Actueel
Grootschalige fraude met taxi’s voor asielzoekers: duizenden euro’s verspild, overheid kijkt weg

Een asielzoeker die voor duizenden euro’s aan taxi’s bestelt zonder ook maar een ziekenhuisafspraak te hebben, taxichauffeurs die spookritten indienen en zo belastinggeld wegsluizen, en een overheid die faalt in controle: uit een diepgaand onderzoek van het AD blijkt dat er op grote schaal misbruik wordt gemaakt van het ziekenvervoer voor asielzoekers.
Het onderzoek onthult dat in 2023 maar liefst 70.000 taxiritten werden geboekt voor ruim 11.000 asielzoekers. Dit gigantische aantal ritten wordt volledig vergoed door het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA), wat neerkomt op miljoenen euro’s belastinggeld. Maar hoeveel precies? Dat blijft geheim, want de betrokken instanties weigeren openheid van zaken te geven.
Systeem zonder controle: fraudeurs grijpen hun kans
De medische zorg voor asielzoekers wordt geregeld door het commerciële bedrijf Gezondheidszorg Asielzoekers (GZA). Dit bedrijf werkt samen met taxibedrijven Snel Een Taxi en ZCN Vervoer om de ritten uit te voeren. Maar het systeem blijkt een zeef vol gaten, waar fraudeurs gretig gebruik van maken.
Zo werd een asielzoeker betrapt die voor €2500 aan taxi’s bestelde om naar een ziekenhuis te gaan, terwijl hij daar helemaal geen afspraak had. En dit is geen op zichzelf staand geval. Het AD stuitte op talloze signalen dat het systeem wordt misbruikt, met medeweten van sommige medewerkers en taxibedrijven.
Een oud-medewerker van GZA verklaart: “We kregen constant klachten dat taxi’s niet kwamen opdagen, terwijl chauffeurs beweerden dat ze er wél waren. Er zat niets anders op dan een nieuwe taxi te sturen. Maar ondertussen werden er gewoon dubbele kosten gemaakt.”
E-mail onthult dat COA wist van fraude, maar niets deed
De fraude kwam aan het licht via een gelekte e-mailwisseling uit 2023 tussen het COA en GZA. Hierin staat dat medewerkers van de Praktijklijn—de telefoonservice die taxi’s regelt—geen enkele controle uitvoeren op de ziekenhuisafspraken van asielzoekers.
Een rit wordt zonder enige verificatie geboekt, tenzij een medewerker op basis van een “onderbuikgevoel” denkt dat er iets niet klopt. Dit betekent dat elke asielzoeker zomaar ritten kan bestellen, zonder dat iemand checkt of hij daadwerkelijk een medische afspraak heeft.
De omvang van de fraude is onduidelijk, maar insiders schatten dat er jaarlijks voor miljoenen euro’s aan misbruik wordt gemaakt. Ondanks deze onthullingen blijft de overheid passief toekijken en worden er geen harde maatregelen genomen.
COA probeerde misstanden geheim te houden
Het AD probeerde via de Wet Open Overheid (Woo) inzage te krijgen in documenten over de fraude. Het COA weigerde aanvankelijk mee te werken en hield deze informatie achter op verzoek van GZA. Pas na een juridische procedure werd een document vrijgegeven – grotendeels zwartgelakt.
Maar in een blunder van formaat stuurde het COA eind 2024 per ongeluk het originele, ongelakte document door. Daaruit bleek dat er al jarenlang signalen waren over fraude binnen het ziekenvervoer. Toch werd er nooit ingegrepen.
Spookritten en georganiseerde fraude onder taxichauffeurs
Het probleem beperkt zich niet alleen tot asielzoekers die misbruik maken van het systeem. Ook taxichauffeurs zelf zien hier een verdienmodel in.
Bij een zogenaamde ‘no-show’—wanneer een asielzoeker niet op komt dagen—ontvangen chauffeurs 80 procent van de ritprijs, zonder daadwerkelijk te rijden. Dit maakt het bijzonder lucratief om spookritten te registreren en zo onterecht geld op te strijken.
Een oud-medewerker legt uit: “Taxichauffeurs konden het COA-registratienummer van asielzoekers zien in de taxibestel-app. Hierdoor konden ze ritten indienen die nooit waren aangevraagd. Dit is niets minder dan georganiseerde fraude.”
Sommige chauffeurs gingen zelfs nog verder en deden zichzelf voor als asielzoekers om op die manier extra ritten te claimen. Een insider uit de taxiwereld zegt: “Er rijden gewoon boefjes rond in deze branche.”
Waarom grijpt de overheid niet in?
Deze grootschalige zwendel vindt plaats door heel Nederland, maar ondanks de steeds luider wordende signalen blijft de overheid afwachtend. Harde maatregelen blijven uit, terwijl er miljarden in de opvang en zorg voor asielzoekers omgaan.
Dit roept serieuze vragen op:
- Waarom wordt er geen strengere controle uitgevoerd op medische taxiritten?
- Waarom mogen commerciële partijen zoals GZA en taxibedrijven opereren zonder transparantie?
- Hoeveel belastinggeld is hier daadwerkelijk aan verloren gegaan?
Wat nu?
Hoewel de omvang van de fraude nog steeds niet volledig in kaart is gebracht, is één ding duidelijk: het systeem is kapot. De controlemechanismen functioneren niet en de overheid weigert in te grijpen.
De vraag is nu: blijft de politiek dit negeren, of wordt er eindelijk een eind gemaakt aan dit massale misbruik van belastinggeld? Het wordt tijd voor antwoorden.

Actueel
Fatbike-verbod komt eraan: eerste stad maakt de gevaarlijke fietsen illegaal

Enschede verbiedt als eerste Nederlandse stad fatbikes in de binnenstad: “Onveilig, gevaarlijk en vaak opgevoerd”
Waar de landelijke politiek nog twijfelt over regelgeving rond fatbikes, neemt de gemeente Enschede het voortouw. De stad voert per 1 januari 2026 een verbod in op het gebruik van fatbikes in de binnenstad. De beslissing is het gevolg van toenemende zorgen over verkeersveiligheid, overlast en het gedrag van veelal jonge bestuurders.
Fatbike-overlast: van hip naar hinderlijk
Fatbikes zijn in korte tijd enorm populair geworden onder jongeren. De stoere e-bikes met brede banden en krachtige motoren zijn niet alleen opvallend, maar ook vaak opgevoerd. Waar ze oorspronkelijk bedoeld zijn voor off-road gebruik in bijvoorbeeld zand of sneeuw, rijden ze tegenwoordig massaal op stoepen, fietspaden en winkelstraten – met snelheden die kunnen oplopen tot boven de 40 kilometer per uur.
In Enschede leidde dit tot een groeiend aantal klachten van burgers en ondernemers. Bewoners voelen zich niet langer veilig in het centrum, en winkeliers spreken van “asociaal gedrag en gevaarlijke verkeerssituaties”. De gemeenteraad vond het genoeg geweest en nam een historisch besluit: een verbod op fatbikes in het hart van de stad.
Waarom Enschede ingrijpt
De motie voor het verbod kwam van Rachel Denneboom, fractievoorzitter van de VVD in Enschede. Zij kreeg bijval van partijen als Volt, CDA en Burgerbelangen Enschede. “Fatbikes zien eruit als fietsen, maar gedragen zich als scooters,” aldus Denneboom. “De snelheid is vaak te hoog, de controle ontbreekt en de bestuurders zijn vaak erg jong.”
Het voorstel werd met een meerderheid aangenomen. Het verbod zal worden opgenomen in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV), waarin nu al staat dat scooters verboden zijn in het centrum. Volgens Denneboom is het een logische volgende stap om ook fatbikes onder die categorie te scharen.
Een scooter vermomd als fiets
“Wat je ziet, is dat deze fatbikes zich net als scooters gedragen: ze racen door voetgangerszones, veroorzaken gevaarlijke situaties en negeren verkeersregels,” licht Denneboom toe. “Alleen hebben ze het uiterlijk van een fiets, waardoor ze lastig te handhaven zijn met de huidige regels.”
Ze vervolgt: “Als het verbod er eenmaal is, kunnen handhavers effectiever optreden. We hebben dat eerder gezien bij het scooterverbod: in het begin was er veel discussie, maar uiteindelijk heeft het geleid tot een rustiger en veiliger stadscentrum.”
Wanneer gaat het fatbikeverbod in?
Het geplande verbod gaat op 1 januari 2026 in. Tot die tijd wordt gewerkt aan de juridische onderbouwing en de aanpassing van de APV. Ook zal de gemeente inzetten op voorlichting en communicatie richting inwoners, scholen en ouders.
De handhaving zal vergelijkbaar zijn met eerdere maatregelen tegen scooters: waarschuwingen in het begin, gevolgd door boetes en mogelijk inbeslagname van voertuigen bij herhaaldelijke overtreding. Er wordt verwacht dat het straatbeeld in de binnenstad van Enschede hierdoor drastisch zal veranderen.
Wethouder: “Geen makkelijke opgave”
Hoewel het voorstel brede steun kreeg, zijn er ook kritische geluiden. Wethouder Marc Teutelink steunde het initiatief, maar benadrukte de complexiteit: “Een juridisch waterdicht verbod op fatbikes is niet eenvoudig. Dit plan is vooral een aanzet tot verdere analyse van de verkeersveiligheid.”
Hij wees erop dat landelijke regelgeving wenselijk is, maar zolang die uitblijft, wil Enschede lokaal verantwoordelijkheid nemen. “We kunnen niet blijven wachten. De veiligheid van onze inwoners staat voorop.”
Politieke verdeeldheid: niet iedereen is overtuigd
Niet alle raadsleden zijn enthousiast over het verbod. Robin Wessels van GroenLinks noemde het plan “laakbaar” en vergeleek het met “stukken rood vlees voor de bühne in de arena”. Hij betwijfelt of een lokaal verbod juridisch standhoudt en vraagt zich af of er niet effectievere manieren zijn om de overlast aan te pakken.
“Wij willen ook iets doen aan de onveiligheid,” zei Wessels. “Maar dit is niet de manier. Je moet niet alleen verbieden, maar ook investeren in gedragscorrectie, toezicht en technische aanpassingen van voertuigen.”
Enschede als voorbeeld voor andere steden?
Met deze maatregel is Enschede de eerste stad in Nederland die daadwerkelijk een stap verder gaat dan alleen handhaving en voorlichting. De kans is groot dat andere gemeenten het voorbeeld zullen volgen, zeker als blijkt dat het verbod daadwerkelijk effect heeft op verkeersveiligheid en overlast.
Steeds meer steden worstelen namelijk met hetzelfde probleem: jongeren die met hoge snelheid op fatbikes door drukke straten scheuren, zonder verlichting of helm, en vaak op voertuigen die niet meer als reguliere fietsen gezien kunnen worden.
Wat betekent dit voor fatbikegebruikers?
Voor fatbikebezitters die regelmatig in het centrum van Enschede komen, betekent dit verbod dat zij hun vervoermiddel daar straks niet meer mogen gebruiken. Alternatieven zijn fietsenstallingen aan de rand van het centrum, of gebruik van reguliere fietsen die wel aan de regels voldoen.
Het verbod geldt in eerste instantie alleen voor het afgebakende stadscentrum. Of het later wordt uitgebreid naar andere delen van de stad, hangt af van het succes van de maatregel en het aantal overtredingen.
Wat zegt de landelijke politiek?
Op landelijk niveau is er nog altijd veel discussie over de status van fatbikes. Moeten ze worden geclassificeerd als bromfietsen? Moet er een helmplicht komen? Of volstaat betere handhaving?
Ministeries buigen zich momenteel over deze vragen, en er wordt gewerkt aan een aanpassing van de verkeerswetgeving die voertuigen zoals fatbikes beter moet reguleren. Tot die tijd nemen steeds meer gemeenten het heft in eigen handen.
Bekijk de video hieronder:
Conclusie: een duidelijke koerswijziging
Met het verbod op fatbikes in de binnenstad laat Enschede zien dat het veiligheid en leefbaarheid boven gemak en populariteit stelt. Hoewel de maatregel tot discussie leidt, is de boodschap helder: de stad kiest voor een veilig centrum, waarin voetgangers, fietsers en ondernemers zich prettig voelen.
Of dit initiatief navolging krijgt in andere steden, zal de komende jaren blijken. Maar duidelijk is dat de maat vol is: fatbikes zijn welkom, maar alleen als ze verantwoord worden gebruikt.