Actueel
Eindelijk duidelijkheid: Zoveel kost een asielzoeker per dag
Wat kost een asielzoeker per dag? Een helder overzicht van cijfers en feiten
Nederland vangt jaarlijks duizenden asielzoekers op die hun land ontvlucht zijn vanwege oorlog, vervolging of andere dringende redenen. Deze opvang is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van overheid en samenleving. Maar wat zijn precies de kosten per asielzoeker per dag? En waar bestaat dat bedrag uit?
In dit artikel zetten we de actuele cijfers, de verdeling van kosten en de bredere context van migratie in Nederland op een rij. Zo ontstaat een compleet beeld van wat opvang werkelijk betekent.
Instroom van asielzoekers in Nederland
De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) publiceert maandelijks rapporten met de aantallen asielaanvragen. Hieruit blijkt dat de instroom de afgelopen jaren relatief stabiel is gebleven, maar wel met pieken in bepaalde maanden.
-
Januari 2025: 3.073 aanvragen
-
Februari 2025: 2.889 aanvragen
-
Maart 2025: 2.690 aanvragen
Bij elkaar opgeteld zijn dat 8.652 aanvragen in het eerste kwartaal van 2025. Het gaat hierbij zowel om eerste aanvragen als herhaalde aanvragen, en om nareizigers – familieleden van mensen die al een verblijfsstatus hebben gekregen.
Waarom opvang nodig is
Opvangcentra (AZC’s) in Nederland zitten regelmatig vol, waardoor er in sommige gemeenten nieuwe locaties worden geopend. Gemeenten worden door het Rijk gevraagd mee te werken aan huisvesting om te voorkomen dat er een tekort aan plekken ontstaat.
De opvang is bedoeld om mensen een veilige en humane plek te bieden terwijl hun asielprocedure loopt. Dit kan enkele maanden duren, maar soms ook langer wanneer er juridische stappen worden genomen.
Kosten per asielzoeker per dag
Volgens cijfers van de Rijksoverheid kost een asielzoeker gemiddeld € 76,60 per dag. Dit bedrag is een richtlijn en kan per locatie licht verschillen. De kosten zijn opgebouwd uit vier hoofdcategorieën:
-
Huisvesting
Dit omvat het gebouw zelf, energie, water, schoonmaak en beveiliging. Sommige centra zijn tijdelijke locaties, zoals sporthallen of cruiseboten, wat de kosten kan beïnvloeden. -
Personeel van het COA
Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) beheert de opvanglocaties en betaalt medewerkers die verantwoordelijk zijn voor begeleiding, administratie en ondersteuning van bewoners. -
Gezondheidszorg
Asielzoekers hebben recht op medische basiszorg. Dit wordt gecoördineerd via een speciaal zorgloket (GCA), dat ervoor zorgt dat iedereen toegang heeft tot huisartsenzorg en noodzakelijke behandelingen. -
Levensonderhoud
Bewoners ontvangen een beperkte financiële toelage voor voedsel, kleding en persoonlijke uitgaven. Dit bedrag ligt lager dan een regulier sociaal minimum.
Extra kosten buiten het COA
Naast de bovengenoemde kosten zijn er nog andere instanties betrokken bij het asielproces:
-
Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND): beoordeelt aanvragen en voert gesprekken.
-
Politie en Koninklijke Marechaussee: registreren en identificeren nieuwkomers bij aankomst.
-
Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V): begeleidt mensen die geen verblijfsvergunning krijgen terug naar hun land van herkomst.
Deze kosten worden niet altijd in het dagbedrag van € 76,60 meegenomen, waardoor de werkelijke maatschappelijke kosten hoger kunnen uitvallen.
Wat krijgen asielzoekers wel en niet?
Er bestaan soms misverstanden over de voorzieningen in een AZC. Asielzoekers krijgen:
-
Basisaccommodatie (slaapkamer, gedeelde keuken en sanitair)
-
Een kleine wekelijkse toelage
-
Toegang tot onderwijs voor kinderen
-
Basiszorg via de huisarts
Wat zij niet krijgen zijn luxevoorzieningen of grote financiële vergoedingen. Werk is in de eerste maanden vaak beperkt mogelijk; pas na zes maanden mogen asielzoekers in loondienst werken, en dan nog maximaal 24 weken per jaar.
Economische impact en maatschappelijke discussie
De opvang van asielzoekers is een investering die wordt gefinancierd uit belastinggeld. Voorstanders benadrukken dat humane opvang een mensenrecht is en dat een deel van de asielzoekers uiteindelijk bijdraagt aan de economie door te werken, belasting te betalen en nieuwe bedrijven te starten.
Tegenstanders vrezen dat de kosten te hoog worden en dat er druk ontstaat op woningmarkt en zorgstelsel. Politieke partijen verschillen daarom sterk van mening over hoeveel mensen Nederland jaarlijks zou moeten toelaten.
Gemeentelijke rol en draagvlak
Gemeenten spelen een grote rol in het creëren van opvangplekken. Soms ontstaat er weerstand onder omwonenden, bijvoorbeeld wanneer een nieuwe opvanglocatie in een dorp wordt geopend. Tegelijkertijd zijn er ook veel voorbeelden van gemeenschappen die zich juist inzetten om nieuwkomers te verwelkomen, met vrijwilligerswerk en integratie-initiatieven.
Toekomst van het asielbeleid
Het kabinet werkt aan hervormingen van het migratiebeleid. Er wordt onder meer gekeken naar een betere spreiding van asielzoekers over het land en naar snellere procedures om onnodig lange wachttijden te voorkomen.
Daarnaast wil de overheid meer investeren in terugkeerbegeleiding voor mensen die geen recht hebben op verblijf, zodat opvangplekken sneller vrijkomen voor nieuwe aanvragen.
Conclusie
De opvang van asielzoekers kost gemiddeld € 76,60 per persoon per dag, een bedrag dat wordt besteed aan huisvesting, zorg, personeel en levensonderhoud. Hoewel de kosten aanzienlijk zijn, maakt Nederland hiermee een bewuste keuze om mensen in een kwetsbare positie bescherming en basisvoorzieningen te bieden.
Het debat over migratie en de kosten zal waarschijnlijk blijven bestaan, maar inzicht in de cijfers helpt om de discussie op feiten te baseren. Zo kan Nederland blijven zoeken naar een evenwicht tussen solidariteit, betaalbaarheid en praktische uitvoerbaarheid.
Bart De Wever zet druk op federale begrotingsgesprekken: “Tijd dringt, maar een akkoord blijft mogelijk”
De klok tikt voor de federale regering. Premier Bart De Wever (N-VA) heeft tot 6 november de tijd om met zijn regeringspartners tot een akkoord te komen over de meerjarenbegroting. Zo niet, zo heeft hij laten verstaan, stapt hij naar de koning. Die waarschuwing hangt nu als een schaduw over de Wetstraat.
Toch lijken de onderhandelingen, ondanks de urgentie, nog niet in de beslissende fase beland. De premier zelf vertrekt dit weekend naar Egypte voor de plechtige opening van het Grand Egyptian Museum. Daardoor worden de gesprekken pas op maandag weer volop hervat.
Voor wie de Belgische politiek kent, is dat geen uitzonderlijk scenario. Maar het trage tempo voedt wel de spanning binnen de coalitie.
Een race tegen de klok
De begroting is het financiële fundament van de regering voor de komende jaren. Daarin worden niet alleen uitgaven en inkomsten vastgelegd, maar ook de richting van het sociaal en economisch beleid.
Voor Bart De Wever is het dossier extra belangrijk: het is de eerste grote test voor zijn premierschap sinds hij in juli de eed aflegde. Een mislukking zou politieke schade kunnen berokkenen, zowel voor zijn N-VA als voor de coalitiepartners MR, CD&V en Vooruit.
“De deadline van 6 november is reëel,” benadrukte De Wever eerder. “België heeft nood aan duidelijkheid, en die komt er enkel met een gedragen begroting.”
Een akkoord moet niet alleen de overheidsfinanciën stabiliseren, maar ook vertrouwen wekken bij internationale instellingen zoals de Europese Commissie, die toekijkt op de naleving van de begrotingsregels.
Een opvallend trage onderhandeling
Dat de gesprekken traag verlopen, is niet onopgemerkt gebleven. Toch hoeft dat volgens politicoloog Nicolas Bouteca (Universiteit Gent) niet te betekenen dat de regering op ramkoers ligt.
“Het feit dat er op dit moment nog geen doorbraak is, hoeft niet verontrustend te zijn,” zegt hij in een gesprek met VRT NWS. “De meeste scenario’s liggen al klaar. Nu gaat het vooral om politieke wil.”
Met andere woorden: de technische puzzelstukken zijn grotendeels gelegd, maar de politieke afwegingen — wie krijgt wat, en wie levert in — vergen nog tijd.
Volgens Bouteca wordt er achter de schermen aan verschillende dossiers tegelijk gewerkt, zodat elke partij iets kan “binnenhalen” zodra het akkoord rond is. “Er wordt niet enkel over cijfers gesproken. Er zitten ook beleidsdossiers in de mix, zoals langdurige ziekte, nachtwerk en arbeidsflexibiliteit. Dat zijn thema’s waarmee partijen zich kunnen profileren.”
Politiek evenwicht als sleutel
De Belgische begrotingspolitiek is altijd een oefening in evenwicht. De coalitie telt partijen met uiteenlopende ideologische accenten: waar MR pleit voor meer ruimte voor ondernemerschap, wil Vooruit dat de sociale zekerheid overeind blijft.
CD&V vraagt dan weer extra aandacht voor gezinnen en zorg, terwijl N-VA de nadruk legt op efficiënt bestuur en werkgelegenheid.
De uitdaging voor De Wever is dus niet alleen om een sluitend financieel plan op tafel te leggen, maar ook om elk van de coalitiepartners iets te geven waarmee ze politiek kunnen thuiskomen.
“Iedereen wil met een trofee naar buiten komen,” zegt Bouteca. “En dat vertraagt het proces, maar maakt een compromis tegelijk ook waarschijnlijker. Want zodra iedereen iets krijgt, is er ruimte voor akkoord.”
Een premier onder druk
Hoewel Bart De Wever bekendstaat als een doorgewinterde onderhandelaar, is dit zijn eerste grote test in de rol van premier. Hij moet niet alleen zijn eigen partij tevreden houden, maar ook tonen dat hij boven de partijen kan staan.
Zijn aankondiging dat hij naar de koning zal stappen als er geen akkoord komt, wordt door sommigen gezien als een strategische zet om druk te zetten op de partners.
“De Wever weet dat tijdsdruk vaak helpt om knopen door te hakken,” analyseert Bouteca. “Door publiek een deadline te noemen, verhoogt hij de druk, vooral op partijen die bang zijn voor politieke instabiliteit.”
De premier zelf houdt zich voorlopig op de vlakte. Volgens bronnen in zijn entourage wil hij “geen paniek zaaien, maar wel duidelijkheid creëren”.
Wat als er geen akkoord komt?
Mocht de regering er niet in slagen om voor 6 november tot een akkoord te komen, dan treedt automatisch een noodregeling in werking: België zou dan tijdelijk moeten werken met zogenaamde voorlopige twaalfden.
Dat systeem houdt in dat de overheid per maand slechts een twaalfde van het vorige jaarbudget mag uitgeven. Het is bedoeld om de continuïteit te garanderen, maar laat geen nieuwe beleidsinitiatieven toe.
Voor De Wever zou dat een politieke nederlaag zijn. Niet alleen omdat het een teken van verdeeldheid binnen zijn regering zou zijn, maar ook omdat het de economische onzekerheid zou vergroten.
“Voorlopige twaalfden zijn een noodrem,” legt Bouteca uit. “Het is een signaal dat een regering niet meer in staat is om haar eigen koers te bepalen. En dat is iets wat een premier altijd wil vermijden.”
“Een val van de regering is onwaarschijnlijk”
Ondanks de gespannen sfeer verwacht Bouteca niet dat de regering zal vallen.
“Ik denk dat de betrokken partijen goed beseffen wat er op het spel staat,” zegt hij. “Een val van de regering zou het land in politieke chaos storten, en dat wil niemand.”
Die analyse wordt gedeeld door MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez, die eerder deze week in een interview benadrukte dat hij vertrouwen heeft in een oplossing.
“Een regeringsval zou chaos betekenen,” zei Bouchez. “En dat moeten we absoluut vermijden.”
Volgens hem is er binnen de coalitie nog steeds bereidheid om tot een compromis te komen. “We hebben de voorbije weken al moeilijke dossiers opgelost. Dit zal niet anders zijn.”
Egypte en symboliek
Opvallend is dat De Wever dit weekend naar Egypte reist, waar hij aanwezig zal zijn bij de officiële opening van het Grand Egyptian Museum in Caïro. Dat symbolische moment — waar ook verschillende internationale leiders verwacht worden — zorgt ervoor dat de gesprekken tijdelijk op pauze staan.
Voor sommigen is dat een teken dat de premier vertrouwen heeft in een goede afloop. “Als hij echt vreesde voor een crisis, zou hij dit bezoek waarschijnlijk niet laten doorgaan,” zegt een bron binnen de coalitie.
Na het weekend zou het overleg opnieuw in versnelling komen, met het oog op een mogelijk akkoord in de eerste dagen van november.
Politiek, timing en vertrouwen
De komende week wordt dus cruciaal voor de regering-De Wever. Politiek draait in België zelden alleen om cijfers, maar vooral om vertrouwen, symboliek en timing.
“De Wever weet dat hij nu zijn leiderschap moet tonen,” besluit Bouteca. “Een premier die erin slaagt om een evenwicht te vinden tussen besparingen en investeringen, kan daar politiek sterker uitkomen. Maar een mislukking zou hem meteen verzwakken.”
De volgende dagen worden daarom niet alleen beslissend voor de begroting, maar ook voor de stabiliteit van de regering zelf.
Conclusie: voorzichtig optimisme
Hoewel het trage tempo en de harde deadline voor spanning zorgen, overheerst bij waarnemers een voorzichtig optimisme. De scenario’s liggen klaar, de belangen zijn groot, en de druk stijgt.
Of zoals een ervaren onderhandelaar het samenvatte:
“In de Belgische politiek gebeurt er zelden iets tot het allerlaatste moment. Maar net op dat moment gebeurt meestal alles.”
De komende week zal uitwijzen of Bart De Wever erin slaagt zijn eerste grote test als premier tot een goed einde te brengen.