Actueel
RTL-baas gooit realityshow Gerard Joling in de prullenbak: ´Om te huilen!!
Tweeënhalf jaar geleden nam Peter van der Vorst, programmadirecteur van RTL, een opvallend besluit: het programma Joling en de Buitenlanders werd definitief geschrapt. Ondanks het feit dat de opnames al waren afgerond, besloot RTL dat het programma niet meer paste in de veranderende tijdsgeest. De beslissing kwam voort uit maatschappelijke discussies en een groeiend bewustzijn over representatie en racisme.
Gerard Joling en het Racismedebat
Gerard Joling is al jarenlang een uitgesproken figuur in de media. Hij heeft in het verleden regelmatig scherpe columns geschreven over de ‘islamisering van Nederland’ en andere maatschappelijke thema’s. Deze uitlatingen vielen niet altijd in goede aarde, en ze leidden tot kritische reacties van verschillende kanten.
Peter van der Vorst, destijds nog presentator, was ook kritisch over Joling’s standpunten: “Ik vind dat je als artiest ook een bepaalde verantwoordelijkheid hebt. Mensen luisteren naar je en laten zich beïnvloeden door wat je zegt.”
In 2019, het jaar waarin Van der Vorst werd aangesteld als programmadirecteur van RTL, werd begonnen met de productie van Joling en de Buitenlanders. Het format van het programma was erop gericht om Gerard Joling zijn vooroordelen over bepaalde bevolkingsgroepen te laten onderzoeken. Dit zou gebeuren door middel van reizen naar landen als Marokko en Suriname, waarbij een bekende Nederlander hem zou begeleiden en de dialoog zou aangaan.
Het idee was om Joling te confronteren met andere culturen en inzichten, zodat hij mogelijk zijn visie zou bijstellen. Wat begon als een luchtige, maar tegelijkertijd confronterende manier om het gesprek over diversiteit en inclusie te openen, stuitte echter al snel op maatschappelijke weerstand.
Waarom werd het programma geschrapt?
Terwijl de afleveringen werden voorbereid, ontstond er steeds meer kritiek op het programma. De Black Lives Matter-beweging kreeg in 2020 wereldwijd momentum en er kwam meer aandacht voor institutioneel racisme en culturele sensitiviteit.
In een interview met de Volkskrant blikte Van der Vorst terug op de beslissing om het programma uiteindelijk niet uit te zenden: “Gerard was uitgesproken over sommige bevolkingsgroepen, en we dachten: hoe kunnen we dat inzetten voor een programma? Het idee was om zijn vooroordelen te ontkrachten en een dialoog te laten ontstaan.”
Toch sloeg de twijfel toe toen de eerste afleveringen klaar waren. “Corona kwam ertussen, en Black Lives Matter. Toen ik de montages zag, voelde het ineens gek. Het programma was bedacht en gemaakt door een niet-diverse club mensen. De opzet was dat een BN’er moest bewijzen dat Gerard ongelijk had. Dat was een totaal verkeerde invalshoek.”
De veranderde maatschappelijke context en de hernieuwde aandacht voor representatie maakten dat de programmamakers inzagen dat het programma niet langer op de juiste manier in de samenleving paste. Het zou kunnen overkomen als een poging om raciale en culturele kwesties te bagatelliseren in plaats van echt bespreekbaar te maken.
Van der Vorst gaf toe dat de intentie goed was, maar de uitvoering uiteindelijk niet klopte: “We probeerden iets op een luchtige manier bespreekbaar te maken, maar in de context van die tijd voelde het misplaatst. Het was geen inhoudelijk sterk of goed doordacht programma, en dan kun je maar beter besluiten om het niet uit te zenden.”
Gerard Joling en de Politiek
Naast zijn flamboyante televisiecarrière heeft Gerard Joling zich nooit terughoudend opgesteld over politieke kwesties. Hij is een openlijke PVV-stemmer en heeft zich in het verleden kritisch uitgelaten over het immigratiebeleid. Zijn uitgesproken mening over deze onderwerpen heeft hem zowel fans als tegenstanders opgeleverd.
Peter van der Vorst daarentegen heeft politiek gezien een heel ander pad bewandeld. Hij stemde vroeger op de SP, maar geeft nu aan meer naar het politieke midden te zijn opgeschoven. Bij de laatste verkiezingen koos hij strategisch voor GroenLinks-PvdA. Deze verschillen in politieke opvattingen weerspiegelen mogelijk ook de bredere discussie binnen RTL over welke programma’s passen binnen hun visie en maatschappelijke verantwoordelijkheid.
Een bredere verandering bij RTL
De keuze om Joling en de Buitenlanders niet uit te zenden past binnen een bredere trend bij RTL. In de afgelopen jaren heeft de zender kritisch gekeken naar hun programmering en de manier waarop ze omgaan met gevoelige maatschappelijke thema’s. Er is meer aandacht gekomen voor diversiteit, inclusie en verantwoorde journalistiek.
Van der Vorst benadrukt dat RTL zich bewuster is geworden van de impact die hun programma’s kunnen hebben: “We willen niet alleen entertainment maken, maar ook bijdragen aan gesprekken die relevant en respectvol zijn. Dat betekent dat we keuzes moeten maken in wat we wel en niet uitzenden.”
Het schrappen van Joling en de Buitenlanders was daarmee geen opzichzelfstaande beslissing, maar onderdeel van een bredere ontwikkeling binnen RTL om hun verantwoordelijkheid als groot mediaplatform serieus te nemen.
De impact van deze beslissing
De beslissing om het programma te schrappen had niet alleen gevolgen voor Gerard Joling, maar ook voor de manier waarop televisieprogramma’s worden beoordeeld in Nederland. De tijd waarin alles zonder kritische reflectie uitgezonden kon worden, lijkt voorbij. Er is meer bewustzijn over de manier waarop verschillende bevolkingsgroepen worden afgebeeld in de media en welke stemmen wel of niet worden gehoord.
Voor Gerard Joling betekende het dat een groot project, waarin hij zich had verdiept, plotseling in de ijskast werd gezet. Hoewel hij publiekelijk weinig heeft gezegd over het besluit, is het duidelijk dat hij de impact ervan heeft gevoeld.
Van der Vorst geeft tot slot aan dat de deur voor Gerard niet definitief dicht is. “Gerard is een van de grootste entertainers van Nederland en we werken graag met hem samen. Maar bij sommige onderwerpen moet je extra zorgvuldig zijn. Dit was zo’n geval.”
Conclusie: een televisiebeslissing in een veranderende wereld
De beslissing om Joling en de Buitenlanders te schrappen illustreert hoe de mediawereld zich aanpast aan veranderende normen en waarden. Wat enkele jaren geleden misschien als onschuldig entertainment werd gezien, kan in het huidige maatschappelijke klimaat anders worden opgevat.
RTL heeft met deze beslissing laten zien dat ze zorgvuldig willen omgaan met hun rol als zender en de impact van hun programma’s serieus nemen. In een wereld waarin discussies over representatie, racisme en inclusie steeds prominenter worden, is het logisch dat mediabedrijven kritisch kijken naar wat ze uitzenden.
Voor Gerard Joling betekende dit het einde van een programma dat nooit het levenslicht zag. Maar in de bredere context laat het zien dat televisie niet alleen draait om amusement, maar ook om maatschappelijke verantwoordelijkheid. Hoe de rol van entertainment in maatschappelijke discussies zich verder zal ontwikkelen, blijft een interessante vraag voor de toekomst.
Enschede verbiedt als eerste Nederlandse stad fatbikes in de binnenstad: “Onveilig, gevaarlijk en vaak opgevoerd”
Waar de landelijke politiek nog twijfelt over regelgeving rond fatbikes, neemt de gemeente Enschede het voortouw. De stad voert per 1 januari 2026 een verbod in op het gebruik van fatbikes in de binnenstad. De beslissing is het gevolg van toenemende zorgen over verkeersveiligheid, overlast en het gedrag van veelal jonge bestuurders.
Fatbike-overlast: van hip naar hinderlijk
Fatbikes zijn in korte tijd enorm populair geworden onder jongeren. De stoere e-bikes met brede banden en krachtige motoren zijn niet alleen opvallend, maar ook vaak opgevoerd. Waar ze oorspronkelijk bedoeld zijn voor off-road gebruik in bijvoorbeeld zand of sneeuw, rijden ze tegenwoordig massaal op stoepen, fietspaden en winkelstraten – met snelheden die kunnen oplopen tot boven de 40 kilometer per uur.
In Enschede leidde dit tot een groeiend aantal klachten van burgers en ondernemers. Bewoners voelen zich niet langer veilig in het centrum, en winkeliers spreken van “asociaal gedrag en gevaarlijke verkeerssituaties”. De gemeenteraad vond het genoeg geweest en nam een historisch besluit: een verbod op fatbikes in het hart van de stad.
Waarom Enschede ingrijpt
De motie voor het verbod kwam van Rachel Denneboom, fractievoorzitter van de VVD in Enschede. Zij kreeg bijval van partijen als Volt, CDA en Burgerbelangen Enschede. “Fatbikes zien eruit als fietsen, maar gedragen zich als scooters,” aldus Denneboom. “De snelheid is vaak te hoog, de controle ontbreekt en de bestuurders zijn vaak erg jong.”
Het voorstel werd met een meerderheid aangenomen. Het verbod zal worden opgenomen in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV), waarin nu al staat dat scooters verboden zijn in het centrum. Volgens Denneboom is het een logische volgende stap om ook fatbikes onder die categorie te scharen.
Een scooter vermomd als fiets
“Wat je ziet, is dat deze fatbikes zich net als scooters gedragen: ze racen door voetgangerszones, veroorzaken gevaarlijke situaties en negeren verkeersregels,” licht Denneboom toe. “Alleen hebben ze het uiterlijk van een fiets, waardoor ze lastig te handhaven zijn met de huidige regels.”
Ze vervolgt: “Als het verbod er eenmaal is, kunnen handhavers effectiever optreden. We hebben dat eerder gezien bij het scooterverbod: in het begin was er veel discussie, maar uiteindelijk heeft het geleid tot een rustiger en veiliger stadscentrum.”
Wanneer gaat het fatbikeverbod in?
Het geplande verbod gaat op 1 januari 2026 in. Tot die tijd wordt gewerkt aan de juridische onderbouwing en de aanpassing van de APV. Ook zal de gemeente inzetten op voorlichting en communicatie richting inwoners, scholen en ouders.
De handhaving zal vergelijkbaar zijn met eerdere maatregelen tegen scooters: waarschuwingen in het begin, gevolgd door boetes en mogelijk inbeslagname van voertuigen bij herhaaldelijke overtreding. Er wordt verwacht dat het straatbeeld in de binnenstad van Enschede hierdoor drastisch zal veranderen.
Wethouder: “Geen makkelijke opgave”
Hoewel het voorstel brede steun kreeg, zijn er ook kritische geluiden. Wethouder Marc Teutelink steunde het initiatief, maar benadrukte de complexiteit: “Een juridisch waterdicht verbod op fatbikes is niet eenvoudig. Dit plan is vooral een aanzet tot verdere analyse van de verkeersveiligheid.”
Hij wees erop dat landelijke regelgeving wenselijk is, maar zolang die uitblijft, wil Enschede lokaal verantwoordelijkheid nemen. “We kunnen niet blijven wachten. De veiligheid van onze inwoners staat voorop.”
Politieke verdeeldheid: niet iedereen is overtuigd
Niet alle raadsleden zijn enthousiast over het verbod. Robin Wessels van GroenLinks noemde het plan “laakbaar” en vergeleek het met “stukken rood vlees voor de bühne in de arena”. Hij betwijfelt of een lokaal verbod juridisch standhoudt en vraagt zich af of er niet effectievere manieren zijn om de overlast aan te pakken.
“Wij willen ook iets doen aan de onveiligheid,” zei Wessels. “Maar dit is niet de manier. Je moet niet alleen verbieden, maar ook investeren in gedragscorrectie, toezicht en technische aanpassingen van voertuigen.”
Enschede als voorbeeld voor andere steden?
Met deze maatregel is Enschede de eerste stad in Nederland die daadwerkelijk een stap verder gaat dan alleen handhaving en voorlichting. De kans is groot dat andere gemeenten het voorbeeld zullen volgen, zeker als blijkt dat het verbod daadwerkelijk effect heeft op verkeersveiligheid en overlast.
Steeds meer steden worstelen namelijk met hetzelfde probleem: jongeren die met hoge snelheid op fatbikes door drukke straten scheuren, zonder verlichting of helm, en vaak op voertuigen die niet meer als reguliere fietsen gezien kunnen worden.
Wat betekent dit voor fatbikegebruikers?
Voor fatbikebezitters die regelmatig in het centrum van Enschede komen, betekent dit verbod dat zij hun vervoermiddel daar straks niet meer mogen gebruiken. Alternatieven zijn fietsenstallingen aan de rand van het centrum, of gebruik van reguliere fietsen die wel aan de regels voldoen.
Het verbod geldt in eerste instantie alleen voor het afgebakende stadscentrum. Of het later wordt uitgebreid naar andere delen van de stad, hangt af van het succes van de maatregel en het aantal overtredingen.
Wat zegt de landelijke politiek?
Op landelijk niveau is er nog altijd veel discussie over de status van fatbikes. Moeten ze worden geclassificeerd als bromfietsen? Moet er een helmplicht komen? Of volstaat betere handhaving?
Ministeries buigen zich momenteel over deze vragen, en er wordt gewerkt aan een aanpassing van de verkeerswetgeving die voertuigen zoals fatbikes beter moet reguleren. Tot die tijd nemen steeds meer gemeenten het heft in eigen handen.
Bekijk de video hieronder:
Conclusie: een duidelijke koerswijziging
Met het verbod op fatbikes in de binnenstad laat Enschede zien dat het veiligheid en leefbaarheid boven gemak en populariteit stelt. Hoewel de maatregel tot discussie leidt, is de boodschap helder: de stad kiest voor een veilig centrum, waarin voetgangers, fietsers en ondernemers zich prettig voelen.
Of dit initiatief navolging krijgt in andere steden, zal de komende jaren blijken. Maar duidelijk is dat de maat vol is: fatbikes zijn welkom, maar alleen als ze verantwoord worden gebruikt.