Actueel
Viroloog Koopmans: ”Volgende maand een nieuwe pandemie”
Er dreigt slecht nieuws aan de horizon, want viroloog Marion Koopmans waarschuwt dat een nieuwe pandemie dichterbij is dan we denken. Volgens Koopmans, de opvolger van Jaap van Dissel, kan het scenario zich al binnen enkele maanden voltrekken. Ze is onverbiddelijk in haar boodschap: “We moeten voorbereid zijn.”
Een dreiging uit onverwachte hoek: vogelgriep bij koeien
Iedereen herinnert zich nog de ingrijpende coronapandemie die de wereld volledig op zijn kop zette. De gevolgen van die crisis zijn nog steeds voelbaar, zowel op persoonlijk als economisch vlak. Veel mensen worstelen met de gevolgen van long covid, en talloze bedrijven hebben moeite om de coronasteun terug te betalen.
Nu lijkt een nieuwe bedreiging aan de horizon te staan: de vogelgriep. Waar het virus normaal gesproken alleen vogels besmet, is er in de Verenigde Staten sprake van een uitbraak bij koeien. “Dit is echt ongekend,” benadrukt Koopmans.
De situatie is zorgwekkend, omdat er slechts één mutatie nodig is voordat het virus ook mensen kan besmetten. Als dat gebeurt, staan we volgens Koopmans voor een grote uitdaging. “Dan zijn we echt de pineut,” stelt ze onomwonden.
Een gebrek aan paraatheid
Koopmans heeft kritiek op hoe Nederland en de wereld omgaan met de voorbereiding op pandemieën. “Tijdens de coronacrisis zagen we hoe kwetsbaar onze systemen zijn,” legt ze uit. Veel essentiële ingrediënten voor PCR-testen kwamen destijds uit Wuhan, terwijl de bekende wattenstaafjes grotendeels uit Noord-Italië werden geïmporteerd. Toen beide gebieden werden afgesloten, stortte de aanvoerketen in elkaar.
“Het is duidelijk dat er lessen te leren zijn, maar ik maak me zorgen dat we die lessen niet snel genoeg in de praktijk brengen,” voegt Koopmans toe. Ze heeft ook kritiek op plannen van minister Fleur Agema om 300 miljoen euro te bezuinigen op pandemische paraatheid. “Dat is ontzettend onverstandig. We kunnen het ons niet veroorloven om nu onze aandacht te laten verslappen.”
De rol van vaccinaties
Een ander zorgwekkend punt is de dalende bereidheid onder Nederlanders om zich te laten vaccineren. Volgens Koopmans speelt de aanhoudende discussie rondom de coronacrisis hierin een belangrijke rol. “Ik begrijp dat mensen twijfelen en het vertrouwen in vaccins verliezen, maar dat is een gevaarlijke ontwikkeling.”
Vaccinaties blijven volgens Koopmans een cruciaal middel in de strijd tegen z!ektes. “Als steeds minder mensen zich laten vaccineren, verliezen we een van de belangrijkste pijlers in de bestrijding van epidemieën en pandemieën,” waarschuwt ze.
Wat kunnen we leren van de coronacrisis?
Koopmans benadrukt dat we lessen moeten trekken uit de coronacrisis om beter voorbereid te zijn op een volgende pandemie. Ze noemt enkele concrete verbeterpunten:
- Diversificatie van aanvoerketens: Het is essentieel om niet afhankelijk te zijn van een klein aantal leveranciers of regio’s voor cruciale materialen.
- Snelle opschaling van testen: Tijdens de coronacrisis werd duidelijk dat er vertragingen waren in de ontwikkeling en verspreiding van PCR-testen. Dit moet bij een volgende uitbraak beter.
- Communicatie en vertrouwen: “De communicatie rondom vaccinaties moet verbeteren,” stelt Koopmans. “Mensen moeten begrijpen waarom prikken belangrijk zijn, zelfs als de dreiging lijkt mee te vallen.”
De dreiging van vogelgriep: wat nu?
De vogelgriep bij koeien is niet alleen een bedreiging vanwege de mogelijke mutatie naar mensen, maar ook vanwege de snelheid waarmee het virus zich verspreidt. “We zien hoe snel het kan gaan. Een lokale uitbraak kan zich in een mum van tijd over continenten verspreiden,” waarschuwt Koopmans.
Ze pleit voor een wereldwijde samenwerking om de situatie onder controle te houden. “Dit is geen probleem dat één land alleen kan oplossen. Het vereist een gezamenlijke inspanning van virologen, overheden en internationale organisaties zoals de WHO.”
Wat kunnen we doen?
Hoewel de dreiging van een nieuwe pandemie beangstigend klinkt, benadrukt Koopmans dat er ook hoop is. “We hebben in de afgelopen jaren veel geleerd. Nu is het zaak om die kennis te gebruiken.”
- Vaccinatiecampagnes herstructureren: Overheden moeten duidelijk en consistent communiceren over het belang van vaccinaties.
- Investeren in pandemische paraatheid: Ondanks de geplande bezuinigingen van de overheid is het volgens Koopmans essentieel om te blijven investeren in onderzoek, infrastructuur en noodplannen.
- Bewustwording creëren: Mensen moeten begrijpen hoe belangrijk het is om waakzaam te blijven, zelfs als het gevaar nog abstract lijkt.
Hoe nu verder?
De waarschuwing van Koopmans komt op een moment dat veel mensen de coronacrisis nog proberen te verwerken. Toch benadrukt ze dat het belangrijk is om vooruit te kijken. “We kunnen ons geen herhaling van de fouten uit het verleden veroorloven.”
Ze roept de politiek, wetenschappers en het publiek op om samen te werken en de uitdagingen die voor ons liggen aan te pakken. “Het zal niet gemakkelijk zijn, maar met de juiste inspanningen kunnen we de volgende pandemie hopelijk beperken en beheersen.”
Praat mee
Bent u bereid om een vaccinatie te halen als dat nodig is? Hoe denkt u dat we ons het beste kunnen voorbereiden op een volgende pandemie? Laat uw mening achter in de reacties en deel uw ideeën.
Hoofdredacteur Carlo van Lienden vertrekt bij RTL Tonight: ‘Een onvermijdelijke stap’
Er waait opnieuw een frisse wind door de redactie van RTL Tonight. Volgens het Algemeen Dagblad heeft hoofdredacteur Carlo van Lienden zijn vertrek aangekondigd. De journalist, die aan de wieg stond van de talkshow, heeft zijn team gisteren persoonlijk op de hoogte gebracht van zijn beslissing.
Hoewel Van Lienden voorlopig nog betrokken blijft bij de afronding van de huidige fase, betekent zijn vertrek opnieuw een wijziging in het creatieve team achter het programma.
Van opstart tot afscheid
RTL bevestigt dat het vertrek van Van Lienden niet onverwacht komt. De zender benadrukt dat zijn rol altijd tijdelijk bedoeld was.
“Zoals vooraf met hem afgesproken, beperkte zijn rol zich tot de opstartfase,” laat een woordvoerder weten. “Nu we zeven weken bezig zijn, is producent EndemolShine Nederland gestart met de werving van een nieuwe hoofdredacteur.”
Toch roept de timing vragen op. Volgens ingewijden binnen RTL was niet iedereen op de hoogte dat Van Lienden slechts voor de opstart verantwoordelijk zou zijn. Daardoor komt het vertrek voor sommigen toch als een verrassing.
Een show met hoge verwachtingen
Toen RTL Tonight werd gelanceerd, werd het programma aangekondigd als hét nieuwe vlaggenschip van de late avond. De formule, met afwisselende presentatoren Renze Klamer, Humberto Tan en Beau van Erven Dorens, moest zorgen voor variatie en energie.
De bedoeling was om het gat tussen entertainment en actualiteit te overbruggen, met ruimte voor humor, emotie en diepgang. Toch bleven de kijkcijfers achter bij de verwachtingen. Waar RTL hoopte op een stabiele miljoenenpubliek, kwam de show zelden boven de grens van 400.000 kijkers uit.
Volgens analisten ligt dat niet alleen aan de inhoud, maar ook aan het moeilijke tijdslot en de toenemende concurrentie van online platforms.
De kritiek van Tina Nijkamp
Tv-expert Tina Nijkamp, voormalig programmadirecteur van SBS6, reageerde scherp op het nieuws. Via Instagram noemde zij het vertrek van Van Lienden “een onvermijdelijke stap”.
“De aanpak en het plan van Carlo zijn mislukt,” schrijft Nijkamp. “Sneu voor hem, maar er moet nu te veel geld bij en er is imagoschade. Er móét iets veranderen.”
Volgens haar is de combinatie van tegenvallende cijfers en een onduidelijke positionering funest geweest voor het programma. “RTL Tonight had de kans om een nieuw geluid te brengen, maar wist niet duidelijk te maken waar het voor stond.”
Onzekerheid achter de schermen
Dat de berichtgeving over Van Liendens vertrek eerder via het AD en Nijkamp naar buiten kwam dan via RTL zelf, zorgt voor gefronste wenkbrauwen. Bronnen rond de redactie spreken van “communicatie die beter had gekund”.
“Als dit vertrek inderdaad van tevoren was afgesproken, had RTL veel eerder de zoektocht naar een opvolger kunnen starten,” aldus een anonieme insider. “Dat het pas nu gebeurt, wekt de indruk dat het besluit toch sneller is gevallen dan men wil toegeven.”
RTL wil daar niet inhoudelijk op ingaan, maar benadrukt dat het programma “in ontwikkeling” blijft en dat “de juiste persoon op de juiste plek” de komende weken wordt gezocht.
Een leerproces voor RTL
RTL Tonight is niet de eerste talkshow die worstelt met een stabiel publiek. Ook eerdere late night-formaten, zoals RTL Late Night en Beau, kenden periodes van dalende kijkcijfers en wisselende redactionele teams.
Mediadeskundige Peter van der Vorst, directeur van RTL Nederland, gaf eerder aan dat het zoeken naar de juiste toon en balans “tijd kost”.
“Televisie verandert, kijkgedrag verandert. We experimenteren met vorm, inhoud en presentatie om te ontdekken wat de kijker echt raakt.”
Volgens insiders blijft RTL geloven in het concept van een dynamische talkshow, maar moet de redactie scherper kiezen voor een eigen signatuur — iets wat Van Lienden niet volledig wist te realiseren.
De uitdaging van drie presentatoren
Een ander punt van kritiek is het roulatiesysteem met drie presentatoren. Waar Renze Klamer, Humberto Tan en Beau van Erven Dorens elk een eigen stijl hebben, zorgt die afwisseling volgens sommige kijkers juist voor een gebrek aan continuïteit.
Tv-kijkers hechten zich aan gezichten, en dat blijkt ook hier. Een vaste presentator zou meer rust en herkenbaarheid brengen, stelt Nijkamp.
“Elk gezicht trekt zijn eigen publiek. Door steeds te wisselen, vervliegt die binding. Dat zie je terug in de kijkcijfers.”
RTL onderzoekt volgens bronnen of die structuur in de toekomst aangepast moet worden.
De balans tussen ambitie en realiteit
Het vertrek van Van Lienden is symptomatisch voor de hoge druk op talkshowredacties. In een medialandschap waarin nieuws razendsnel gaat en meningen via sociale media direct worden gedeeld, is het steeds moeilijker om de kijker te verrassen.
Volgens media-analist Kasper van Kooten is de lat bij RTL extreem hoog gelegd:
“Ze wilden een programma dat én journalistiek sterk was, én licht entertainment bood. Dat is een bijna onmogelijke balans.”
Toch benadrukt hij dat fouten onvermijdelijk zijn bij innovatie: “Je moet soms struikelen om te leren wat werkt. RTL Tonight kan daar sterker uitkomen.”
Wat nu?
Voorlopig blijft Carlo van Lienden nog even betrokken om de redactie te begeleiden tijdens de overgangsperiode. RTL en producent EndemolShine Nederland hebben de zoektocht naar een nieuwe hoofdredacteur inmiddels officieel gestart.
De verwachting is dat er binnen enkele weken een opvolger wordt gepresenteerd, zodat het programma op koers kan blijven richting het winterseizoen.
Ondertussen worden intern verschillende ideeën besproken over de inhoudelijke vernieuwing van de show — van meer duiding bij het nieuws tot extra aandacht voor menselijke verhalen.
De toekomst van RTL Tonight
Of het vertrek van Van Lienden leidt tot een koerswijziging, zal de komende maanden blijken. Eén ding is duidelijk: RTL Tonight staat op een kruispunt.
Met drie ervaren presentatoren, een groot bereik en de steun van de zenderleiding is er nog altijd potentie. Maar om te overleven in een tijd van keiharde concurrentie, zal de show zich opnieuw moeten uitvinden.
Zoals Tina Nijkamp het samenvatte:
“RTL Tonight kan nog steeds slagen — maar dan moet het lef tonen om echt te veranderen.”