Actueel
Nederland wil de terugkeer van dienstplicht om Defensie te versterken
Defensie mikt op krijgsmacht van 200.000: komt de dienstplicht terug?
Het aantal militairen en ondersteunend personeel bij het ministerie van Defensie moet in de komende jaren flink worden uitgebreid. Tijdens een recent overleg tussen vakbonden, werkgevers en werknemers werd duidelijk dat Defensie streeft naar een krijgsmacht van maar liefst 200.000 mensen. Dit ambitieuze doel ligt ver boven het eerder genoemde streven van 100.000 medewerkers en dwingt beleidsmakers tot het heroverwegen van ingrijpende maatregelen, waaronder het opnieuw activeren van de opkomstplicht – de Nederlandse vorm van dienstplicht.
Dienstplicht: van opschorting naar heroverweging
Hoewel veel mensen denken dat de dienstplicht in Nederland is afgeschaft, is dat formeel niet het geval. De opkomstplicht werd in 1997 opgeschort, wat betekent dat jongeren sindsdien niet langer verplicht zijn zich te melden voor militaire dienst. In de wet staat de plicht echter nog steeds vermeld, en in theorie kan deze op elk moment opnieuw worden geactiveerd.
Nu de krijgsmacht kampt met een structureel tekort aan personeel en de internationale spanningen toenemen, overweegt het ministerie serieus om de dienstplicht opnieuw in te voeren. Staatssecretaris Tuinman kondigde aan dat er binnenkort een brief naar de Tweede Kamer wordt gestuurd waarin de plannen nader worden toegelicht.
Reservisten cruciaal in personeelsstrategie
De ambitie van Defensie stopt niet bij het aannemen van extra beroepsmilitairen. Een belangrijk onderdeel van het plan is het fors uitbreiden van het aantal reservisten – burgers die op afroep beschikbaar zijn voor militaire inzet. In crisistijd of bij extra behoefte aan mankracht kunnen zij snel worden ingezet.
Momenteel is het lastig om voldoende reservisten te vinden, aangezien deelname volledig op vrijwillige basis is. Een herinvoering van de opkomstplicht zou dit kunnen veranderen. Jongeren die onder de dienstplicht vallen, zouden dan automatisch kunnen worden opgenomen in het reservistenbestand, zelfs als ze slechts een korte training volgen.
Dit draagt bij aan het creëren van een flexibele, schaalbare krijgsmacht die snel kan reageren op noodsituaties, internationale conflicten of binnenlandse rampen.
Zweden als inspirerend voorbeeld
Het ministerie van Defensie kijkt nadrukkelijk naar landen waar de dienstplicht in moderne vorm is teruggekeerd. Zweden wordt daarbij vaak genoemd. Daar worden jongeren van 17 jaar verplicht om een uitgebreide vragenlijst in te vullen over hun motivatie, fysieke conditie en bereidheid om te dienen.
Op basis van deze input worden zij geselecteerd voor verdere tests. Wanneer het aantal vrijwillige aanmeldingen onvoldoende blijkt, worden de meest geschikte kandidaten alsnog verplicht om militaire training te volgen. Dit systeem zorgt voor een evenwicht tussen vrijwilligheid en noodzaak.
Zweden verwerkt jaarlijks gegevens van meer dan 110.000 jongeren, waarmee het snel inzicht krijgt in het militaire potentieel onder de bevolking. Voor Nederland zou een vergelijkbare aanpak kunnen helpen om gericht en efficiënt nieuwe mensen te werven.
Vakbonden: ‘Verplichting wordt steeds realistischer’
De vakbonden volgen de ontwikkelingen met grote belangstelling. Jean Debie, vakbondsvertegenwoordiger, sluit een herinvoering van de dienstplicht niet uit: “Als het niet lukt om voldoende mensen vrijwillig te werven, dan rest er uiteindelijk weinig anders dan een verplichting in te stellen.”
Ook Dick Zandee, defensie-analist bij het instituut Clingendael, ondersteunt deze benadering. “De plannen van Defensie zijn begrijpelijk, maar ambitieus. Je krijgt geen verdubbeling van het personeel zonder ingrijpende veranderingen in de wervingsstrategie. Een hernieuwde vorm van dienstplicht kan onderdeel zijn van een structurele oplossing.”
Beide experts benadrukken dat vrijwillige deelname in theorie goed werkt, maar in de praktijk onvoldoende oplevert. De veranderende geopolitieke realiteit – met toenemende spanningen in Europa en daarbuiten – vraagt om een robuustere en toekomstbestendige krijgsmacht.
Jeugd als spil in het nieuwe defensiemodel
Een terugkeer van de opkomstplicht heeft vanzelfsprekend impact op jongeren. Waar generaties sinds 1997 zijn opgegroeid zonder verplicht militair dienstverband, zou een hernieuwde oproep opnieuw van invloed zijn op onderwijstrajecten, loopbaanplanning en de persoonlijke vrijheid van jonge mensen.
Toch groeit ook onder jongeren het besef dat vrijheid en veiligheid geen vanzelfsprekendheden zijn. Diverse peilingen tonen aan dat er toenemende steun is voor tijdelijke militaire of maatschappelijke dienstplicht, mits goed gefaciliteerd en gebalanceerd.
In ruil voor hun inzet zouden jongeren recht kunnen krijgen op vergoedingen, studievoordelen of loopbaankansen binnen Defensie en de overheid. Een goed georganiseerd dienstplichtsysteem zou dan niet alleen bijdragen aan nationale veiligheid, maar ook aan de persoonlijke ontwikkeling van jongeren.
De politieke dimensie: wat doet Den Haag?
Staatssecretaris Tuinman heeft toegezegd dat de Tweede Kamer binnenkort meer duidelijkheid krijgt over de plannen. In de Kamer zijn de meningen verdeeld. Sommige partijen – zoals de VVD en NSC – staan open voor discussie over de herinvoering van dienstplicht, vooral in de context van de Europese veiligheidssituatie.
Andere partijen – waaronder D66 en GroenLinks-PvdA – pleiten voor een vrijwillige of maatschappelijke variant, waarbij jongeren ook in andere sectoren kunnen bijdragen aan het algemeen belang.
Wat het definitieve beleid ook wordt, duidelijk is dat Den Haag voor een cruciale keuze staat. De ambitie om 200.000 mensen binnen Defensie actief te krijgen is groot, maar vraagt om breed draagvlak en zorgvuldige uitvoering.
Publieke opinie: verdeeld maar groeiend begrip
Onder de Nederlandse bevolking is de discussie over de terugkeer van de dienstplicht al langer gaande. Waar eerder veel weerstand was tegen verplichte militaire inzet, is de publieke opinie aan het verschuiven. De oorlog in Oekraïne, cyberdreigingen en de groeiende internationale instabiliteit zorgen voor meer begrip voor maatregelen die veiligheid garanderen.
Peilingen tonen dat met name ouderen en ouders van jonge kinderen positief staan tegenover tijdelijke dienstplicht, mits deze goed is georganiseerd en eerlijk wordt toegepast. Ook de mogelijkheid om te kiezen tussen militaire en maatschappelijke inzet wordt als positief ervaren.
Integratie met maatschappelijke diensttijd?
Een andere optie die wordt overwogen, is de koppeling van militaire opkomstplicht aan de bestaande Maatschappelijke Diensttijd (MDT). Jongeren kunnen dan kiezen tussen een periode bij Defensie of inzet bij maatschappelijke organisaties. Dit systeem biedt meer flexibiliteit en sluit aan bij moderne idealen van persoonlijke keuzevrijheid en maatschappelijke betrokkenheid.
In dat scenario wordt de nadruk gelegd op inzetbaarheid, verantwoordelijkheid en solidariteit – kernwaarden die zowel binnen als buiten het leger van onschatbare waarde zijn.
Nu ineens haast? Was de afgelopen jaren toch allemaal niet nodig?
Met alle beschikbare technologie lijkt het mij overbodig zoveel mensen nodig te hebben. Succes met werven, ik ga ff een visje vangen.— Boskodium (@Gewoonbos) March 25, 2025
Conclusie: toekomst van Defensie vraagt om durf en visie
De roep om een sterkere krijgsmacht is actueler dan ooit. Met een ambitie om uit te breiden naar 200.000 militairen en ondersteunende medewerkers staat Nederland aan de vooravond van een ingrijpende beslissing. De herinvoering van de dienstplicht – al dan niet in aangepaste vorm – ligt nadrukkelijk op tafel.
Wat nu nog klinkt als een drastische maatregel, zou binnenkort realiteit kunnen worden. Met voorbeelden uit het buitenland, steun van experts en een veranderende maatschappelijke houding, lijkt Nederland klaar voor een nieuw hoofdstuk in haar defensiebeleid.
Of jongeren straks weer verplicht worden zich te melden bij de kazerne, of juist kunnen kiezen tussen militaire of maatschappelijke inzet, zal de komende maanden duidelijk worden. Wat vaststaat: de tijd van vrijblijvendheid lijkt voorbij, en het bouwen aan een weerbare samenleving begint bij investeren in mensen – jong en oud.
Actueel
Voormalig vriendin van moeder Nathalie zwijgt niet meer: DIT is er echt bij hun thuis gebeurd
Nieuwe wending in dossier Marco Borsato: oud-vriendin moeder vermeend slacht0ffer deelt opvallend verhaal
De rechtszaak tegen Marco Borsato blijft de gemoederen bezighouden. Terwijl de uitspraak pas op 4 december wordt verwacht, blijven er nieuwe verhalen opduiken die het publieke debat verder aanwakkeren. Deze week meldt weekblad Story dat een voormalige vriendin van de moeder van het vermeende slacht0ffer zich heeft gemeld met een opmerkelijke verklaring over de periode waarin Borsato contact had met het gezin.
Zaak nadert uitspraak
De strafzaak tegen de zanger, waarin hij wordt verdacht van ongepast gedrag jegens een destijds minderjarig meisje, is inmiddels afgesloten wat betreft de zittingen. Het 0penbaar Ministerie heeft een celstraf van vijf maanden geëist, maar de rechter moet nog uitspraak doen.
Voor Borsato en zijn juridische team betekent dat voorlopig afwachten. De zanger heeft tijdens de rechtszaak herhaaldelijk ontkend dat hij zich schuldig heeft gemaakt aan strafbare feiten. Toch blijft de zaak veel losmaken — niet alleen in de media, maar ook binnen de kring van mensen die destijds betrokken waren bij zijn fanclub.
Oud-vriendin doet boekje open
In weekblad Story vertelt een vrouw die zegt jarenlang bevriend te zijn geweest met Nathalie Thielen, de moeder van het vermeende slacht0ffer, over haar ervaringen in die tijd. Haar naam wordt in het artikel bewust niet genoemd.
Volgens de vrouw herkent ze veel in de verhalen die tijdens de rechtszaak naar voren kwamen over de sfeer binnen de fanclub van Borsato. Ze stelt dat de verhoudingen binnen de groep “losjes” waren en dat er vaak een intieme, grenzeloze sfeer heerste.
“Ik heb in die situatie gezeten bij hen thuis en ben er uiteindelijk uitgestapt,” zegt ze tegen het blad.
De vrouw beschrijft dat Marco Borsato destijds veel aandacht kreeg van vrouwelijke fans, en dat sommigen die aandacht actief zochten.
“Ik voelde me gevleid door Marco’s aandacht, en dat was niet tegen mijn zin. En ik was niet de enige,” aldus haar woorden in Story.
Ze benadrukt dat ze niet wil oordelen over de lopende zaak, maar dat ze vindt dat er meer context nodig is om het verhaal in zijn geheel te begrijpen.
De rol van de moeder
Moeder Nathalie speelde jarenlang een centrale rol in de fanclub van Marco Borsato. Ze was voorzitter en stond bekend om haar toewijding aan het werk en leven van de zanger.
Volgens meerdere media was de relatie tussen haar en Borsato intens — zowel op professioneel als persoonlijk vlak. In de rechtbank kwam naar voren dat Borsato en de fanclubleden elkaar regelmatig ontmoetten en dat die bijeenkomsten soms een luchtige, informele toon hadden.
Tijdens zijn verklaring vertelde Borsato dat er momenten waren waarop er grappen en provocerende opmerkingen werden gemaakt binnen de groep. Hij verklaarde dat Nathalie Thielen tijdens een bijeenkomst zelfs vrouwen zou hebben aangespoord om “hun bh omhoog te doen”.
“Als ik dan buiten was en omkeek, stonden er zes dames met hun bh omhoog,” zou hij volgens de rechtbank hebben verklaard.
Het OM vond die opmerkingen opvallend, maar volgens Borsato ging het om plagerige situaties zonder grensoverschrijdende bedoelingen.
Media-aandacht en publieke verwarring
De verklaring van de oud-vriendin die nu met Story sprak, gooit opnieuw olie op het vuur. Hoewel haar verhaal niets verandert aan de juridische kern van de zaak, voegt het volgens mediawatchers wel een nieuwe dimensie toe aan het beeld van de sociale omgeving waarin de gebeurtenissen zich zouden hebben afgespeeld.
“Wat we hier zien, is dat steeds meer mensen zich geroepen voelen hun eigen ervaring te delen,” zegt een mediadeskundige. “Dat maakt het moeilijker om feit en interpretatie van elkaar te scheiden.”
Op sociale media reageren mensen verdeeld. Sommigen zien in het verhaal van de oud-vriendin een bevestiging dat de situatie destijds complexer was dan de aanklacht doet vermoeden. Anderen vinden dat dergelijke verhalen verwarrend zijn zolang de rechter nog geen oordeel heeft geveld.
“Laat de rechter beslissen op basis van bewijs, niet op basis van interviews in de bladen,” klinkt het onder meer op X (voorheen Twitter).
De juridische context
Tijdens het proces richtte het 0penbaar Ministerie zich op de beschuldiging dat Borsato zich ongepast zou hebben gedragen tegenover de destijds vijftienjarige dochter van Nathalie Thielen. De verdediging heeft de betrouwbaarheid van de verklaringen in twijfel getrokken en benadrukt dat er geen direct bewijs is dat de aantijgingen ondersteunt.
Advocaat Geert-Jan Knoops stelde eerder dat het OM te veel leunde op “indirecte signalen en dagboekfragmenten”, terwijl volgens hem objectief bewijs ontbreekt.
De rechter zal op 4 december uitspraak doen. Afhankelijk van die beslissing kan de zaak nog verdergaan in hoger beroep.
Een dossier vol emoties
De zaak-Borsato is inmiddels uitgegroeid tot een van de meest besproken rechtszaken van het afgelopen decennium in Nederland. Niet alleen omdat het gaat om een geliefde artiest, maar ook vanwege de maatschappelijke thema’s die het raakt — machtsverhoudingen, geloofwaardigheid en publieke veroordeling.
Het proces heeft geleid tot felle discussies over hoe media omgaan met beschuldigingen, vooral wanneer het om bekende personen gaat. Voor veel mensen is het moeilijk onderscheid te maken tussen het juridische proces en de publieke beeldvorming die parallel daaraan loopt.
“De publieke opinie vormt zich vaak sneller dan het recht kan spreken,” zegt een commentator. “En dat maakt deze zaak extra gevoelig.”
De impact op Borsato’s leven
Voor Marco Borsato persoonlijk zijn de gevolgen van de afgelopen jaren enorm. Zijn muziek werd tijdelijk uit de ether gehaald, zijn optredens geannuleerd, en hij verdween volledig uit de openbaarheid.
Bekenden omschrijven hem tegenwoordig als een “rustige, teruggetrokken man” die probeert grip te krijgen op zijn leven. Hij zou weinig contact hebben met de entertainmentwereld en zich vooral richten op zijn familie.
“Wat er ook gebeurt, hij zal nooit meer dezelfde publieke positie hebben,” zegt een voormalig collega uit de muzieksector. “Zelfs bij vrijspraak blijft de schade aan zijn imago groot.”
De bredere betekenis van de onthulling
Het interview in Story toont aan dat het verhaal rondom Marco Borsato nog altijd leeft. De woorden van de oud-vriendin bieden geen doorslaggevend nieuw bewijs, maar wel een extra perspectief op de dynamiek binnen de fanclub en de mensen eromheen.
Het roept vragen op over invloed, bewondering en macht, thema’s die vaak terugkeren wanneer beroemdheden en hun fans elkaar intensief ontmoeten. De situatie benadrukt hoe dun de lijn kan zijn tussen persoonlijke nabijheid en professionele afstand.
“Roem heeft een eigen energie,” zegt de vrouw in het blad. “Iedereen wilde een beetje van die aandacht, en dat gold zeker ook voor de fanclub.”
Wat nu?
Met de uitspraak in zicht is het wachten op duidelijkheid. Pas na 4 december zal duidelijk worden of Marco Borsato juridisch gezien wordt vrijgesproken of veroordeeld. Wat de uitkomst ook wordt, de impact van deze zaak op zijn carrière en reputatie lijkt blijvend.
En hoewel nieuwe verhalen, zoals dat van de oud-vriendin, telkens nieuwe details toevoegen, is het uiteindelijk aan de rechtbank om te bepalen wat waarheid is — en wat niet.