Actueel
Nederland wil de terugkeer van dienstplicht om Defensie te versterken
Defensie mikt op krijgsmacht van 200.000: komt de dienstplicht terug?
Het aantal militairen en ondersteunend personeel bij het ministerie van Defensie moet in de komende jaren flink worden uitgebreid. Tijdens een recent overleg tussen vakbonden, werkgevers en werknemers werd duidelijk dat Defensie streeft naar een krijgsmacht van maar liefst 200.000 mensen. Dit ambitieuze doel ligt ver boven het eerder genoemde streven van 100.000 medewerkers en dwingt beleidsmakers tot het heroverwegen van ingrijpende maatregelen, waaronder het opnieuw activeren van de opkomstplicht – de Nederlandse vorm van dienstplicht.
Dienstplicht: van opschorting naar heroverweging
Hoewel veel mensen denken dat de dienstplicht in Nederland is afgeschaft, is dat formeel niet het geval. De opkomstplicht werd in 1997 opgeschort, wat betekent dat jongeren sindsdien niet langer verplicht zijn zich te melden voor militaire dienst. In de wet staat de plicht echter nog steeds vermeld, en in theorie kan deze op elk moment opnieuw worden geactiveerd.
Nu de krijgsmacht kampt met een structureel tekort aan personeel en de internationale spanningen toenemen, overweegt het ministerie serieus om de dienstplicht opnieuw in te voeren. Staatssecretaris Tuinman kondigde aan dat er binnenkort een brief naar de Tweede Kamer wordt gestuurd waarin de plannen nader worden toegelicht.
Reservisten cruciaal in personeelsstrategie
De ambitie van Defensie stopt niet bij het aannemen van extra beroepsmilitairen. Een belangrijk onderdeel van het plan is het fors uitbreiden van het aantal reservisten – burgers die op afroep beschikbaar zijn voor militaire inzet. In crisistijd of bij extra behoefte aan mankracht kunnen zij snel worden ingezet.
Momenteel is het lastig om voldoende reservisten te vinden, aangezien deelname volledig op vrijwillige basis is. Een herinvoering van de opkomstplicht zou dit kunnen veranderen. Jongeren die onder de dienstplicht vallen, zouden dan automatisch kunnen worden opgenomen in het reservistenbestand, zelfs als ze slechts een korte training volgen.
Dit draagt bij aan het creëren van een flexibele, schaalbare krijgsmacht die snel kan reageren op noodsituaties, internationale conflicten of binnenlandse rampen.
Zweden als inspirerend voorbeeld
Het ministerie van Defensie kijkt nadrukkelijk naar landen waar de dienstplicht in moderne vorm is teruggekeerd. Zweden wordt daarbij vaak genoemd. Daar worden jongeren van 17 jaar verplicht om een uitgebreide vragenlijst in te vullen over hun motivatie, fysieke conditie en bereidheid om te dienen.
Op basis van deze input worden zij geselecteerd voor verdere tests. Wanneer het aantal vrijwillige aanmeldingen onvoldoende blijkt, worden de meest geschikte kandidaten alsnog verplicht om militaire training te volgen. Dit systeem zorgt voor een evenwicht tussen vrijwilligheid en noodzaak.
Zweden verwerkt jaarlijks gegevens van meer dan 110.000 jongeren, waarmee het snel inzicht krijgt in het militaire potentieel onder de bevolking. Voor Nederland zou een vergelijkbare aanpak kunnen helpen om gericht en efficiënt nieuwe mensen te werven.
Vakbonden: ‘Verplichting wordt steeds realistischer’
De vakbonden volgen de ontwikkelingen met grote belangstelling. Jean Debie, vakbondsvertegenwoordiger, sluit een herinvoering van de dienstplicht niet uit: “Als het niet lukt om voldoende mensen vrijwillig te werven, dan rest er uiteindelijk weinig anders dan een verplichting in te stellen.”
Ook Dick Zandee, defensie-analist bij het instituut Clingendael, ondersteunt deze benadering. “De plannen van Defensie zijn begrijpelijk, maar ambitieus. Je krijgt geen verdubbeling van het personeel zonder ingrijpende veranderingen in de wervingsstrategie. Een hernieuwde vorm van dienstplicht kan onderdeel zijn van een structurele oplossing.”
Beide experts benadrukken dat vrijwillige deelname in theorie goed werkt, maar in de praktijk onvoldoende oplevert. De veranderende geopolitieke realiteit – met toenemende spanningen in Europa en daarbuiten – vraagt om een robuustere en toekomstbestendige krijgsmacht.
Jeugd als spil in het nieuwe defensiemodel
Een terugkeer van de opkomstplicht heeft vanzelfsprekend impact op jongeren. Waar generaties sinds 1997 zijn opgegroeid zonder verplicht militair dienstverband, zou een hernieuwde oproep opnieuw van invloed zijn op onderwijstrajecten, loopbaanplanning en de persoonlijke vrijheid van jonge mensen.
Toch groeit ook onder jongeren het besef dat vrijheid en veiligheid geen vanzelfsprekendheden zijn. Diverse peilingen tonen aan dat er toenemende steun is voor tijdelijke militaire of maatschappelijke dienstplicht, mits goed gefaciliteerd en gebalanceerd.
In ruil voor hun inzet zouden jongeren recht kunnen krijgen op vergoedingen, studievoordelen of loopbaankansen binnen Defensie en de overheid. Een goed georganiseerd dienstplichtsysteem zou dan niet alleen bijdragen aan nationale veiligheid, maar ook aan de persoonlijke ontwikkeling van jongeren.
De politieke dimensie: wat doet Den Haag?
Staatssecretaris Tuinman heeft toegezegd dat de Tweede Kamer binnenkort meer duidelijkheid krijgt over de plannen. In de Kamer zijn de meningen verdeeld. Sommige partijen – zoals de VVD en NSC – staan open voor discussie over de herinvoering van dienstplicht, vooral in de context van de Europese veiligheidssituatie.
Andere partijen – waaronder D66 en GroenLinks-PvdA – pleiten voor een vrijwillige of maatschappelijke variant, waarbij jongeren ook in andere sectoren kunnen bijdragen aan het algemeen belang.
Wat het definitieve beleid ook wordt, duidelijk is dat Den Haag voor een cruciale keuze staat. De ambitie om 200.000 mensen binnen Defensie actief te krijgen is groot, maar vraagt om breed draagvlak en zorgvuldige uitvoering.
Publieke opinie: verdeeld maar groeiend begrip
Onder de Nederlandse bevolking is de discussie over de terugkeer van de dienstplicht al langer gaande. Waar eerder veel weerstand was tegen verplichte militaire inzet, is de publieke opinie aan het verschuiven. De oorlog in Oekraïne, cyberdreigingen en de groeiende internationale instabiliteit zorgen voor meer begrip voor maatregelen die veiligheid garanderen.
Peilingen tonen dat met name ouderen en ouders van jonge kinderen positief staan tegenover tijdelijke dienstplicht, mits deze goed is georganiseerd en eerlijk wordt toegepast. Ook de mogelijkheid om te kiezen tussen militaire en maatschappelijke inzet wordt als positief ervaren.
Integratie met maatschappelijke diensttijd?
Een andere optie die wordt overwogen, is de koppeling van militaire opkomstplicht aan de bestaande Maatschappelijke Diensttijd (MDT). Jongeren kunnen dan kiezen tussen een periode bij Defensie of inzet bij maatschappelijke organisaties. Dit systeem biedt meer flexibiliteit en sluit aan bij moderne idealen van persoonlijke keuzevrijheid en maatschappelijke betrokkenheid.
In dat scenario wordt de nadruk gelegd op inzetbaarheid, verantwoordelijkheid en solidariteit – kernwaarden die zowel binnen als buiten het leger van onschatbare waarde zijn.
Nu ineens haast? Was de afgelopen jaren toch allemaal niet nodig?
Met alle beschikbare technologie lijkt het mij overbodig zoveel mensen nodig te hebben. Succes met werven, ik ga ff een visje vangen.— Boskodium (@Gewoonbos) March 25, 2025
Conclusie: toekomst van Defensie vraagt om durf en visie
De roep om een sterkere krijgsmacht is actueler dan ooit. Met een ambitie om uit te breiden naar 200.000 militairen en ondersteunende medewerkers staat Nederland aan de vooravond van een ingrijpende beslissing. De herinvoering van de dienstplicht – al dan niet in aangepaste vorm – ligt nadrukkelijk op tafel.
Wat nu nog klinkt als een drastische maatregel, zou binnenkort realiteit kunnen worden. Met voorbeelden uit het buitenland, steun van experts en een veranderende maatschappelijke houding, lijkt Nederland klaar voor een nieuw hoofdstuk in haar defensiebeleid.
Of jongeren straks weer verplicht worden zich te melden bij de kazerne, of juist kunnen kiezen tussen militaire of maatschappelijke inzet, zal de komende maanden duidelijk worden. Wat vaststaat: de tijd van vrijblijvendheid lijkt voorbij, en het bouwen aan een weerbare samenleving begint bij investeren in mensen – jong en oud.
De feestdagen staan traditioneel in het teken van warmte, familie en samenzijn. Maar voor Christiaan Bauer voelt deze kerst anders dan alle voorgaande. De zoon van Frans Bauer laat weten dat hij deze periode doorkomt met gemengde gevoelens. De reden is pijnlijk en persoonlijk: zijn relatie met Kim Weijers, met wie hij ruim vier en een half jaar samen was, is recent beëindigd.
Het nieuws kwam voor veel fans onverwacht. Zeker omdat Kim jarenlang een vertrouwd gezicht was binnen de familie Bauer en ook regelmatig te zien was in de populaire realityserie De Bauers. Toch blijkt achter de schermen al enige tijd duidelijk dat hun wegen uiteen zijn gegaan. Voor Christiaan betekent dat zijn eerste kerst zonder vriendin sinds zijn vroege studententijd.
Een kerst met een leegte
De familie Bauer deelde onlangs een gezellige kerstfoto op sociale media. De sfeer was warm, de glimlachen oprecht. Maar wie goed keek, merkte al snel dat er iemand ontbrak. Kim stond niet langer op de foto. In gesprek met RTL Boulevard bevestigde Christiaan wat velen al vermoedden: de relatie is voorbij.
“Kim en ik zijn helaas uit elkaar,” vertelde hij openhartig. “Ik ben nu vrijgezel. Dat maakt deze kerst echt anders. Het is voor het eerst in 4,5 jaar dat ik de feestdagen zonder vriendin meemaak.”
Voor iemand die gewend was om deze periode samen te vieren — bij zijn ouders, met familie, tradities en gezamenlijke herinneringen — voelt dat onvermijdelijk leeg. Kerst is immers bij uitstek een moment waarop veranderingen extra hard binnenkomen.
Geen ruzie, wel een realiteit
Wat opvalt in Christiaans verhaal, is de volwassen manier waarop hij terugkijkt op de breuk. Er is geen sprake van ruzie, verwijten of drama. Integendeel: hij benadrukt dat zij als vrienden uit elkaar zijn gegaan. Toch maakt dat het afscheid niet minder zwaar.
“Toen we iets kregen, waren we nog heel jong,” legt hij uit. “We zaten nog in onze studententijd. Je groeit dan samen op, maar soms groei je ook uit elkaar. Op een gegeven moment kom je erachter dat het niet meer helemaal matcht. Dan kun je beter eerlijk zijn en op een goede manier uit elkaar gaan.”
Die woorden klinken rationeel, maar achter die nuchterheid schuilt duidelijk verdriet. Want hoe volwassen een beslissing ook is, gevoelens laten zich niet zomaar wegredeneren.
Het afscheid van een vaste plek in het gezin
Wat deze breuk extra pijnlijk maakt, is de rol die Kim jarenlang speelde binnen de familie Bauer. Ze was niet zomaar “de vriendin van”, maar maakte echt deel uit van het gezin. Ze vierde feestdagen mee, was aanwezig bij belangrijke momenten en groeide mee met de familie.
“Ik vind het nog steeds moeilijk,” geeft Christiaan toe. “Ze is lang hier thuis geweest en heeft veel meegemaakt met ons. Dan neem je niet alleen afscheid van een relatie, maar ook van iemand die een vaste plek had in je leven.”
Juist binnen een hechte familie als die van de Bauers, waar verbondenheid en samenzijn centraal staan, voelt zo’n afscheid extra definitief. Het is niet alleen het verlies van een partner, maar ook van een vertrouwd gezicht aan tafel.
Liefdesverdriet in een publieke familie
Liefdesverdriet is voor niemand makkelijk, maar wanneer je opgroeit in een bekende familie, krijgt het een extra laag. Christiaan is opgegroeid met camera’s in de buurt, met publieke belangstelling en met mensen die het gevoel hebben hem te kennen.
Toch kiest hij ervoor om zijn verhaal rustig en respectvol te delen. Geen details, geen drama. Alleen de erkenning dat het pijn doet en dat hij tijd nodig heeft om dat een plek te geven.
Die houding wordt door veel fans gewaardeerd. Op sociale media spreken mensen hun steun uit en wensen hem sterkte tijdens deze periode. Het laat zien dat eerlijkheid, zonder sensatie, juist kan verbinden.
Tegelijkertijd ook lichtpuntjes in huize Bauer
Hoewel Christiaan deze kerst met een gebroken hart ingaat, is er binnen de familie Bauer ook veel vreugde. Zijn jongere broer Frans Bauer Jr. deelde onlangs dat hij een nieuwe liefde heeft gevonden. Dat nieuws kwam via moeder Mariska Bauer, die het trots deelde op Instagram.
Daarnaast was er nóg heuglijker nieuws: zoon Jan Bauer en zijn vriendin Danique verwachten volgend jaar hun eerste kindje. Daarmee worden Frans en Mariska voor het eerst opa en oma — een mijlpaal die binnen de familie voor zichtbaar geluk zorgt.
Mariska deelde onlangs zelfs een foto van de echo, wat door fans massaal werd ontvangen met felicitaties en warme reacties.
Een familie die ruimte biedt voor alles
Het contrast binnen de familie Bauer is treffend: verdriet en vreugde bestaan naast elkaar. En juist dat tekent de realiteit van veel gezinnen. Niet elk feestmoment is zorgeloos, niet elk verdriet staat los van geluk elders.
Voor Christiaan betekent dit dat hij zijn emoties mag voelen, terwijl hij tegelijkertijd deel uitmaakt van een familie waarin ook nieuwe hoofdstukken beginnen. Die combinatie is niet eenvoudig, maar misschien juist ook helend.
Vooruitkijken zonder haast
Voorlopig richt Christiaan zich vooral op zichzelf, zijn familie en het verwerken van de breuk. Er zijn geen grote uitspraken over nieuwe liefde of toekomstplannen. En dat hoeft ook niet.
Soms is het genoeg om te erkennen dat iets pijn doet. Om te accepteren dat afscheid nemen tijd kost. En om te weten dat ook moeilijke kerstperiodes weer voorbijgaan.
Wat blijft, is de steun van zijn familie, de warmte van thuis en de wetenschap dat hij niet alleen staat. En misschien is dat, juist nu, het grootste cadeau dat hij zich kan wensen.