Actueel
De heilige voorwerpen in de kist van paus Franciscus
In de laatste dagen van zijn leven maakte paus Franciscus, geliefd over de hele wereld om zijn nederigheid en compassie, een keuze die zijn hele pontificaat samenvat. Zelfs in de d00d wist hij af te wijken van eeuwenoude Vaticaanse tradities – niet uit rebellie, maar uit oprechte overtuiging. Zijn begrafenis, gepland voor zaterdag 26 april op het Sint-Pietersplein, zal geen pompeus afscheid zijn. In plaats daarvan wordt het een sobere en betekenisvolle ceremonie, doordrenkt van symboliek en persoonlijke elementen die iets vertellen over de man die Jorge Mario Bergoglio was.
Een paus van het volk – tot het einde
Paus Franciscus 0verleed op maandag op 88-jarige leeftijd, na complicaties veroorzaakt door een beroerte en hartfalen. Hij had wekenlang gevochten tegen een zware longontsteking en leek zich langzaam te herstellen. Toch verslechterde zijn toestand plotseling. In zijn laatste uren sprak hij zijn dankbaarheid uit tegen zijn persoonlijke verpleger Massimiliano Strappetti – een man die hem trouw bijstond tijdens zijn zwaarste momenten. “Bedankt dat je me terug naar het plein hebt gebracht,” waren zijn laatste woorden. Een verwijzing naar de rit in de pausmobiel op Paaszondag, zijn laatste verschijning in het openbaar.
Die rit was symbolisch en spontaan. Franciscus twijfelde nog of hij het fysiek aan zou kunnen, maar wilde dicht bij de mensen zijn. Daar, tussen de gelovigen op het Sint-Pietersplein, zwaaiend naar kinderen en zegenend met een vermoeide glimlach, nam hij onbewust al afscheid. Het was typerend voor zijn hele pontificaat: dichtbij het volk, eenvoudig en vol toewijding.
Zijn laatste rustplaats: een bewuste breuk met de traditie
Wat volgde na zijn 0verlijden was allesbehalve traditioneel. Waar eerdere pausen vaak werden bijgezet in monumentale, driedubbele d00dskisten van cipreshout, lood en eiken, koos Franciscus voor eenvoud. Zijn kist is van onbewerkt hout, bekleed met een dunne laag zink – een bewuste keuze die zijn toewijding aan nederigheid onderstreept. Geen fluweel, geen gouden details. Slechts een houten doos, waarin zijn lichaam in alle rust ligt.
Op foto’s die het Vaticaan verspreidde, is te zien hoe Franciscus vredig ligt opgebaard. Hij draagt rode liturgische gewaden, symbool voor het martelaarschap van Christus. In zijn handen ligt een rozenkrans, zachtjes gevouwen. Naast hem zijn enkele betekenisvolle voorwerpen gelegd: zijn pauselijke mijter, zijn staf en een set munten geslagen tijdens zijn pausdom. Ook bevat de kist een ‘rogito’ – een verzegeld document waarin zijn levensloop en pontificaat worden samengevat. Aan zijn vinger zit de Vissersring, traditioneel een symbool van pauselijke autoriteit. Deze ring zal na de ceremonie ritueel worden gebroken, om het einde van zijn ambt te markeren.
Geen publieke opbaring, wel persoonlijke r0uw
In tegenstelling tot eerdere pauselijke uitvaarten, waarbij het lichaam van de paus werd opgebaard op een verhoging in de Sint-Pietersbasiliek, kiest het Vaticaan ditmaal voor intimiteit. Franciscus zal vanaf woensdag wel te zien zijn in de basiliek, maar niet op een katafalk. Zijn kist staat op vloerniveau, zodat bezoekers hem op gelijke hoogte kunnen groeten. Vlakbij brandt een paaskaars – het stille symbool van geloof, licht en hoop.
Wat ook opvalt: Franciscus zal niet worden bijgezet in de traditionele pauselijke crypte onder de Sint Pieter. In plaats daarvan kiest hij voor een eenvoudiger graf in de Basiliek van Santa Maria Maggiore, een bedevaartsoord in het hart van Rome waar hij vaak te vinden was. Deze keuze bevestigt nogmaals zijn wens om een paus onder de mensen te blijven, ook na de d00d.
Wie was Massimiliano Strappetti?
De man aan wie Franciscus zijn laatste woorden richtte, Massimiliano Strappetti, is zelf geen publieke figuur. Toch speelde hij een sleutelrol in de laatste jaren van de paus. Strappetti, een ervaren verpleegkundige, werkte eerder op de intensive care van het Gemelli-ziekenhuis in Rome. Door zijn kalme aard en deskundigheid werd hij door maar liefst drie pausen vertrouwd: Johannes Paulus II, Benedictus XVI en uiteindelijk Franciscus zelf. In 2022 werd hij benoemd tot persoonlijk gezondheidsadviseur van de paus.
Strappetti’s Facebookpagina is eenvoudig, gevuld met foto’s van familie en zijn favoriete voetbalclub Lazio. Geen verwijzingen naar zijn werk, geen publieke profilering. Juist die bescheidenheid maakte hem zo geliefd bij Franciscus, die zelf allergisch was voor uiterlijk vertoon. Hun band ging verder dan zorg – er was wederzijds respect en vriendschap. En dat maakt het des te betekenisvoller dat Strappetti de laatste woorden van de paus mocht horen.
Een begrafenis die zijn leven weerspiegelt
De uitvaart van paus Franciscus zal plaatsvinden op zaterdag 26 april om 10.00 uur lokale tijd. De ceremonie wordt gehouden op het Sint-Pietersplein en geleid door kardinaal Kevin Joseph Farrell, de huidige camerlengo. Tienduizenden pelgrims worden verwacht, evenals staatshoofden, geestelijken en mensen uit alle hoeken van de wereld. Toch zal het geen bombastisch afscheid worden, maar een ingetogen eerbetoon.
Tijdens de ceremonie zal de Litanie der Heiligen worden gezongen, en na afloop zal de kist worden overgebracht naar de Basiliek van Santa Maria Maggiore. Daar zal Franciscus ter ruste worden gelegd – in lijn met zijn wens om begraven te worden op een plek waar hij zich thuis voelde.
Zijn laatste les: eenvoud als kracht
Tot het laatste moment bleef paus Franciscus trouw aan zijn waarden: soberheid, mededogen en dienstbaarheid. Hij gaf de voorkeur aan kleine gebaren boven grote woorden. Hij leefde dicht bij het volk, at eenvoudige maaltijden, reed in een Fiat en woonde in een eenvoudig appartement in plaats van het pauselijk paleis. Voor hem was nederigheid geen modewoord, maar een levenshouding.
Zijn begrafenis is daar een verlengstuk van. Geen luxe, geen glimmende kist, geen dure processies – alleen een man, een missie, en een diepe liefde voor de wereld die hij diende. Zijn graf mag dan bescheiden zijn, maar zijn nalatenschap is groots.
De kracht van symboliek
De kist van paus Franciscus is niet zomaar een houten doos. Het is een symbool. Een stille getuigenis van hoe iemand tot het einde toe trouw kan blijven aan zijn principes. Zijn laatste rustplaats is niet zomaar een graf. Het is een herinnering aan wat leiderschap werkelijk kan zijn: zacht, luisterend, dienend. En de voorwerpen in zijn kist – de rozenkrans, de ring, de munten – vertellen het verhaal van een paus die zijn taak met toewijding vervulde.
In een tijd van opsmuk en verdeeldheid blijft zijn nalatenschap helder: wees menselijk, wees eerlijk, wees eenvoudig. Daarmee blijft Franciscus, zelfs in de dood, een gids voor miljoenen. Niet alleen als paus, maar als mens.
Karl Vannieuwkerke onder vuur na omstreden gast in Vive le Vélo
Het populaire wielerprogramma Vive le Vélo, dat traditioneel tijdens de Tour de France wordt uitgezonden op de Vlaamse televisie, zorgt dit seizoen opnieuw voor beroering. Presentator Karl Vannieuwkerke, die al jarenlang het gezicht is van het programma, ziet de publieke opinie zich tegen hem keren na het uitnodigen van een bijzonder controversiële gast: Johan Bruyneel.
Hoewel Vive le Vélo doorgaans bekendstaat om zijn gezellige sfeer, warme gesprekken en liefde voor de koers, is de sfeer dit keer anders. Op sociale media laten kijkers in groten getale hun ongenoegen blijken. De aanleiding: de tafelgast van dienst, Johan Bruyneel, voormalig ploegleider van US Postal en jarenlang de rechterhand van Lance Armstrong.
Terug naar het verleden
Voor wie de geschiedenis niet kent: Johan Bruyneel was jarenlang een sleutelfiguur in het Amerikaanse wielerteam US Postal, waar hij nauw samenwerkte met Lance Armstrong. Het duo boekte samen indrukwekkende successen, met zeven opeenvolgende Tourzeges voor Armstrong. Maar de glorie bleek later besmeurd: Armstrong werd in 2012 door de internationale wielerunie uit de uitslagen geschrapt wegens grootschalig dopinggebruik. Ook Bruyneel werd levenslang geschorst na een diepgaand onderzoek door het Amerikaanse anti-dopingagentschap (USADA). De feiten uit dat dossier zijn voor velen nog steeds moeilijk te verteren.
Discussie over zijn aanwezigheid
De uitnodiging van Bruyneel aan de tafel van Vive le Vélo roept daarom veel vragen op. Op X (voorheen Twitter) stroomden de reacties binnen na de uitzending. Veel kijkers vinden het onbegrijpelijk dat Bruyneel, ondanks zijn verleden, een podium krijgt in een programma dat de sport viert.
Een greep uit de reacties:
“Een man die mede verantwoordelijk is voor een van de grootste dopingschandalen in de wielergeschiedenis? Onbegrijpelijk dat hij hier mag zitten.”
“Waarom zou je iemand uitnodigen die zó de geloofwaardigheid van het wielrennen heeft geschaad?”
“Iedere wielerfan verdient beter dan deze verheerlijking van iemand met zo’n verleden.”
Sommige reacties gingen zelfs nog een stap verder en riepen op tot een boycot van het programma.
Vannieuwkerke verdedigt keuze (vooralsnog) niet
Tot nu toe heeft Karl Vannieuwkerke zelf niet publiek gereageerd op de ophef. Dat is opvallend, want de presentator staat doorgaans bekend om zijn transparante en toegankelijke houding richting kijkers. Vooralsnog laat hij de kritiek over zich heen komen, wat de spanningen online nog lijkt te vergroten.
Het is overigens niet voor het eerst dat Vive le Vélo onder vuur ligt. Eerder dit seizoen kwam al naar buiten dat de kijkcijfers van het programma beduidend lager liggen dan in eerdere jaren. Sommigen wijten dat aan het veranderde televisiegedrag in Vlaanderen, anderen stellen dat het programma te veel op routine draait en te weinig verrast.
Een moeilijke balans tussen sportverleden en televisie
De discussie rondom Johan Bruyneel raakt aan een breder debat: moeten mensen met een omstreden verleden uitgesloten worden van publieke programma’s? Of mag er ruimte zijn voor reflectie, duiding en zelfs herstel? Sommige kijkers pleiten juist voor die laatste optie.
“Als we willen begrijpen hoe het zo ver is kunnen komen in de wielersport, moeten we ook durven luisteren naar mensen die er middenin zaten,” schrijft een gebruiker op sociale media.
Maar dat standpunt lijkt op dit moment nog in de minderheid. Voor velen is de pijn van het dopingverleden in de wielersport nog te groot.
Geen verheerlijking, maar uitleg?
Volgens bronnen rond de redactie van Vive le Vélo was het niet de bedoeling om Johan Bruyneel als held neer te zetten, maar juist om hem kritisch aan de tand te voelen. Het gesprek zou bedoeld zijn als reflectie op het verleden, met ruimte voor nuance en verantwoordelijkheid. Toch lijkt die nuance bij een deel van de kijkers niet te zijn overgekomen.
Het blijft koffiedik kijken of de programmamakers nog zullen reageren of hun aanpak zullen aanpassen in de resterende afleveringen van dit Tour-seizoen.
Tot slot: koersliefde blijft
Ondanks de kritiek blijft Vive le Vélo voor veel kijkers een vaste waarde tijdens de zomermaanden. Het programma biedt een mix van sport, cultuur en gesprekken die verder gaan dan de koers. Maar de aflevering met Bruyneel laat zien dat televisie ook kan schuren – en dat keuzes rondom gasten niet vrijblijvend zijn, zeker niet in een sport met zo’n beladen verleden.
Of Karl Vannieuwkerke met deze keuze een grens heeft overschreden of juist het debat heeft willen openen, is aan de kijker om te beoordelen.