, gevolgd door boetes en mogelijk inbeslagname van voertuigen bij herhaaldelijke overtreding. Er wordt verwacht dat het straatbeeld in de binnenstad van Enschede hierdoor drastisch zal veranderen.
Wethouder: “Geen makkelijke opgave”
Hoewel het voorstel brede steun kreeg, zijn er ook kritische geluiden. Wethouder Marc Teutelink steunde het initiatief, maar benadrukte de complexiteit: “Een juridisch waterdicht verbod op fatbikes is niet eenvoudig. Dit plan is vooral een aanzet tot verdere analyse van de verkeersveiligheid.”
Hij wees erop dat landelijke regelgeving wenselijk is, maar zolang die uitblijft, wil Enschede lokaal verantwoordelijkheid nemen. “We kunnen niet blijven wachten. De veiligheid van onze inwoners staat voorop.”
Politieke verdeeldheid: niet iedereen is overtuigd
Niet alle raadsleden zijn enthousiast over het verbod. Robin Wessels van GroenLinks noemde het plan “laakbaar” en vergeleek het met “stukken rood vlees voor de bühne in de arena”. Hij betwijfelt of een lokaal verbod juridisch standhoudt en vraagt zich af of er niet effectievere manieren zijn om de overlast aan te pakken.
“Wij willen ook iets doen aan de onveiligheid,” zei Wessels. “Maar dit is niet de manier. Je moet niet alleen verbieden, maar ook investeren in gedragscorrectie, toezicht en technische aanpassingen van voertuigen.”
Enschede als voorbeeld voor andere steden?
Met deze maatregel is Enschede de eerste stad in Nederland die daadwerkelijk een stap verder gaat dan alleen handhaving en voorlichting. De kans is groot dat andere gemeenten het voorbeeld zullen volgen, zeker als blijkt dat het verbod daadwerkelijk effect heeft op verkeersveiligheid en overlast.
Steeds meer steden worstelen namelijk met hetzelfde probleem: jongeren die met hoge snelheid op fatbikes door drukke straten scheuren, zonder verlichting of helm, en vaak op voertuigen die niet meer als reguliere fietsen gezien kunnen worden.
Wat betekent dit voor fatbikegebruikers?
Voor fatbikebezitters die regelmatig in het centrum van Enschede komen, betekent dit verbod dat zij hun vervoermiddel daar straks niet meer mogen gebruiken. Alternatieven zijn fietsenstallingen aan de rand van het centrum, of gebruik van reguliere fietsen die wel aan de regels voldoen.
Het verbod geldt in eerste instantie alleen voor het afgebakende stadscentrum. Of het later wordt uitgebreid naar andere delen van de stad, hangt af van het succes van de maatregel en het aantal overtredingen.
Wat zegt de landelijke politiek?
Op landelijk niveau is er nog altijd veel discussie over de status van fatbikes. Moeten ze worden geclassificeerd als bromfietsen? Moet er een helmplicht komen? Of volstaat betere handhaving?
Ministeries buigen zich momenteel over deze vragen, en er wordt gewerkt aan een aanpassing van de verkeerswetgeving die voertuigen zoals fatbikes beter moet reguleren. Tot die tijd nemen steeds meer gemeenten het heft in eigen handen.
Bekijk de video hieronder:
Conclusie: een duidelijke koerswijziging
Met het verbod op fatbikes in de binnenstad laat Enschede zien dat het veiligheid en leefbaarheid boven gemak en populariteit stelt. Hoewel de maatregel tot discussie leidt, is de boodschap helder: de stad kiest voor een veilig centrum, waarin voetgangers, fietsers en ondernemers zich prettig voelen.
Of dit initiatief navolging krijgt in andere steden, zal de komende jaren blijken. Maar duidelijk is dat de maat vol is: fatbikes zijn welkom, maar alleen als ze verantwoord worden gebruikt.