Financieel
Zoveel contant geld is er in de hele wereld in omloop en zoveel zou jij hebben bij een eerlijke verdeling
Stel je voor dat we in een wereld leven waar al het geld gelijk verdeeld wordt onder alle wereldburgers, van baby’s tot ouderen. Wat zou dit betekenen voor jou en je financiële situatie? Laten we de wereldwijde geldvoorraad verdelen en ontdekken hoeveel ieder persoon zou krijgen. Dit idee geeft een fascinerend inzicht in de huidige verdeling van rijkdom en armoede op aarde.
Wat Voor Soorten Geld Zijn Er?
Om deze vraag goed te beantwoorden, is het belangrijk om te begrijpen dat er verschillende soorten geld zijn. Geld bestaat namelijk niet alleen uit fysiek contant geld (munten en biljetten), maar ook uit tegoeden op rekeningen. Economisch gezien wordt geld vaak ingedeeld in vier categorieën, van M0 tot en met M3, waarbij elk niveau een uitgebreidere definitie van geld omvat.
M0: Fysiek Geld in Munten en Biljetten
M0 omvat al het fysieke geld in de vorm van bankbiljetten en munten op de hele planeet. Op dit moment wordt de waarde van M0 geschat op zo’n 10,5 biljoen euro. Dit is een astronomisch bedrag, maar ook beperkt vergeleken met de volledige geldhoeveelheid die wereldwijd beschikbaar is in de andere categorieën. Als we M0 zouden verdelen onder alle mensen op aarde, dan heeft ieder mens straks een stukje fysiek geld in handen.
M1: Munten en Biljetten plus Direct Beschikbare Rekeningen
M1 gaat verder dan alleen fysiek geld. Het omvat ook alle direct beschikbare tegoeden op bankrekeningen en spaarrekeningen. In veel landen wordt steeds minder fysiek geld gebruikt door de opkomst van digitaal betalen, waardoor het M1-bedrag aanzienlijk groter is dan M0. Op dit moment wordt M1 geschat op 70,5 biljoen euro. Dit bedrag is dus al veel groter en komt dichter bij het totale beschikbare geld waar mensen wereldwijd toegang toe hebben.
M2: Inclusie van Niet-Liquide Rekeningen
Bij M2 wordt naast het direct beschikbare geld ook geld op minder toegankelijke rekeningen meegenomen, zoals deposito’s die tot twee jaar vaststaan. Dit soort geld is niet direct opvraagbaar, maar draagt wel bij aan de totale geldvoorraad in de wereld. M2 geeft dus een uitgebreider beeld van de geldhoeveelheid en biedt een betere indicatie van de mondiale rijkdom.
M3: Brede Geldhoeveelheid met Langdurige Spaarvormen
De laatste categorie, M3, bevat alle vormen van geld, inclusief langlopende tegoeden die voor een langere periode vaststaan. Dit omvat bijvoorbeeld investeringen en pensioenspaarrekeningen. M3 wordt vaak beschouwd als de ‘brede geldhoeveelheid’ en geeft het meest volledige overzicht van al het geld dat wereldwijd beschikbaar is, ongeacht de toegang.
Hoeveel Krijgt Ieder Mens?
Laten we eens kijken wat het zou betekenen om al het geld ter wereld gelijk te verdelen. Met 8,1 miljard mensen op aarde, zou iedereen bij de verdeling van M0 (10,5 biljoen euro) een bedrag van ongeveer 1.296 euro krijgen. Dit klinkt misschien als een leuk extraatje, maar het toont ook aan dat de totale hoeveelheid fysiek geld per persoon beperkt is.
M2: Wat Is het Maximale Bedrag?
Als we verder kijken naar M2, dus het direct beschikbaar geld in M0 en M1 plus deposito’s, komt het totale bedrag wereldwijd uit op 70,5 biljoen euro. Verdeeld over 8,1 miljard mensen zou dat neerkomen op een bedrag van 8.704 euro per persoon. Dit is meer dan bij M0, maar blijft een relatief laag bedrag gezien de rijkdom van sommige individuen en bedrijven.
Wat Betekent Dit voor de Verdere Geldverdeling?
Deze hypothetische verdeling maakt duidelijk hoe groot het verschil is tussen de rijkdom van een individu en de gemiddelde burger wereldwijd. Ondanks de enorme bedragen, krijgt elk individu een relatief bescheiden bedrag. Het toont aan dat een groot deel van de rijkdom vastzit bij een kleine groep mensen, terwijl het overgrote deel van de wereldbevolking veel minder bezit.
De Onrechtvaardige Verdeling van Rijkdom
De berekeningen laten zien dat, zelfs als al het geld gelijk verdeeld zou worden, het gemiddelde bedrag dat iedereen zou krijgen veel lager ligt dan we misschien denken. Dit toont de ongelijkheid in de wereld en roept de vraag op of een eerlijkere verdeling van welvaart mogelijk of wenselijk is. Deze denkexercitie benadrukt in ieder geval hoe scheef de verdeling van rijkdom momenteel is.
Het kabinet werkt aan plannen om het hoogste btw-tarief te verhogen. Volgens bronnen in Den Haag is dit een van de opties om een aanzienlijk tekort in de begroting op te vangen. Momenteel bedraagt het hoge btw-tarief 21 procent, maar een verhoging zou betekenen dat onder andere kleding, streamingsdiensten en nieuwe keukens duurder worden.
Uit berekeningen blijkt dat een verhoging van het btw-tarief de overheid naar schatting 1,3 miljard euro kan opleveren. Deze maatregel is noodzakelijk geworden nadat de eerder geplande btw-verhoging op sport, cultuur en boeken werd geschrapt, waardoor er elders in de begroting een gat van 1,2 miljard euro is ontstaan.
Meerdere scenario’s op tafel
Het kabinet zal naar verwachting volgende week een voorstel presenteren met verschillende belastingmaatregelen. Eén van de voorkeursopties is om het hoge btw-tarief te verhogen van 21 procent naar 21,4 procent. Daarnaast worden ook andere scenario’s onderzocht, waaronder een uniform btw-tarief tussen de 17 en 18 procent. Dit laatste zou betekenen dat producten die nu onder het lage tarief vallen – zoals groente en fruit – duurder worden.
Een andere optie die het kabinet overweegt, is om bepaalde producten en diensten uit het lage tarief over te hevelen naar het hoge tarief. In eerste instantie waren er plannen om dit te doen met boeken, theatervoorstellingen en sportabonnementen, maar de Tweede Kamer heeft dit voorstel in november verworpen. Hierdoor moet het kabinet op zoek naar alternatieve inkomstenbronnen.
Politieke reacties en verdeeldheid
Staatssecretaris Van Oostenbruggen heeft de afgelopen weken gesprekken gevoerd in de Tweede Kamer om te peilen welk voorstel op de meeste steun kan rekenen. Uit deze gesprekken blijkt dat een verhoging van het hoge btw-tarief met 0,4 procentpunt de meeste kans maakt om doorgevoerd te worden.
Binnen de coalitie bestaat echter nog twijfel over de plannen. VVD-leider Dilan Yesilgöz benadrukt dat zij het voorstel zal beoordelen op de gevolgen voor werkenden en de economie. Hoewel ze zich nog niet definitief tegen de verhoging heeft uitgesproken, noemt ze het voorstel “niet enthousiastmakend.”
PVV-leider Geert Wilders reageerde fel op sociale media en pleitte voor lastenverlichting in plaats van een belastingverhoging. “Geen bezuinigingen en geen extra uitgaven zonder verlaging van de lasten voor gewone mensen,” schreef hij op X (voorheen Twitter).
De discussie over de btw-verhoging zal de komende weken in de Tweede Kamer worden gevoerd. Het kabinet zal daarbij moeten balanceren tussen de noodzaak om de begroting sluitend te krijgen en de impact van een btw-verhoging op consumenten en bedrijven.
Wat betekent dit voor de consument?
Als het kabinet kiest voor een verhoging van het hoge btw-tarief, zullen verschillende producten en diensten duurder worden. Dit kan onder andere gevolgen hebben voor:
- Kleding en schoenen – De prijzen in winkels en webshops zullen stijgen.
- Streamingsdiensten – Abonnementen op platforms als Netflix en Spotify kunnen duurder worden.
- Elektronica en huishoudelijke apparaten – Producten zoals televisies, laptops en koelkasten worden mogelijk duurder.
- Keukens en meubels – Wie van plan is om een nieuwe keuken of interieur aan te schaffen, moet rekening houden met hogere kosten.
Aan de andere kant zou een uniform btw-tarief betekenen dat producten die nu onder het lage tarief vallen, zoals groente en fruit, duurder kunnen worden. Dit scenario zou vooral huishoudens met een lager inkomen hard raken.
Hoe groot is de kans dat de btw-verhoging doorgaat?
Hoewel het kabinet meerdere opties onderzoekt, lijkt de verhoging van het hoge btw-tarief de meeste kans te maken. Staatssecretaris Van Oostenbruggen heeft aangegeven dat dit scenario binnen de coalitie de meeste steun geniet. Toch zal er de komende weken nog stevig over worden gediscussieerd, vooral omdat de politieke partijen verschillend denken over de impact op de economie en de koopkracht van burgers.
Met de stijgende kosten voor levensonderhoud en de huidige economische onzekerheden, kan een btw-verhoging voor veel Nederlanders een extra financiële last betekenen. Tegelijkertijd staat het kabinet voor de moeilijke taak om de overheidsfinanciën op orde te krijgen zonder grote bezuinigingen op andere terreinen.
Conclusie
De komende weken zullen cruciaal zijn voor het besluit over de btw-verhoging. Het kabinet moet een balans vinden tussen het dichten van het begrotingstekort en de impact op consumenten en bedrijven. De verhoging van het hoge btw-tarief lijkt vooralsnog de meest waarschijnlijke optie, maar met de politieke verdeeldheid is het nog geen uitgemaakte zaak. Wat er uiteindelijk wordt besloten, zal directe gevolgen hebben voor de portemonnee van alle Nederlanders.