Actueel
Boodschappen worden dit jaar nóg duurder: vooral deze producten
Nederlandse consumenten moeten zich schrap zetten voor een nieuwe golf van prijsstijgingen in de supermarkt. ING-econoom Marten van Garderen waarschuwt dat de kosten voor dagelijkse boodschappen dit jaar sneller zullen stijgen dan in 2023. Dit betekent dat huishoudens opnieuw dieper in de buidel moeten tasten om hun winkelkarretje te vullen.
Volgens Van Garderen is deze ontwikkeling grotendeels af te leiden uit de FAO Food Price Index, een internationale graadmeter die prijsontwikkelingen in de voedselmarkt volgt. “Een hogere index betekent niet per se dat de prijzen in de supermarkt direct omhooggaan, maar het geeft wel een duidelijke indicatie van de richting waarin we ons bewegen,” aldus de econoom.
Welke producten worden duurder?
Hoewel prijsstijgingen al enige tijd aan de gang zijn, lijkt het erop dat bepaalde productgroepen extra hard getroffen worden. Met name zuivelproducten zullen fors in prijs toenemen. Dit is slecht nieuws voor consumenten die melk, kaas, boter of yoghurt regelmatig op hun boodschappenlijst hebben staan.
Daarnaast verwacht Van Garderen dat ook cacao en koffie aanzienlijk duurder zullen worden. De liefhebbers van een kopje koffie in de ochtend of een stukje chocolade bij de thee zullen dit direct in hun portemonnee voelen. “Wie in de komende maanden chocolade of koffie wil inslaan, kan maar beter voorbereid zijn op een flinke meerprijs,” waarschuwt de econoom.
Waarom blijven de prijzen stijgen?
De voortdurende prijsstijgingen in de supermarkten zijn niet zomaar toeval. Er zijn meerdere factoren die samen een opwaartse druk op de prijzen veroorzaken. Duurdere grondstoffen spelen een belangrijke rol, maar dat is slechts een deel van het verhaal. Ook de stijgende energiekosten en de hoge lonen in de voedselindustrie worden steeds vaker doorberekend aan de consument.
Daarnaast spelen mondiale factoren een rol. Klimaatverandering, geopolitieke spanningen en verstoringen in de logistieke keten dragen allemaal bij aan de prijsdruk. De cacao-industrie, bijvoorbeeld, heeft te maken met mislukte oogsten in West-Afrika, terwijl de koffieprijzen onder druk staan door tegenvallende productie in landen als Brazilië en Colombia.
Een andere belangrijke factor is de aanhoudende inflatie. Hoewel deze op macro-economisch niveau lijkt af te nemen, blijven de prijzen in de supermarkt opvallend hoog. “Inflatie heeft de neiging om zich te nestelen in de keten, vooral bij basisproducten,” legt Van Garderen uit. “Zelfs als de algemene inflatie daalt, zien we dat supermarkten de prijzen vaak niet laten zakken.”
Wat betekent dit voor consumenten?
Boodschappen doen is voor veel huishoudens al een uitdaging, en de nieuwe prijsverhogingen zullen de situatie alleen maar verslechteren. De verwachting is dat de inflatie hardnekkig zal blijven en dat prijsdalingen voorlopig niet in zicht zijn.
In januari 2024 lag de gemiddelde prijsstijging van supermarktproducten al op 3,3 procent ten opzichte van een jaar eerder. Over heel 2023 was er een vergelijkbare stijging, terwijl in 2022 – het eerste jaar na de coronapandemie – de voedselprijzen maar liefst 10 procent omhooggingen. Hoewel de stijging nu minder fors lijkt dan in voorgaande jaren, blijft de impact op het huishoudbudget aanzienlijk.
Huishoudens met een krap budget zullen extra goed moeten nadenken over hun uitgaven. Specialisten adviseren om slimmer boodschappen te doen, bijvoorbeeld door:
- Seizoensgebonden producten te kopen, die vaak goedkoper zijn dan geïmporteerde alternatieven.
- Meer aanbiedingen in de gaten te houden en groot in te slaan bij kortingen.
- Alternatieve merken of huismerken te proberen, die doorgaans voordeliger zijn dan A-merken.
- Producten langer houdbaar te maken door bijvoorbeeld brood en vlees in te vriezen.
Wat kunnen supermarkten doen?
Supermarkten staan voor een moeilijke keuze. Aan de ene kant willen ze hun klanten niet afschrikken met torenhoge prijzen, maar aan de andere kant moeten ze hun eigen kosten ook dekken. Grote supermarktketens onderhandelen met leveranciers om de prijsstijgingen zo veel mogelijk te beperken, maar dat lukt niet altijd.
Sommige ketens proberen de klap op te vangen door meer te investeren in huismerken, die vaak goedkoper zijn dan de bekende A-merken. Daarnaast worden er vaker promotieacties opgezet om klanten tegemoet te komen.
Echter, consumenten moeten realistisch blijven. De kans dat supermarktprijzen de komende maanden weer dalen, is klein. “Prijsverhogingen werken vaak blijvend door in de keten. Wat duurder wordt, wordt zelden weer goedkoper,” aldus Van Garderen.
Blijvende onzekerheid over voedselprijzen
Een van de grootste uitdagingen op de wereldwijde voedselmarkt is de onzekerheid. De productie van veel voedingsmiddelen is afhankelijk van weersomstandigheden, energieprijzen en politieke ontwikkelingen. Een mislukte graanoogst in Oekraïne of een staking in een grote haven kan grote gevolgen hebben voor de wereldwijde voedselprijzen.
Ook handelsbeperkingen en protectionistische maatregelen spelen een rol. Zo heeft India recent de export van rijst beperkt, wat wereldwijd voor prijsstijgingen heeft gezorgd. In veel landen zijn overheden en beleidsmakers dan ook bezig met strategieën om voedselprijzen onder controle te houden, maar voor de gemiddelde consument blijft het lastig om grip te krijgen op de situatie.
Bijna een half miljoen mensen leeft in armoede. Inflatie, torenhoge huur of hypotheek. Boodschappen iedere week duurder. Energieprijzen stijgen maar door. En onze regering denkt 195 miljard nodig te hebben voor de energietransitie. Waar is de minister van armoede ?
— ONRECHT Vecht voor Democratie en Vrijheid (@Onrecht2) February 28, 2025
Wat kunnen we verwachten?
De voorspellingen van ING wijzen erop dat consumenten zich moeten voorbereiden op een blijvende stijging van de supermarktprijzen in 2024. Producten zoals zuivel, koffie en chocolade worden flink duurder, en dit zal naar verwachting ook andere productcategorieën beïnvloeden.
Toch zijn er enkele lichtpuntjes. Supermarkten en fabrikanten zoeken naar innovatieve oplossingen om kosten te verlagen, zoals efficiëntere productiemethoden en alternatieve grondstoffen. Daarnaast kan een stabielere wereldeconomie ervoor zorgen dat sommige prijsstijgingen minder heftig uitvallen dan verwacht.
Voor nu is de boodschap echter duidelijk: boodschappen worden opnieuw duurder, en dat zal de consument in de portemonnee voelen. Of het nu gaat om een pak melk, een reep chocolade of een kop koffie in de ochtend, de stijgende prijzen zijn een realiteit waar niemand omheen kan.
Wil jij besparen op je boodschappen? Houd aanbiedingen in de gaten en wees creatief met je aankopen. Deel jouw beste bespaartips in de reacties!
Boodschappen worden dit jaar duurder.
Alleen in Nederland natuurlijk.— Charl Heijnen (@Charlie_H_90) February 28, 2025
Bart De Wever zet druk op federale begrotingsgesprekken: “Tijd dringt, maar een akkoord blijft mogelijk”
De klok tikt voor de federale regering. Premier Bart De Wever (N-VA) heeft tot 6 november de tijd om met zijn regeringspartners tot een akkoord te komen over de meerjarenbegroting. Zo niet, zo heeft hij laten verstaan, stapt hij naar de koning. Die waarschuwing hangt nu als een schaduw over de Wetstraat.
Toch lijken de onderhandelingen, ondanks de urgentie, nog niet in de beslissende fase beland. De premier zelf vertrekt dit weekend naar Egypte voor de plechtige opening van het Grand Egyptian Museum. Daardoor worden de gesprekken pas op maandag weer volop hervat.
Voor wie de Belgische politiek kent, is dat geen uitzonderlijk scenario. Maar het trage tempo voedt wel de spanning binnen de coalitie.
Een race tegen de klok
De begroting is het financiële fundament van de regering voor de komende jaren. Daarin worden niet alleen uitgaven en inkomsten vastgelegd, maar ook de richting van het sociaal en economisch beleid.
Voor Bart De Wever is het dossier extra belangrijk: het is de eerste grote test voor zijn premierschap sinds hij in juli de eed aflegde. Een mislukking zou politieke schade kunnen berokkenen, zowel voor zijn N-VA als voor de coalitiepartners MR, CD&V en Vooruit.
“De deadline van 6 november is reëel,” benadrukte De Wever eerder. “België heeft nood aan duidelijkheid, en die komt er enkel met een gedragen begroting.”
Een akkoord moet niet alleen de overheidsfinanciën stabiliseren, maar ook vertrouwen wekken bij internationale instellingen zoals de Europese Commissie, die toekijkt op de naleving van de begrotingsregels.
Een opvallend trage onderhandeling
Dat de gesprekken traag verlopen, is niet onopgemerkt gebleven. Toch hoeft dat volgens politicoloog Nicolas Bouteca (Universiteit Gent) niet te betekenen dat de regering op ramkoers ligt.
“Het feit dat er op dit moment nog geen doorbraak is, hoeft niet verontrustend te zijn,” zegt hij in een gesprek met VRT NWS. “De meeste scenario’s liggen al klaar. Nu gaat het vooral om politieke wil.”
Met andere woorden: de technische puzzelstukken zijn grotendeels gelegd, maar de politieke afwegingen — wie krijgt wat, en wie levert in — vergen nog tijd.
Volgens Bouteca wordt er achter de schermen aan verschillende dossiers tegelijk gewerkt, zodat elke partij iets kan “binnenhalen” zodra het akkoord rond is. “Er wordt niet enkel over cijfers gesproken. Er zitten ook beleidsdossiers in de mix, zoals langdurige ziekte, nachtwerk en arbeidsflexibiliteit. Dat zijn thema’s waarmee partijen zich kunnen profileren.”
Politiek evenwicht als sleutel
De Belgische begrotingspolitiek is altijd een oefening in evenwicht. De coalitie telt partijen met uiteenlopende ideologische accenten: waar MR pleit voor meer ruimte voor ondernemerschap, wil Vooruit dat de sociale zekerheid overeind blijft.
CD&V vraagt dan weer extra aandacht voor gezinnen en zorg, terwijl N-VA de nadruk legt op efficiënt bestuur en werkgelegenheid.
De uitdaging voor De Wever is dus niet alleen om een sluitend financieel plan op tafel te leggen, maar ook om elk van de coalitiepartners iets te geven waarmee ze politiek kunnen thuiskomen.
“Iedereen wil met een trofee naar buiten komen,” zegt Bouteca. “En dat vertraagt het proces, maar maakt een compromis tegelijk ook waarschijnlijker. Want zodra iedereen iets krijgt, is er ruimte voor akkoord.”
Een premier onder druk
Hoewel Bart De Wever bekendstaat als een doorgewinterde onderhandelaar, is dit zijn eerste grote test in de rol van premier. Hij moet niet alleen zijn eigen partij tevreden houden, maar ook tonen dat hij boven de partijen kan staan.
Zijn aankondiging dat hij naar de koning zal stappen als er geen akkoord komt, wordt door sommigen gezien als een strategische zet om druk te zetten op de partners.
“De Wever weet dat tijdsdruk vaak helpt om knopen door te hakken,” analyseert Bouteca. “Door publiek een deadline te noemen, verhoogt hij de druk, vooral op partijen die bang zijn voor politieke instabiliteit.”
De premier zelf houdt zich voorlopig op de vlakte. Volgens bronnen in zijn entourage wil hij “geen paniek zaaien, maar wel duidelijkheid creëren”.
Wat als er geen akkoord komt?
Mocht de regering er niet in slagen om voor 6 november tot een akkoord te komen, dan treedt automatisch een noodregeling in werking: België zou dan tijdelijk moeten werken met zogenaamde voorlopige twaalfden.
Dat systeem houdt in dat de overheid per maand slechts een twaalfde van het vorige jaarbudget mag uitgeven. Het is bedoeld om de continuïteit te garanderen, maar laat geen nieuwe beleidsinitiatieven toe.
Voor De Wever zou dat een politieke nederlaag zijn. Niet alleen omdat het een teken van verdeeldheid binnen zijn regering zou zijn, maar ook omdat het de economische onzekerheid zou vergroten.
“Voorlopige twaalfden zijn een noodrem,” legt Bouteca uit. “Het is een signaal dat een regering niet meer in staat is om haar eigen koers te bepalen. En dat is iets wat een premier altijd wil vermijden.”
“Een val van de regering is onwaarschijnlijk”
Ondanks de gespannen sfeer verwacht Bouteca niet dat de regering zal vallen.
“Ik denk dat de betrokken partijen goed beseffen wat er op het spel staat,” zegt hij. “Een val van de regering zou het land in politieke chaos storten, en dat wil niemand.”
Die analyse wordt gedeeld door MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez, die eerder deze week in een interview benadrukte dat hij vertrouwen heeft in een oplossing.
“Een regeringsval zou chaos betekenen,” zei Bouchez. “En dat moeten we absoluut vermijden.”
Volgens hem is er binnen de coalitie nog steeds bereidheid om tot een compromis te komen. “We hebben de voorbije weken al moeilijke dossiers opgelost. Dit zal niet anders zijn.”
Egypte en symboliek
Opvallend is dat De Wever dit weekend naar Egypte reist, waar hij aanwezig zal zijn bij de officiële opening van het Grand Egyptian Museum in Caïro. Dat symbolische moment — waar ook verschillende internationale leiders verwacht worden — zorgt ervoor dat de gesprekken tijdelijk op pauze staan.
Voor sommigen is dat een teken dat de premier vertrouwen heeft in een goede afloop. “Als hij echt vreesde voor een crisis, zou hij dit bezoek waarschijnlijk niet laten doorgaan,” zegt een bron binnen de coalitie.
Na het weekend zou het overleg opnieuw in versnelling komen, met het oog op een mogelijk akkoord in de eerste dagen van november.
Politiek, timing en vertrouwen
De komende week wordt dus cruciaal voor de regering-De Wever. Politiek draait in België zelden alleen om cijfers, maar vooral om vertrouwen, symboliek en timing.
“De Wever weet dat hij nu zijn leiderschap moet tonen,” besluit Bouteca. “Een premier die erin slaagt om een evenwicht te vinden tussen besparingen en investeringen, kan daar politiek sterker uitkomen. Maar een mislukking zou hem meteen verzwakken.”
De volgende dagen worden daarom niet alleen beslissend voor de begroting, maar ook voor de stabiliteit van de regering zelf.
Conclusie: voorzichtig optimisme
Hoewel het trage tempo en de harde deadline voor spanning zorgen, overheerst bij waarnemers een voorzichtig optimisme. De scenario’s liggen klaar, de belangen zijn groot, en de druk stijgt.
Of zoals een ervaren onderhandelaar het samenvatte:
“In de Belgische politiek gebeurt er zelden iets tot het allerlaatste moment. Maar net op dat moment gebeurt meestal alles.”
De komende week zal uitwijzen of Bart De Wever erin slaagt zijn eerste grote test als premier tot een goed einde te brengen.