Actueel
Begroting Koningshuis knalt weer omhoog: Zoveel krijgen Willem Alexander en Máxima
Uitgaven Koninklijk Huis in 2026 voor het eerst boven 60 miljoen euro
Tijdens Prinsjesdag werd duidelijk dat de uitgaven voor het Koninklijk Huis in 2026 voor het eerst de grens van 60 miljoen euro zullen overschrijden. Dit nieuws trok direct de aandacht, omdat het gaat om een symbolisch en historisch moment in de begroting van de monarchie.
De middelen worden gebruikt voor de ondersteuning van koning Willem-Alexander, koningin Máxima, prinses Beatrix en andere leden van de koninklijke familie bij hun officiële taken. Deze taken bestaan onder meer uit ontvangsten van gasten, representatieve functies, werkbezoeken en internationale reizen.
Zorgvuldige verdeling van middelen
De jaarlijkse Miljoenennota laat zien hoe het beschikbare budget verdeeld wordt. Het gaat niet alleen om de persoonlijke inkomens van de royals, maar ook om personeel, beveiliging, vervoer en het onderhoud van werkpaleizen. Deze uitgaven zorgen ervoor dat het koningshuis zijn rol zichtbaar en professioneel kan vervullen in het publieke leven.
De stijging wordt vooral veroorzaakt door inflatie en hogere kosten voor personeel en materieel. Toch is de groei in 2026 met 3,2 procent gematigder dan in voorgaande jaren.
Stijging in perspectief
In 2026 stijgt de begroting met 1,9 miljoen euro, wat het totaal boven de 60 miljoen brengt. Hoewel dit een nieuw record is, wijst de overheid erop dat deze verhoging kleiner is dan de stijging van 5,4 procent in 2025 en de uitzonderlijke toename van 11 procent in 2023.
Volgens de officiële toelichting zijn hogere loonkosten en de prijzen voor transport, energie en faciliteiten de belangrijkste oorzaken. Doordat de groei minder groot is dan in eerdere jaren, wordt de stijging als beheersbaarder gezien.
De rol van de Dienst Koninklijk Huis
Het grootste deel van het budget – ruim 39,8 miljoen euro – gaat naar de Dienst Koninklijk Huis. Deze organisatie zorgt voor personeel, logistiek en materiële ondersteuning van de koning en zijn familie.
De medewerkers zijn verantwoordelijk voor het organiseren van officiële ontvangsten, het begeleiden van buitenlandse bezoeken en het onderhoud van paleizen en werkruimten. Deze professionele ondersteuning maakt het mogelijk dat de koninklijke familie zich kan richten op haar representatieve en maatschappelijke taken.
Inkomens van de koninklijke familie
Een kleiner deel van de begroting, in totaal 12,6 miljoen euro, bestaat uit de inkomens en toelages voor de leden van het Koninklijk Huis. Deze bedragen zijn wettelijk vastgelegd en worden jaarlijks aangepast op basis van economische ontwikkelingen en indexeringen.
-
Koning Willem-Alexander ontvangt een salaris van 1,2 miljoen euro, aangevuld met 6,2 miljoen euro voor onkosten en personele ondersteuning. Dit stelt hem in staat om officiële reizen, representatieve bijeenkomsten en andere verplichtingen te vervullen.
-
Koningin Máxima ontvangt ongeveer 0,5 miljoen euro voor haar activiteiten in binnen- en buitenland.
-
Prinses Beatrix krijgt eveneens een toelage, maar die ligt lager dan die van het koningspaar.
Deze vergoedingen zorgen ervoor dat de leden van de koninklijke familie hun functies onafhankelijk en zonder financiële druk kunnen uitoefenen.
Prinses Amalia geeft een deel van haar toelage terug
Bijzonder is de houding van prinses Amalia. Hoewel ze officieel recht heeft op een toelage, stort zij het deel dat bestemd is voor persoonlijk gebruik terug zolang ze studeert. Alleen de kosten voor beveiliging en noodzakelijke ondersteuning worden behouden.
Amalia, die een bachelor Nederlands Recht volgt aan de Universiteit van Amsterdam, wil hiermee rekening houden met maatschappelijke gevoeligheden rond koninklijke vergoedingen. Haar besluit wordt breed gewaardeerd en gezien als een teken van betrokkenheid bij de samenleving.
Vergelijking met eerdere jaren
De afgelopen jaren kende de begroting forse stijgingen. Zo was er in 2023 een toename van 11 procent, voornamelijk vanwege extra personeel, hogere beveiligingskosten en de organisatie van grote internationale evenementen.
In 2025 lag de stijging op 5,4 procent. Vergeleken daarmee is de groei in 2026 aanzienlijk gematigder. Dit wordt door zowel politici als het publiek gezien als een positieve ontwikkeling die bijdraagt aan stabiliteit en transparantie.
Publieke discussie en politieke controle
De kosten voor het Koninklijk Huis zijn al jaren onderwerp van debat in de politiek en de samenleving. Niet alleen de salarissen, maar ook de uitgaven aan beveiliging, reizen en paleisonderhoud staan onder publieke belangstelling.
De Tweede Kamer houdt jaarlijks toezicht op deze uitgaven en stelt kritische vragen over de begroting. Dit proces draagt bij aan openheid en verantwoording richting de burger. Hoewel de meningen over de hoogte van de bedragen verschillen, blijft er brede waardering bestaan voor de symbolische en representatieve rol van de monarchie.
Nieuwe generatie in de schijnwerpers
Prinsjesdag 2025 markeerde een bijzonder moment: prinses Ariane verscheen voor het eerst officieel in de openbaarheid tijdens het jaarlijkse ritueel. Haar aanwezigheid werd door veel mensen positief ontvangen en gezien als een teken dat de jongere generatie zich steeds meer voorbereidt op toekomstige verantwoordelijkheden.
Samen met haar zussen Amalia en Alexia laat Ariane zien dat het koningshuis zich geleidelijk vernieuwt en dat de continuïteit van de monarchie gewaarborgd blijft.
Blik op de toekomst
Hoewel de stijging in 2026 kleiner is dan in eerdere jaren, blijft het bedrag aanzienlijk. Daarom benadrukken zowel het parlement als de media het belang van blijvende transparantie.
Voor veel burgers is het waardevol inzicht te hebben in hoe traditie en publieke middelen worden gecombineerd. Het Koninklijk Huis blijft zo niet alleen een symbool van geschiedenis en eenheid, maar ook een onderwerp van jaarlijks terugkerende maatschappelijke discussie.
Belangrijkste punten in het kort
-
De uitgaven voor het Koninklijk Huis stijgen in 2026 voor het eerst boven de 60 miljoen euro.
-
De begroting neemt met 1,9 miljoen euro toe, een stijging van 3,2 procent, lager dan in 2025 en 2023.
-
Het grootste deel van de kosten gaat naar personeel, logistiek en materieel via de Dienst Koninklijk Huis.
-
Willem-Alexander ontvangt 1,2 miljoen euro salaris en 6,2 miljoen euro voor onkosten.
-
Máxima krijgt een vergoeding van 0,5 miljoen euro, prinses Beatrix een lager bedrag.
-
Prinses Amalia stort haar persoonlijke toelage terug zolang ze studeert.
-
De lagere stijging in 2026 wordt gezien als een stabielere ontwikkeling.
-
De Tweede Kamer blijft toezien op transparantie en controle.
-
De nieuwe generatie royals, zoals prinses Ariane, treedt steeds zichtbaarder naar voren.
Margriet Hermans is voor veel Vlamingen nog altijd een vertrouwd gezicht. Ze werd bekend als zangeres, televisiepersoonlijkheid en kleurrijke mediaverschijning, maar haar loopbaan kent ook een hoofdstuk dat bij het grote publiek soms wat naar de achtergrond verdwijnt: haar jaren in de politiek. Toch speelde die periode een belangrijke rol in haar leven en vormde ze haar blik op maatschappij, cultuur en engagement.
Van podium naar parlement
In de jaren negentig maakte Margriet Hermans een opmerkelijke overstap. Waar ze tot dan toe vooral bekend was van het podium en de televisie, besloot ze haar maatschappelijke betrokkenheid een andere vorm te geven. Ze ging de politiek in en werd verkozen tot senator. Voor Hermans was die stap geen bevlieging, maar een bewuste keuze. Ze voelde al langer de drang om thema’s die haar na aan het hart lagen niet alleen te bezingen of te benoemen in interviews, maar ook concreet te verdedigen binnen de politieke structuren.
Haar achtergrond in cultuur en media bleek daarbij een grote troef. In de Senaat hield ze zich vooral bezig met dossiers rond cultuurbeleid, mediavrijheid, gelijke kansen en maatschappelijke zichtbaarheid. Thema’s die perfect aansloten bij haar persoonlijke ervaringen en haar loopbaan buiten de politiek. Ze wist hoe het voelde om beoordeeld te worden op uiterlijk, reputatie of imago, en wilde net daarom mee nadenken over een eerlijker en inclusiever beleid.
Een intense maar leerrijke periode
De politieke jaren waren voor Margriet Hermans intens. De combinatie van publieke bekendheid en parlementair werk bleek niet altijd eenvoudig. Als bekende Vlaming lag ze vaker onder een vergrootglas dan veel van haar collega’s. Elk woord, elke uitspraak en zelfs haar verschijning werden breed uitgemeten. Toch liet ze zich daar niet door ontmoedigen. Integendeel, ze gebruikte haar zichtbaarheid om aandacht te vragen voor onderwerpen die anders misschien minder snel de voorpagina’s zouden halen.
Zelf blikt ze vandaag terug op die periode als bijzonder leerrijk. Ze kreeg een unieke inkijk in hoe beleid tot stand komt, hoe compromissen worden gesloten en hoe traag verandering soms kan gaan. Tegelijk ervoer ze ook hoe belangrijk volgehouden engagement is. Politiek, zo ontdekte ze, draait zelden om snelle successen, maar eerder om lange adem en vasthoudendheid.
Het einde van een politieke loopbaan
In 2009 kwam er een einde aan haar actieve politieke carrière. Na meerdere jaren in de Senaat besloot Margriet Hermans de politiek achter zich te laten. Die keuze kwam niet uit teleurstelling voort, maar uit een gevoel dat het tijd was voor een nieuw hoofdstuk. Ze wilde opnieuw meer ruimte maken voor creativiteit, muziek en persoonlijke projecten.
Sindsdien richt ze zich opnieuw op haar artistieke werk, haar aanwezigheid in de media en op vrijwilligerswerk. Ondanks het feit dat ze inmiddels de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt, zit stilzitten duidelijk niet in haar aard. Haar dagen zijn gevuld met uiteenlopende bezigheden en projecten die haar energie geven.
Nog altijd aanspreekpunt
Opvallend is dat Margriet Hermans, ook jaren na haar vertrek uit de politiek, nog steeds wordt aangesproken door mensen met politieke of maatschappelijke vragen. In de podcast Als de muren konden praten vertelt ze daar openhartig over. “Ik krijg nog elke dag vragen van mensen die met een probleem zitten dat politiek opgelost kan worden,” zegt ze.
Die aandacht ervaart ze soms met gemengde gevoelens. Enerzijds voelt het als een erkenning van haar inzet en betrokkenheid van vroeger. Anderzijds moet ze mensen teleurstellen. Ze is immers al lang niet meer actief in de politiek en kan geen dossiers meer beïnvloeden of oplossingen afdwingen. “In de tijd toen ik verkozen was, kwamen ze niet,” merkt ze op. “Maar nu ik niet meer verkozen ben, komen ze wel.”
Daar trekt ze inmiddels duidelijke grenzen. Ze geeft aan dat ze geen tijd en ook geen behoefte meer heeft om zich opnieuw in politieke kwesties te verdiepen. Voor haar is dat hoofdstuk afgerond.
Afstand van de huidige politiek
Die afstand geldt niet alleen praktisch, maar ook inhoudelijk. Margriet Hermans voelt weinig affiniteit met de huidige generatie politici. In interviews en gesprekken laat ze weten dat ze zich niet langer verbonden voelt met het hedendaagse politieke klimaat. De thema’s, de toon en de manier van werken verschillen sterk van de periode waarin zij actief was.
Ze heeft zich dan ook grotendeels teruggetrokken uit de politieke wereld. Oude contacten zijn verwaterd en ze volgt het dagelijkse politieke spel vooral als toeschouwer, niet meer als deelnemer. Die afstand ervaart ze niet als verlies, maar eerder als een bevrijding. Ze hoeft zich niet meer te verhouden tot partijpolitiek, agenda’s of strategische afwegingen.
Trots zonder spijt
Toch kijkt Margriet Hermans met trots terug op haar politieke jaren. Ze beschouwt haar tijd in de Senaat als een prestatie waar ze achter blijft staan. Vanuit haar eigen achtergrond en persoonlijkheid gaf ze een stem aan onderwerpen die haar nauw aan het hart lagen. Ze probeerde bruggen te slaan tussen cultuur en beleid, tussen media en maatschappij.
De combinatie van bekendheid en politiek bracht uitdagingen met zich mee, maar zorgde er ook voor dat ze een breder publiek kon bereiken. Voor haar was dat een manier om verantwoordelijkheid te nemen: niet alleen profiteren van publieke aandacht, maar die ook inzetten voor het algemeen belang.
Vrijheid in het nu
Vandaag geniet Margriet Hermans vooral van de vrijheid die haar huidige leven haar biedt. Ze kiest zelf haar projecten, bepaalt haar tempo en hoeft geen rekening meer te houden met politieke verplichtingen. Muziek, media-optredens en vrijwilligerswerk vormen nu de kern van haar bezigheden.
Ze is nog steeds uitgesproken, betrokken en maatschappelijk geïnteresseerd, maar zonder de druk van een mandaat. Dat maakt haar stem misschien minder officieel, maar niet minder oprecht. Voor Margriet Hermans is het duidelijk: haar politieke carrière ligt achter haar, maar de lessen en ervaringen uit die periode blijven een waardevol deel van wie ze is geworden.
