Actueel
Viroloog Koopmans: ”Volgende maand een nieuwe pandemie”
Er dreigt slecht nieuws aan de horizon, want viroloog Marion Koopmans waarschuwt dat een nieuwe pandemie dichterbij is dan we denken. Volgens Koopmans, de opvolger van Jaap van Dissel, kan het scenario zich al binnen enkele maanden voltrekken. Ze is onverbiddelijk in haar boodschap: “We moeten voorbereid zijn.”
Een dreiging uit onverwachte hoek: vogelgriep bij koeien
Iedereen herinnert zich nog de ingrijpende coronapandemie die de wereld volledig op zijn kop zette. De gevolgen van die crisis zijn nog steeds voelbaar, zowel op persoonlijk als economisch vlak. Veel mensen worstelen met de gevolgen van long covid, en talloze bedrijven hebben moeite om de coronasteun terug te betalen.
Nu lijkt een nieuwe bedreiging aan de horizon te staan: de vogelgriep. Waar het virus normaal gesproken alleen vogels besmet, is er in de Verenigde Staten sprake van een uitbraak bij koeien. “Dit is echt ongekend,” benadrukt Koopmans.
De situatie is zorgwekkend, omdat er slechts één mutatie nodig is voordat het virus ook mensen kan besmetten. Als dat gebeurt, staan we volgens Koopmans voor een grote uitdaging. “Dan zijn we echt de pineut,” stelt ze onomwonden.
Een gebrek aan paraatheid
Koopmans heeft kritiek op hoe Nederland en de wereld omgaan met de voorbereiding op pandemieën. “Tijdens de coronacrisis zagen we hoe kwetsbaar onze systemen zijn,” legt ze uit. Veel essentiële ingrediënten voor PCR-testen kwamen destijds uit Wuhan, terwijl de bekende wattenstaafjes grotendeels uit Noord-Italië werden geïmporteerd. Toen beide gebieden werden afgesloten, stortte de aanvoerketen in elkaar.
“Het is duidelijk dat er lessen te leren zijn, maar ik maak me zorgen dat we die lessen niet snel genoeg in de praktijk brengen,” voegt Koopmans toe. Ze heeft ook kritiek op plannen van minister Fleur Agema om 300 miljoen euro te bezuinigen op pandemische paraatheid. “Dat is ontzettend onverstandig. We kunnen het ons niet veroorloven om nu onze aandacht te laten verslappen.”
De rol van vaccinaties
Een ander zorgwekkend punt is de dalende bereidheid onder Nederlanders om zich te laten vaccineren. Volgens Koopmans speelt de aanhoudende discussie rondom de coronacrisis hierin een belangrijke rol. “Ik begrijp dat mensen twijfelen en het vertrouwen in vaccins verliezen, maar dat is een gevaarlijke ontwikkeling.”
Vaccinaties blijven volgens Koopmans een cruciaal middel in de strijd tegen z!ektes. “Als steeds minder mensen zich laten vaccineren, verliezen we een van de belangrijkste pijlers in de bestrijding van epidemieën en pandemieën,” waarschuwt ze.
Wat kunnen we leren van de coronacrisis?
Koopmans benadrukt dat we lessen moeten trekken uit de coronacrisis om beter voorbereid te zijn op een volgende pandemie. Ze noemt enkele concrete verbeterpunten:
- Diversificatie van aanvoerketens: Het is essentieel om niet afhankelijk te zijn van een klein aantal leveranciers of regio’s voor cruciale materialen.
- Snelle opschaling van testen: Tijdens de coronacrisis werd duidelijk dat er vertragingen waren in de ontwikkeling en verspreiding van PCR-testen. Dit moet bij een volgende uitbraak beter.
- Communicatie en vertrouwen: “De communicatie rondom vaccinaties moet verbeteren,” stelt Koopmans. “Mensen moeten begrijpen waarom prikken belangrijk zijn, zelfs als de dreiging lijkt mee te vallen.”
De dreiging van vogelgriep: wat nu?
De vogelgriep bij koeien is niet alleen een bedreiging vanwege de mogelijke mutatie naar mensen, maar ook vanwege de snelheid waarmee het virus zich verspreidt. “We zien hoe snel het kan gaan. Een lokale uitbraak kan zich in een mum van tijd over continenten verspreiden,” waarschuwt Koopmans.
Ze pleit voor een wereldwijde samenwerking om de situatie onder controle te houden. “Dit is geen probleem dat één land alleen kan oplossen. Het vereist een gezamenlijke inspanning van virologen, overheden en internationale organisaties zoals de WHO.”
Wat kunnen we doen?
Hoewel de dreiging van een nieuwe pandemie beangstigend klinkt, benadrukt Koopmans dat er ook hoop is. “We hebben in de afgelopen jaren veel geleerd. Nu is het zaak om die kennis te gebruiken.”
- Vaccinatiecampagnes herstructureren: Overheden moeten duidelijk en consistent communiceren over het belang van vaccinaties.
- Investeren in pandemische paraatheid: Ondanks de geplande bezuinigingen van de overheid is het volgens Koopmans essentieel om te blijven investeren in onderzoek, infrastructuur en noodplannen.
- Bewustwording creëren: Mensen moeten begrijpen hoe belangrijk het is om waakzaam te blijven, zelfs als het gevaar nog abstract lijkt.
Hoe nu verder?
De waarschuwing van Koopmans komt op een moment dat veel mensen de coronacrisis nog proberen te verwerken. Toch benadrukt ze dat het belangrijk is om vooruit te kijken. “We kunnen ons geen herhaling van de fouten uit het verleden veroorloven.”
Ze roept de politiek, wetenschappers en het publiek op om samen te werken en de uitdagingen die voor ons liggen aan te pakken. “Het zal niet gemakkelijk zijn, maar met de juiste inspanningen kunnen we de volgende pandemie hopelijk beperken en beheersen.”
Praat mee
Bent u bereid om een vaccinatie te halen als dat nodig is? Hoe denkt u dat we ons het beste kunnen voorbereiden op een volgende pandemie? Laat uw mening achter in de reacties en deel uw ideeën.
Familie in shock na tragedie met Klaas Bijl, Jeffrey en Emma: ‘Niet te bevatten’
Het familiedrama rond de vermissing van Jeffrey (10) en Emma (8), die samen met hun vader Klaas Bijl d00d werden aangetroffen in een auto in Winschoten, heeft diepe sporen nagelaten binnen de familiekring. De pijn, het ongeloof en de vragen die achterblijven, maken duidelijk hoe intens het verdriet is.
Een ondenkbare wending
In gesprek met Hart van Nederland doet Mariska, de voormalige stiefdochter van Klaas Bijl, voor het eerst haar verhaal. Terwijl de emoties zichtbaar op haar gezicht staan geschreven, spreekt ze over de verwarring, het verdriet en de verwoesting die deze gebeurtenis heeft veroorzaakt.
“Dat je jezelf iets aandoet, is al moeilijk te begrijpen. Maar dat je ook nog je eigen kinderen meeneemt… dat snap ik écht niet,” zegt ze, zichtbaar aangedaan. “Ongelooflijk. Het grijpt me bij de keel.”
Klaas Bijl had in het verleden een relatie met Mariska’s moeder. “Hij was ooit mijn stiefvader. Mijn moeder is inmiddels bijna twaalf jaar geleden overleden.” Ze kende hem dus door en door, en toch had ze dit nooit aan zien komen. “Ik vind dit echt heel heftig. Dat hij zoiets zou doen? Nooit verwacht. Echt totaal niet.”
Klaas in het verleden: drank en egoïsme
Mariska vertelt dat de relatie van haar moeder met Klaas niet altijd eenvoudig was. “Hij was een egoïstische man. Altijd met zichzelf bezig. Dat hij dronk, ja, dat speelde zeker mee.” Volgens haar stelde Klaas zijn eigen noden vaak boven die van anderen. Het schetst een beeld van iemand die al langere tijd worstelde met persoonlijke demonen, al blijft het moeilijk te verklaren wat hem uiteindelijk tot deze daad heeft gebracht.
Wat Klaas bezielde om deze fatale beslissing te nemen, blijft onduidelijk. Wel geeft Mariska aan dat hij eerder dreigde met het ondernemen van drastische stappen. “Hij heeft vaker dingen gezegd. Achteraf denk je: we hadden alarm moeten slaan. Maar het is zo lastig. Je denkt toch: hij meent het niet, het zijn woorden in een boze bui.”
Nauwe band met het gezin
De afgelopen dagen stond Mariska dicht bij het getroffen gezin. Haar zoon heeft veel contact met de familie van Jeffrey en Emma. “We waren hier gisteravond nog. Mijn zoon is er vaak, dus ik ken ze ook goed. Wat er is gebeurd, raakt ons allemaal.”
De impact op de familie is enorm. “Ze zijn kapot van verdriet. Dat is logisch. Dit is zoiets afschuwelijks. Je kan het niet bevatten. Dit komt zo hard binnen, bij iedereen.”
De plek van de vondst: een litteken in het landschap
Dat de auto met de lichamen van Klaas en zijn kinderen werd gevonden aan de Renselweg in Winschoten, maakt diepe indruk. Voor Mariska is het een plek geworden die voor altijd beladen zal blijven. “Het is nu een gekke plek. Een plek van verdriet, van ongeloof. Ik wil het niet geloven, maar het is helaas wel echt gebeurd.”
Volgens haar kende Klaas de omgeving goed. “Hij kwam hier vaker. Het is typisch dat hij juist hier is heen gegaan. Misschien heeft hij het allemaal van tevoren bedacht. Die gedachte maakt het extra wrang.”
Reconstructie van een tragedie
De afgelopen dagen werd steeds duidelijker dat er tekenen waren die wezen op een zorgwekkende toestand van Klaas Bijl. De dag vóór de verdwijning stuurde hij verontrustende berichten naar de moeder van de kinderen, waarin hij schreef dat er ‘iets zou gaan gebeuren’ en dat ze het ‘wel te boven zou komen’. De moeder nam deze signalen serieus en schakelde de p0litie in.
Agenten bezochten het huis van Klaas, maar zagen destijds geen directe aanleiding om de kinderen bij hem weg te halen. De volgende dag nam Klaas de kinderen mee in zijn grijze Toyota Avensis, met de belofte dat ze naar McDonald’s zouden gaan. Tegen een vriendin, Mirka, zei hij echter dat ze ‘naar het paradijs’ gingen.
Later op zondag belde Klaas nog kort met een kennis, om te zeggen dat het goed ging met de kinderen en dat ze aardappelen en schnitzel hadden gegeten. Het bleek het enige en laatste teken van leven.
De brief en de vondst
Op dinsdagochtend maakte de p0litie bekend dat er een handgeschreven brief van Klaas was gevonden. De inhoud riep ernstige zorgen op. Er stonden aanwijzingen in dat hij zichzelf en zijn kinderen van het leven wilde beroven. Het was een dramatische wending in een zaak die het hele land in de greep hield.
Diezelfde avond werd de auto van Klaas gevonden in het water bij de Renselweg in Winschoten. Forensisch onderzoek bevestigde later dat zich meerdere lichamen in het voertuig bevonden. Daarmee kwam een tragisch einde aan de dagenlange zoekactie, waarin honderden mensen hadden meegezocht.
Verbijstering in de gemeenschap
In Beerta en Winschoten heerst diepe rouw. Scholen, sportclubs en buren zijn geraakt door het verlies van twee jonge kinderen. “Iedereen kende ze wel een beetje,” zegt een buurtbewoner. “Altijd vrolijk, altijd samen.” Er worden herdenkingsmomenten voorbereid en er is een stroom van bloemen neergelegd op plekken waar het gezin werd gezien.
Reflectie en vragen
De tragedie roept, naast intens verdriet, ook fundamentele vragen op. Hoe kon dit gebeuren, ondanks de signalen? Wat kunnen we leren over omgangsregelingen, conflicten na scheiding, en de signalering van psychische nood?
Mariska is daar duidelijk over. “Er moeten betere manieren komen om in te grijpen als er zulke duidelijke signalen zijn. Want dit mag nooit meer gebeuren. Geen enkel kind verdient dit. Geen enkele familie verdient dit.”
Voor nu overheerst de stilte, de r0uw en de poging om te begrijpen. Wat rest is een familie die zich door een onvoorstelbare tragedie moet worstelen — en een samenleving die achterblijft met de opdracht om te waken, beschermen en leren van het ondenkbare.