Actueel
Nederland wil de terugkeer van dienstplicht om Defensie te versterken
Defensie mikt op krijgsmacht van 200.000: komt de dienstplicht terug?
Het aantal militairen en ondersteunend personeel bij het ministerie van Defensie moet in de komende jaren flink worden uitgebreid. Tijdens een recent overleg tussen vakbonden, werkgevers en werknemers werd duidelijk dat Defensie streeft naar een krijgsmacht van maar liefst 200.000 mensen. Dit ambitieuze doel ligt ver boven het eerder genoemde streven van 100.000 medewerkers en dwingt beleidsmakers tot het heroverwegen van ingrijpende maatregelen, waaronder het opnieuw activeren van de opkomstplicht – de Nederlandse vorm van dienstplicht.
Dienstplicht: van opschorting naar heroverweging
Hoewel veel mensen denken dat de dienstplicht in Nederland is afgeschaft, is dat formeel niet het geval. De opkomstplicht werd in 1997 opgeschort, wat betekent dat jongeren sindsdien niet langer verplicht zijn zich te melden voor militaire dienst. In de wet staat de plicht echter nog steeds vermeld, en in theorie kan deze op elk moment opnieuw worden geactiveerd.
Nu de krijgsmacht kampt met een structureel tekort aan personeel en de internationale spanningen toenemen, overweegt het ministerie serieus om de dienstplicht opnieuw in te voeren. Staatssecretaris Tuinman kondigde aan dat er binnenkort een brief naar de Tweede Kamer wordt gestuurd waarin de plannen nader worden toegelicht.
Reservisten cruciaal in personeelsstrategie
De ambitie van Defensie stopt niet bij het aannemen van extra beroepsmilitairen. Een belangrijk onderdeel van het plan is het fors uitbreiden van het aantal reservisten – burgers die op afroep beschikbaar zijn voor militaire inzet. In crisistijd of bij extra behoefte aan mankracht kunnen zij snel worden ingezet.
Momenteel is het lastig om voldoende reservisten te vinden, aangezien deelname volledig op vrijwillige basis is. Een herinvoering van de opkomstplicht zou dit kunnen veranderen. Jongeren die onder de dienstplicht vallen, zouden dan automatisch kunnen worden opgenomen in het reservistenbestand, zelfs als ze slechts een korte training volgen.
Dit draagt bij aan het creëren van een flexibele, schaalbare krijgsmacht die snel kan reageren op noodsituaties, internationale conflicten of binnenlandse rampen.
Zweden als inspirerend voorbeeld
Het ministerie van Defensie kijkt nadrukkelijk naar landen waar de dienstplicht in moderne vorm is teruggekeerd. Zweden wordt daarbij vaak genoemd. Daar worden jongeren van 17 jaar verplicht om een uitgebreide vragenlijst in te vullen over hun motivatie, fysieke conditie en bereidheid om te dienen.
Op basis van deze input worden zij geselecteerd voor verdere tests. Wanneer het aantal vrijwillige aanmeldingen onvoldoende blijkt, worden de meest geschikte kandidaten alsnog verplicht om militaire training te volgen. Dit systeem zorgt voor een evenwicht tussen vrijwilligheid en noodzaak.
Zweden verwerkt jaarlijks gegevens van meer dan 110.000 jongeren, waarmee het snel inzicht krijgt in het militaire potentieel onder de bevolking. Voor Nederland zou een vergelijkbare aanpak kunnen helpen om gericht en efficiënt nieuwe mensen te werven.
Vakbonden: ‘Verplichting wordt steeds realistischer’
De vakbonden volgen de ontwikkelingen met grote belangstelling. Jean Debie, vakbondsvertegenwoordiger, sluit een herinvoering van de dienstplicht niet uit: “Als het niet lukt om voldoende mensen vrijwillig te werven, dan rest er uiteindelijk weinig anders dan een verplichting in te stellen.”
Ook Dick Zandee, defensie-analist bij het instituut Clingendael, ondersteunt deze benadering. “De plannen van Defensie zijn begrijpelijk, maar ambitieus. Je krijgt geen verdubbeling van het personeel zonder ingrijpende veranderingen in de wervingsstrategie. Een hernieuwde vorm van dienstplicht kan onderdeel zijn van een structurele oplossing.”
Beide experts benadrukken dat vrijwillige deelname in theorie goed werkt, maar in de praktijk onvoldoende oplevert. De veranderende geopolitieke realiteit – met toenemende spanningen in Europa en daarbuiten – vraagt om een robuustere en toekomstbestendige krijgsmacht.
Jeugd als spil in het nieuwe defensiemodel
Een terugkeer van de opkomstplicht heeft vanzelfsprekend impact op jongeren. Waar generaties sinds 1997 zijn opgegroeid zonder verplicht militair dienstverband, zou een hernieuwde oproep opnieuw van invloed zijn op onderwijstrajecten, loopbaanplanning en de persoonlijke vrijheid van jonge mensen.
Toch groeit ook onder jongeren het besef dat vrijheid en veiligheid geen vanzelfsprekendheden zijn. Diverse peilingen tonen aan dat er toenemende steun is voor tijdelijke militaire of maatschappelijke dienstplicht, mits goed gefaciliteerd en gebalanceerd.
In ruil voor hun inzet zouden jongeren recht kunnen krijgen op vergoedingen, studievoordelen of loopbaankansen binnen Defensie en de overheid. Een goed georganiseerd dienstplichtsysteem zou dan niet alleen bijdragen aan nationale veiligheid, maar ook aan de persoonlijke ontwikkeling van jongeren.
De politieke dimensie: wat doet Den Haag?
Staatssecretaris Tuinman heeft toegezegd dat de Tweede Kamer binnenkort meer duidelijkheid krijgt over de plannen. In de Kamer zijn de meningen verdeeld. Sommige partijen – zoals de VVD en NSC – staan open voor discussie over de herinvoering van dienstplicht, vooral in de context van de Europese veiligheidssituatie.
Andere partijen – waaronder D66 en GroenLinks-PvdA – pleiten voor een vrijwillige of maatschappelijke variant, waarbij jongeren ook in andere sectoren kunnen bijdragen aan het algemeen belang.
Wat het definitieve beleid ook wordt, duidelijk is dat Den Haag voor een cruciale keuze staat. De ambitie om 200.000 mensen binnen Defensie actief te krijgen is groot, maar vraagt om breed draagvlak en zorgvuldige uitvoering.
Publieke opinie: verdeeld maar groeiend begrip
Onder de Nederlandse bevolking is de discussie over de terugkeer van de dienstplicht al langer gaande. Waar eerder veel weerstand was tegen verplichte militaire inzet, is de publieke opinie aan het verschuiven. De oorlog in Oekraïne, cyberdreigingen en de groeiende internationale instabiliteit zorgen voor meer begrip voor maatregelen die veiligheid garanderen.
Peilingen tonen dat met name ouderen en ouders van jonge kinderen positief staan tegenover tijdelijke dienstplicht, mits deze goed is georganiseerd en eerlijk wordt toegepast. Ook de mogelijkheid om te kiezen tussen militaire en maatschappelijke inzet wordt als positief ervaren.
Integratie met maatschappelijke diensttijd?
Een andere optie die wordt overwogen, is de koppeling van militaire opkomstplicht aan de bestaande Maatschappelijke Diensttijd (MDT). Jongeren kunnen dan kiezen tussen een periode bij Defensie of inzet bij maatschappelijke organisaties. Dit systeem biedt meer flexibiliteit en sluit aan bij moderne idealen van persoonlijke keuzevrijheid en maatschappelijke betrokkenheid.
In dat scenario wordt de nadruk gelegd op inzetbaarheid, verantwoordelijkheid en solidariteit – kernwaarden die zowel binnen als buiten het leger van onschatbare waarde zijn.
Nu ineens haast? Was de afgelopen jaren toch allemaal niet nodig?
Met alle beschikbare technologie lijkt het mij overbodig zoveel mensen nodig te hebben. Succes met werven, ik ga ff een visje vangen.— Boskodium (@Gewoonbos) March 25, 2025
Conclusie: toekomst van Defensie vraagt om durf en visie
De roep om een sterkere krijgsmacht is actueler dan ooit. Met een ambitie om uit te breiden naar 200.000 militairen en ondersteunende medewerkers staat Nederland aan de vooravond van een ingrijpende beslissing. De herinvoering van de dienstplicht – al dan niet in aangepaste vorm – ligt nadrukkelijk op tafel.
Wat nu nog klinkt als een drastische maatregel, zou binnenkort realiteit kunnen worden. Met voorbeelden uit het buitenland, steun van experts en een veranderende maatschappelijke houding, lijkt Nederland klaar voor een nieuw hoofdstuk in haar defensiebeleid.
Of jongeren straks weer verplicht worden zich te melden bij de kazerne, of juist kunnen kiezen tussen militaire of maatschappelijke inzet, zal de komende maanden duidelijk worden. Wat vaststaat: de tijd van vrijblijvendheid lijkt voorbij, en het bouwen aan een weerbare samenleving begint bij investeren in mensen – jong en oud.
Anouk Smulders stilletjes verdwenen bij Shownieuws: waarom de presentatrice voor haar gezin koos
Wie de afgelopen maanden regelmatig Shownieuws keek, zal het ongetwijfeld zijn opgevallen: Anouk Smulders is niet meer aan de desk te zien. De presentatrice en voormalig model, jarenlang een vertrouwd gezicht in het programma, schittert inmiddels al geruime tijd door afwezigheid. Tot nu toe bleef het stil vanuit de redactie, maar op sociale media wordt steeds duidelijker wat er achter de schermen is gebeurd.
Volgens berichten van RealityFBI, een populair Instagramkanaal dat regelmatig met primeurs komt over de Nederlandse entertainmentwereld, heeft Anouk zelf besloten te vertrekken. En dat besluit lijkt alles te maken te hebben met een veranderde sfeer én een hernieuwde focus op haar privéleven.
Geen officiële aankondiging, maar wel een duidelijke keuze
In tegenstelling tot eerdere wisselingen aan tafel, bleef het vertrek van Anouk Smulders opvallend ongemeld door Talpa of de redactie van Shownieuws. Geen persbericht, geen afscheidsmoment op tv, zelfs geen subtiele verwijzing tijdens een uitzending. Het leverde de afgelopen weken heel wat vraagtekens op onder kijkers.
Volgens RealityFBI is het echter simpel: “Ze was er klaar mee,” klinkt het. Bronnen rond de redactie melden dat Anouk geen motivatie meer voelde om aan te schuiven in het huidige format van het programma. Omdat ze als freelancer werkte, kon ze eenvoudig besluiten haar werkzaamheden stop te zetten — zonder formeel afscheid of langdurige overdracht.
Formatwijziging zorgt voor verdeeldheid
Shownieuws heeft de afgelopen tijd een zichtbare koerswijziging doorgemaakt. Waar voorheen vooral mediadeskundigen, royaltykenners en ervaren verslaggevers aan tafel zaten, schuiven tegenwoordig steeds vaker BN’ers aan met een eigen project, boek of theatertour.
Die verschuiving heeft het programma toegankelijker gemaakt voor een breder publiek, maar roept ook kritiek op. Veel kijkers geven aan dat het entertainmentprogramma nu minder journalistiek en minder onafhankelijk overkomt. Door de nauwe banden tussen presentatoren en gasten lijkt de objectiviteit soms zoek.
En juist dat veranderende karakter zou voor Anouk Smulders, die jarenlang bekendstond om haar nuchtere en professionele inbreng, reden zijn geweest om afstand te nemen.
“Nietszeggende onderwerpen en steeds dezelfde gesprekken”
Volgens RealityFBI frustreerde het Anouk dat het programma steeds vaker draaide om luchtige, oppervlakkige onderwerpen, waar ze zich steeds minder in kon vinden. “Het telkens aanschuiven bij zogenaamde kenners om te praten over nietszeggende thema’s deed haar weinig meer,” aldus het kanaal.
Voor Anouk werd het duidelijk dat ze haar tijd liever wilde besteden aan iets dat voor haar echt telt: haar gezin. Ze is al jarenlang gelukkig getrouwd met persfotograaf Edwin Smulders, en samen hebben ze kinderen. In een tijd waarin werk en privé steeds vaker door elkaar heen lopen, koos ze ervoor de balans opnieuw te vinden.
Tina Nijkamp bevestigt vertrek en spreekt van opvallende stilte
Ook Tina Nijkamp, oud-zenderbaas van SBS6 en tegenwoordig mediadeskundige, bevestigt het vertrek van Smulders. In haar online columns en op Instagram wijst ze op de radiostilte vanuit Talpa. “Ik heb navraag gedaan, maar er komt geen reactie,” laat ze weten. “Dat is bijzonder, want normaal gesproken reageert het hoofd communicatie van Talpa razendsnel. Nu blijft het angstvallig stil.”
Volgens Nijkamp is dat tekenend voor een bredere verandering binnen het programma en het bedrijf. Ze vermoedt dat het vertrek van Smulders meer symboliseert dan enkel een persoonlijke keuze: “Misschien is dit wel een signaal dat het format van Shownieuws toe is aan herziening.”
Van Shownieuws naar stille prioriteiten
Het feit dat Anouk haar vertrek niet groots aankondigde, zegt iets over de manier waarop ze in het leven staat. Ze heeft nooit de behoefte gevoeld om elke stap publiekelijk uit te meten, ondanks haar bekendheid. Anouk heeft zich de afgelopen jaren altijd professioneel, stijlvol en verbindend opgesteld — zowel op beeld als achter de schermen.
Haar keuze om zich terug te trekken is dan ook geen statement, maar eerder een logische stap voor iemand die trouw blijft aan zichzelf. In plaats van een vast gezicht op televisie te blijven, kiest ze nu bewust voor meer ruimte, rust en kwaliteitstijd met haar dierbaren.
Waar is Anouk Smulders nu mee bezig?
Sinds haar vertrek bij Shownieuws heeft Anouk Smulders zich vooral gericht op haar gezin en persoonlijke projecten. Ze verschijnt nog af en toe op social media, waar ze onder meer haar liefde voor mode, reizen en fotografie deelt. Grote nieuwe televisieprojecten zijn voorlopig niet aangekondigd — en dat lijkt ook niet haar prioriteit.
Fans reageren vooral begripvol op het nieuws. Onder posts over haar vertrek valt te lezen:
-
“Jammer dat ze weg is, maar haar keuze is begrijpelijk.”
-
“Anouk bracht altijd rust en stijl aan tafel. Ze wordt gemist.”
-
“Hopelijk zien we haar terug in een format dat beter bij haar past.”