Actueel
Nederland wil de terugkeer van dienstplicht om Defensie te versterken
Defensie mikt op krijgsmacht van 200.000: komt de dienstplicht terug?
Het aantal militairen en ondersteunend personeel bij het ministerie van Defensie moet in de komende jaren flink worden uitgebreid. Tijdens een recent overleg tussen vakbonden, werkgevers en werknemers werd duidelijk dat Defensie streeft naar een krijgsmacht van maar liefst 200.000 mensen. Dit ambitieuze doel ligt ver boven het eerder genoemde streven van 100.000 medewerkers en dwingt beleidsmakers tot het heroverwegen van ingrijpende maatregelen, waaronder het opnieuw activeren van de opkomstplicht – de Nederlandse vorm van dienstplicht.
Dienstplicht: van opschorting naar heroverweging
Hoewel veel mensen denken dat de dienstplicht in Nederland is afgeschaft, is dat formeel niet het geval. De opkomstplicht werd in 1997 opgeschort, wat betekent dat jongeren sindsdien niet langer verplicht zijn zich te melden voor militaire dienst. In de wet staat de plicht echter nog steeds vermeld, en in theorie kan deze op elk moment opnieuw worden geactiveerd.
Nu de krijgsmacht kampt met een structureel tekort aan personeel en de internationale spanningen toenemen, overweegt het ministerie serieus om de dienstplicht opnieuw in te voeren. Staatssecretaris Tuinman kondigde aan dat er binnenkort een brief naar de Tweede Kamer wordt gestuurd waarin de plannen nader worden toegelicht.
Reservisten cruciaal in personeelsstrategie
De ambitie van Defensie stopt niet bij het aannemen van extra beroepsmilitairen. Een belangrijk onderdeel van het plan is het fors uitbreiden van het aantal reservisten – burgers die op afroep beschikbaar zijn voor militaire inzet. In crisistijd of bij extra behoefte aan mankracht kunnen zij snel worden ingezet.
Momenteel is het lastig om voldoende reservisten te vinden, aangezien deelname volledig op vrijwillige basis is. Een herinvoering van de opkomstplicht zou dit kunnen veranderen. Jongeren die onder de dienstplicht vallen, zouden dan automatisch kunnen worden opgenomen in het reservistenbestand, zelfs als ze slechts een korte training volgen.
Dit draagt bij aan het creëren van een flexibele, schaalbare krijgsmacht die snel kan reageren op noodsituaties, internationale conflicten of binnenlandse rampen.
Zweden als inspirerend voorbeeld
Het ministerie van Defensie kijkt nadrukkelijk naar landen waar de dienstplicht in moderne vorm is teruggekeerd. Zweden wordt daarbij vaak genoemd. Daar worden jongeren van 17 jaar verplicht om een uitgebreide vragenlijst in te vullen over hun motivatie, fysieke conditie en bereidheid om te dienen.
Op basis van deze input worden zij geselecteerd voor verdere tests. Wanneer het aantal vrijwillige aanmeldingen onvoldoende blijkt, worden de meest geschikte kandidaten alsnog verplicht om militaire training te volgen. Dit systeem zorgt voor een evenwicht tussen vrijwilligheid en noodzaak.
Zweden verwerkt jaarlijks gegevens van meer dan 110.000 jongeren, waarmee het snel inzicht krijgt in het militaire potentieel onder de bevolking. Voor Nederland zou een vergelijkbare aanpak kunnen helpen om gericht en efficiënt nieuwe mensen te werven.
Vakbonden: ‘Verplichting wordt steeds realistischer’
De vakbonden volgen de ontwikkelingen met grote belangstelling. Jean Debie, vakbondsvertegenwoordiger, sluit een herinvoering van de dienstplicht niet uit: “Als het niet lukt om voldoende mensen vrijwillig te werven, dan rest er uiteindelijk weinig anders dan een verplichting in te stellen.”
Ook Dick Zandee, defensie-analist bij het instituut Clingendael, ondersteunt deze benadering. “De plannen van Defensie zijn begrijpelijk, maar ambitieus. Je krijgt geen verdubbeling van het personeel zonder ingrijpende veranderingen in de wervingsstrategie. Een hernieuwde vorm van dienstplicht kan onderdeel zijn van een structurele oplossing.”
Beide experts benadrukken dat vrijwillige deelname in theorie goed werkt, maar in de praktijk onvoldoende oplevert. De veranderende geopolitieke realiteit – met toenemende spanningen in Europa en daarbuiten – vraagt om een robuustere en toekomstbestendige krijgsmacht.
Jeugd als spil in het nieuwe defensiemodel
Een terugkeer van de opkomstplicht heeft vanzelfsprekend impact op jongeren. Waar generaties sinds 1997 zijn opgegroeid zonder verplicht militair dienstverband, zou een hernieuwde oproep opnieuw van invloed zijn op onderwijstrajecten, loopbaanplanning en de persoonlijke vrijheid van jonge mensen.
Toch groeit ook onder jongeren het besef dat vrijheid en veiligheid geen vanzelfsprekendheden zijn. Diverse peilingen tonen aan dat er toenemende steun is voor tijdelijke militaire of maatschappelijke dienstplicht, mits goed gefaciliteerd en gebalanceerd.
In ruil voor hun inzet zouden jongeren recht kunnen krijgen op vergoedingen, studievoordelen of loopbaankansen binnen Defensie en de overheid. Een goed georganiseerd dienstplichtsysteem zou dan niet alleen bijdragen aan nationale veiligheid, maar ook aan de persoonlijke ontwikkeling van jongeren.
De politieke dimensie: wat doet Den Haag?
Staatssecretaris Tuinman heeft toegezegd dat de Tweede Kamer binnenkort meer duidelijkheid krijgt over de plannen. In de Kamer zijn de meningen verdeeld. Sommige partijen – zoals de VVD en NSC – staan open voor discussie over de herinvoering van dienstplicht, vooral in de context van de Europese veiligheidssituatie.
Andere partijen – waaronder D66 en GroenLinks-PvdA – pleiten voor een vrijwillige of maatschappelijke variant, waarbij jongeren ook in andere sectoren kunnen bijdragen aan het algemeen belang.
Wat het definitieve beleid ook wordt, duidelijk is dat Den Haag voor een cruciale keuze staat. De ambitie om 200.000 mensen binnen Defensie actief te krijgen is groot, maar vraagt om breed draagvlak en zorgvuldige uitvoering.
Publieke opinie: verdeeld maar groeiend begrip
Onder de Nederlandse bevolking is de discussie over de terugkeer van de dienstplicht al langer gaande. Waar eerder veel weerstand was tegen verplichte militaire inzet, is de publieke opinie aan het verschuiven. De oorlog in Oekraïne, cyberdreigingen en de groeiende internationale instabiliteit zorgen voor meer begrip voor maatregelen die veiligheid garanderen.
Peilingen tonen dat met name ouderen en ouders van jonge kinderen positief staan tegenover tijdelijke dienstplicht, mits deze goed is georganiseerd en eerlijk wordt toegepast. Ook de mogelijkheid om te kiezen tussen militaire en maatschappelijke inzet wordt als positief ervaren.
Integratie met maatschappelijke diensttijd?
Een andere optie die wordt overwogen, is de koppeling van militaire opkomstplicht aan de bestaande Maatschappelijke Diensttijd (MDT). Jongeren kunnen dan kiezen tussen een periode bij Defensie of inzet bij maatschappelijke organisaties. Dit systeem biedt meer flexibiliteit en sluit aan bij moderne idealen van persoonlijke keuzevrijheid en maatschappelijke betrokkenheid.
In dat scenario wordt de nadruk gelegd op inzetbaarheid, verantwoordelijkheid en solidariteit – kernwaarden die zowel binnen als buiten het leger van onschatbare waarde zijn.
Nu ineens haast? Was de afgelopen jaren toch allemaal niet nodig?
Met alle beschikbare technologie lijkt het mij overbodig zoveel mensen nodig te hebben. Succes met werven, ik ga ff een visje vangen.— Boskodium (@Gewoonbos) March 25, 2025
Conclusie: toekomst van Defensie vraagt om durf en visie
De roep om een sterkere krijgsmacht is actueler dan ooit. Met een ambitie om uit te breiden naar 200.000 militairen en ondersteunende medewerkers staat Nederland aan de vooravond van een ingrijpende beslissing. De herinvoering van de dienstplicht – al dan niet in aangepaste vorm – ligt nadrukkelijk op tafel.
Wat nu nog klinkt als een drastische maatregel, zou binnenkort realiteit kunnen worden. Met voorbeelden uit het buitenland, steun van experts en een veranderende maatschappelijke houding, lijkt Nederland klaar voor een nieuw hoofdstuk in haar defensiebeleid.
Of jongeren straks weer verplicht worden zich te melden bij de kazerne, of juist kunnen kiezen tussen militaire of maatschappelijke inzet, zal de komende maanden duidelijk worden. Wat vaststaat: de tijd van vrijblijvendheid lijkt voorbij, en het bouwen aan een weerbare samenleving begint bij investeren in mensen – jong en oud.
“De Hanslers: van de Piste naar de Playa” begint als hit, maar komt nu in zwaar weer: waarom de sfeer rond de realityserie volledig is omgeslagen
Toen SBS hun nieuwe realityserie De Hanslers: van de Piste naar de Playa aankondigde, besloot de zender groot uit te pakken. Overal verschenen teasers, korte fragmenten en voorproefjes die kijkers nieuwsgierig moesten maken. En dat lukte. De eerste twee afleveringen trokken direct meer dan een miljoen kijkers – een droomstart voor ieder nieuw tv-format. Maar nu, enkele weken later, is er een compleet andere sfeer ontstaan. De serie, die bedoeld was als luchtig familievermaak, is veranderd in het middelpunt van een groeiend debat.
SBS neemt gas terug: commotie moet worden gedempt
Waar de zender in eerste instantie volop promotiemateriaal deelde, is de toon nu anders. Presentator Beau van Erven Dorens vertelde in zijn talkshow dat RTL Tonight geen beelden meer ontvangt van De Hanslers. Talpa, het mediabedrijf achter SBS, zou bewust hebben gekozen om geen nieuwe fragmenten meer te verspreiden.
Beau benadrukte dat de kijkcijfers voorlopig nog sterk zijn – gemiddeld zo’n 750.000 per aflevering – maar dat de zender de behoefte heeft om de rust rond het programma terug te brengen. De serie wordt namelijk al weken besproken in columns, talkshows en op sociale media, en die gesprekken zijn lang niet altijd positief. Vooral één van de hoofdpersonen, Monique Hansler, ligt onder een vergrootglas.
Het besluit om geen nieuw beeldmateriaal meer te delen lijkt dus een strategische keuze: de focus weghalen bij de online commotie en voorkomen dat de situatie verder oplaait.
De groeiende kritiek op Monique Hansler
Waar Monique in het begin van de serie nog werd gezien als een krachtige, directe moederfiguur, is de publieke opinie inmiddels verschoven. Haar houding in de afleveringen roept steeds meer vragen op. Sommige kijkers vinden haar opmerkingen scherp, anderen vinden haar te bepalend of confronterend.
Columniste Angela de Jong schreef dat Monique zich in de serie soms dominant opstelt en daarmee de toon van het programma aanzienlijk beïnvloedt. Volgens haar is de luchtige sfeer die eerdere realityseries – zoals Winter Vol Liefde – zo geliefd maakte, grotendeels verdwenen. De Jong stelt dat de nadruk in De Hanslers steeds meer is komen te liggen op onderlinge spanning, en minder op warmte of humor.
Deze kritiek wordt breed gedeeld door kijkers, die online aangeven dat ze zich ongemakkelijk voelen bij bepaalde scènes. Wat begon als een gezellige familiesoap, voelt nu meer als een serie waarin confrontaties centraal staan.
De serie slaat een andere toon aan
In gesprekken bij Beau vertelde Angela de Jong dat de realityserie anders is uitgepakt dan veel kijkers hadden verwacht. De sfeer zou veranderen van luchtig en vrolijk naar zwaar en soms zelfs ongemakkelijk. Volgens De Jong lijkt het alsof Monique regelmatig probeert de controle te houden over haar gezin, zowel in gesprekken als in beslissingen die anderen nemen. Dat zorgt soms voor momenten die voor de kijker onprettig zijn om te zien.
De charmante chaos van een drukke familie – doorgaans een geliefd element in realityseries – heeft nu plaatsgemaakt voor scènes waarin irritatie en spanning de boventoon voeren. En dat heeft effect: kijkers ervaren minder ontspanning en meer ongemak wanneer ze naar de afleveringen kijken.
Dochter Denise: van sprankelend middelpunt naar stille bijrol
Een van de meest besproken ontwikkelingen binnen de serie is de verandering in de houding van dochter Denise. In de eerste afleveringen werd zij gezien als een vrolijke, spontane persoonlijkheid. Ze bracht luchtigheid in de soms chaotische dynamiek en werd al snel geliefd bij het publiek.
Maar naarmate de afleveringen vorderden, lijkt die spontaniteit te zijn verdwenen. Denise oogt stiller, terughoudender en minder zelfverzekerd. Beau van Erven Dorens noemde de situatie zelfs “zorgwekkend om te zien”, omdat Denise steeds meer naar de achtergrond lijkt te verdwijnen.
Angela de Jong zei hierover dat Denise zichtbaar worstelt met de manier waarop haar moeder zich opstelt. Volgens haar is de verandering in Denises gedrag niet te missen, en dat roept veel reacties op bij kijkers, die zich afvragen hoe het achter de schermen met haar gaat.
Waarom SBS het promotiebeleid aanpast
Het besluit om geen nieuw beeldmateriaal meer te verspreiden, lijkt dus niet toevallig genomen. SBS lijkt voorzichtig te willen opereren in een situatie waarin het gesprek rond de serie niet meer over humor, vakantieavonturen en familiedynamiek gaat, maar vooral over kritiek op één persoon en de impact daarvan op de anderen in de serie.
De zender wil waarschijnlijk voorkomen dat de discussie verder escaleert. Een realityshow hoort bij voorkeur te zorgen voor herkenbare emoties en lichte spanning, niet voor aanhoudend maatschappelijk debat over persoonlijke interacties binnen een familie.
Door minder zichtbaar te zijn met promotie, hoopt SBS dat er minder voer is voor speculatie en dat de aandacht weer meer op de afleveringen zelf komt te liggen, in plaats van op de reacties eromheen.
De dunne lijn tussen entertainment en ongemak
Realitytelevisie is populair omdat het echte momenten laat zien. Maar dat betekent ook dat makers en zenders moeten balanceren tussen authenticiteit en kijkcomfort. In het geval van De Hanslers lijkt die balans op dit moment verstoord.
Kijkers geven aan dat de botsingen in de serie niet meer voelen als herkenbare familiefricties, maar als situaties die emotioneel zwaar aanvoelen. De lichte toon van het begin is vervangen door fragmenten waarin frustratie en spanning meer aanwezig zijn dan humor of liefde.
Veel fans schrijven online dat ze nog steeds kijken, maar steeds meer uit nieuwsgierigheid dan uit plezier. Anderen zijn afgehaakt omdat de serie hen een ongemakkelijk gevoel geeft.
Hoe kijkers reageren op de huidige situatie
Op sociale media wordt veel gesproken over hoe De Hanslers is veranderd. Waar in het begin volop werd gelachen om de drukke, soms chaotische Hansler-familie, overheerst nu bezorgdheid. Veel mensen schrijven dat ze hopen dat het goed gaat met Denise, en dat ze het moeilijk vinden om bepaalde fragmenten te bekijken.
Sommige kijkers vinden dat SBS juist transparant moet blijven en alles moet blijven tonen, omdat dat hoort bij realitytelevisie. Maar anderen vinden dat de zender verantwoordelijk moet omgaan met wat het uitzendt – zeker als zichtbare spanning impact lijkt te hebben op betrokkenen.
Wat betekent dit voor de toekomst van de serie?
De grote vraag is nu hoe De Hanslers zich verder zal ontwikkelen. Als de kritiek aanhoudt, kan SBS voor een belangrijke keuze komen te staan: doorzetten in de huidige stijl of terugkeren naar de luchtige toon waar kijkers aanvankelijk zo enthousiast over waren.
Mogelijk zal de productie proberen meer balans te brengen in het verhaal en te focussen op humor, warmte en familiedynamiek. Maar dat vraagt om een subtiele aanpak, zeker nu het publiek zo scherp meekijkt.
Succes en kritiek kunnen hand in hand gaan
De Hanslers laat zien dat realitysucces niet alleen draait om hoge kijkcijfers. Een serie kan veel aandacht krijgen, maar ook zwaar belast worden door aanhoudende kritiek. Wat begon als een ontspannen familieserie is nu uitgegroeid tot een onderwerp van discussie, waarbij emoties en meningen elkaar afwisselen.
Zolang SBS geen duidelijkheid geeft over hoe het verder wil met de serie, zal de discussie blijven doorgaan. Eén ding staat vast: De Hanslers heeft, ondanks alle ophef, een blijvende indruk achtergelaten—en de kijkers blijven voorlopig geboeid toekijken.